ISTANBUL- Basbakan Recep Tayyip Erdogan'in "Dersim için gerekirse özür dileriz" demesinin ardindan ilk adimi atan ve Cumhurbaskanligi aleyhine dava açan Ali Dogan, bir sayfayi araladi. Dava kapsaminda Basbakanlik'a bagli Devlet Arsivleri Genel Müdürlügü'nden Tunceli'deki mahkemeye 1826 belge yollandi. Belgelerin arasindan, Ali Dogan'in köyü Bornek dahil 3 köyde yasanan katliamlarin kayitlari çikti.
Dönemin Ordu Müfettisi Orgeneral Kazim Orbay'in el yazisiyla kaleme alip 15 Agustos 1938'de Basbakan Celal Bayar'a gönderdigi telgrafta; Bornek (Düzpelit), Zimbik (Çigirli), Kirnik (Buzlupinar) ve Heç (Demirkapi) köylerinden 395 kisinin 'asilere' yardim ettikleri iddiasiyla öldürüldükleri belirtiliyor. Yazida, "Muhtelif köylerden mukavemet görmesi üzerine haydutlara öteden beri yataklik ve seriklik eden Zimbik, Hiç, Kirnik ve Bornak köylerinden 395 haydut ölü olarak ele geçirilmistir" deniyor.
Ayrica bir baska köyde Mehmet Ali isimli bir kisinin bir onbasiyi öldürmesi üzerine 49 kisinin de 'imha' edildigi belirtilerek, "Mehmet Ali isminde bir haydut kafile arkasindan firarlayarak Necip onbasiyi hançerle sehit etmistir. Bu kargasaliktan istifade ederek kaçmak isteyen 49 kisi imha edilmistir" ifadesi kullaniliyor.
2 ve 4 yasinda haydutlar!
Ali Dogan'in avukati Baris Yildirim, telgrafta geçen 4 köyün komsu oldugunu vurgulayarak "Kuvvetle muhtemeldir ki 'ölü olarak ele geçirildigi' ifade edilen '395 haydut' arasinda davacinin annesi, 2 ve 4 yaslarindaki kardesleri ile 16 yakini da bulunmaktadir. Dolayisiyla bu belge ayni zamanda davaci ve yakinlarinin süngülenmesi olayini da içermektedir" dedi.
Her aksam Ankara'ya telgrafla bilgi veriliyordu
Dönemin Ordu Müfettisi Kazim Orbay'in el yazisiyla yazip yolladigi tel-graflarda, 'yardim ve yataklik' suçlamasiyla imha edilenlerin sayilari ve bölgeleri tek tek rapor ediliyor.
Avukat Baris Yildirim: "Arsivden çikan en önemli bilgilerden biri askerî harekât süresince günlük olarak her aksam telgraf yoluyla Ankara'ya bilgi verildigidir. Tüm telgraf ve raporlarda neredeyse yediden yetmise tüm Dersimliler haydut olarak gösterilmis ve sürekli olarak haydutlar ile seriklerinin imha edildiklerinden bahsedilmistir."
8 yasinda süngülendi, öldü sanilip birakildi
Ali Dogan, eski adi Bornek, yenisi Düzpelit olan köyde 1930'da dünyaya geldi. Dersim ile ilgili ilk davanin açilmasini saglayan suç duyurusunda, yasadiklarini söyle anlatti:
Ali Dogan'in annesi Fayime, 4 ve 2 yasindaki kardesleri Sih Hasan ile Ali Riza, dedesi Seyit Ali, amcasi Haydar'in da oldugu 20 kisi 1938'in yazinda birbirlerine baglanarak, simdiki adi Buzlupinar, eski adi Kirnik olan mevkiye götürüldü. Kafile 2 saatlik yolun sonunda süngülenerek öldürüldü. O dönemde 8 yasinda olan Ali Dogan da süngü darbelerinden baygin düsünce öldü sanilarak birakildi. Ardindan kaçak durumdaki köylüleri tarafindan kurtarildi Katliamdan kurtulan Düzpelitliler yakinlarinin cesetlerini, öldürüldükleri Kirnik'te topluca gömdü ve baslarina ortak bir mezar tasi dikti.