Türkiye'de bir esik asildi. AKP Hükümeti'nin Gezi Parkini AVM'lestirme girisimine karsi baslayan eylem dalga dalga tüm Türkiye'de bir öfke patlamasina dönüstü. Iki gün süren çatismalarin ardindan yüzbinler Taksim meydanini isgal etti. 12 yillik AKP iktidari boyunca bu bir ilk. Basbakan Recep Tayyip Erdogan Taksim'de eylem sürerken "karar verdik olacak" dedi. Ama Taksim'de toplanan yüzbinler "hayir bu kez senin dedigin degil bizim dedigimiz olacak" dedi. Ve halkin dedigi oldu… Taksim direnisi dalga dalga basta Ankara, Izmir, Adana olmak üzere tüm ülkeye yayildi. Hükümet cenahi bu kez "ölçüyü kaçirdik", "bu karardan vazgeçilebilir" gibi açiklamalar yapmak zorunda kaldi.
TAHRIR'IN ÇADIRI EKSIK
Arap basini Gezi Parki'ndaki agaçlarin sökülmesine karsi baslayan ve tüm Türkiye'ye yayilarak yüzbinlerin katildigi hükümet karsiti bir eyleme dönüsen gösterilere genis yer ayirdi. Filistin'den yayin yapan Al Kuds gazetesi gösterileri "Türkiye'de protestolar… Birikmis öfke volkani Erdogan'a patladi" mansetiyle verdi. Gerçekten olan "bir öfke patlamasiydi" ve bu öfke patlamasinin diger benzer öfke patlamalarini çagristirmasi dogaldi. Arap basini Türkiye'deki "öfke patlamasini" sayfalarina "Türkiye'nin bahari", "Istanbul bahari" olarak aktardi. Taksim Meydani ise "Türkiye'nin Tahrir Meydani" olarak yansitildi. Gerçekten Cumartesi günü Taksim'de yasananlar 18 gün süren Tahrir Meydani'ndaki direnisi akla getirdi. Yüzbinlerin bendini yikan sel misali Taksim alanina akisi ile "bir Tahrir'in çadirlar eksik" dedirten bir manzara olustu.
KARIZMASI ÇIZILEN ERDOGAN
Tunus'ta yayinlanan Essuruk gazetesi, "Arap bahari Türkiye kapilarini vuruyor" manseti ile Türkiye'deki gösterileri sayfasina tasidi. Simdi Arap halkinin gözleri dogal olarak Türkiye'nin Basbakani Recep Tayyip Erdogan'da. Herkese akil veren, Türkiye'yi "ileri demokrasiye" tasidigini söyleyerek övünen ve diktatörlere "halkinin sesine kulak vermeyen yok olmaya mahkûmdur" diyerek nasihat veren Recep Tayyip Erdogan bu kez Arap ülkeleri karsisina hangi argümanlarla çikacak? Ayaga kalkmis kendi halki tarafindan "diktatör" olarak adlandirilan ve "istifaya" çagrilan bir basbakan olan Erdogan bu kez Arap halkina ne söyleyebilecek? Türkiye halki, AKP'ye ve Erdogan'a geri adim attirmakla kalmadi, yani sira Erdogan'in Arap halklari nezdindeki "prestijini" de tuz buz etti.
Bu haftaki sayfada haberlerin içerigi birbirine benzedigi için daha çok "Taksim direnisi"ni haberlestiren gazetelerin haber basliklarina ve yayinlandigi ülkelere yer verdik. Haberler birkaç günden beri verildigi için bazi gazetelerin isimleri birden çok yer almaktadir.
POLIS ISTANBUL'DA ALANDAN ÇEKILDI, HALK KAZANDI
The Daily Star
Lübnan
TÜRKIYE'nin Islamci kökenli hükümetine karsi en büyük gösteri merkezi Taksim'den polisin çekilmesinden sonra Istanbul'da binlerce protestocu Pazar sabahinin erken saatlerinde zaferi kutluyor. Polis tarafindan kullanilan göz yasartici gaz nedeniyle bazi göstericilerin kör oldugu ifade ediliyor. Uluslararasi Af Örgütüne göre yüzlerce kisinin yaralandigi Taksim Meydani gösterilerin merkezi haline geldi. Cumartesi günü ikindi üzeri polis geri çekildikten sonra, protestocular alanda halaylar, sarkilar ve havai fiseklerle kutlamalar gerçeklestirdi. Protestocular, polis geri çekilirken "Hükümet istifa" diye bagirdi. Basbakan Recep Tayyip Erdogan ile alay ederek, "Biz buradayiz Tayyip, sen neredesin" diye slogan atildi.
Erdogan, "Polisin asiri tepki gösterdigi, bazi hatalar yaptigi dogrudur" dedi. Türk Basbakaninin yine de tartismali plani uygulamaya devam edecegini söylemesi protestolara yol açti. Alandakilerin ruh hali de esit derecede meydan okur bir durumdaydi.
19 yasindaki hukuk ögrencisi Batuhan Kantas, "Biz halen halkini kuzu olarak gören ve kendini padisah olarak ilan eden bir basbakan tarafindan yönetiliyoruz" dedi.
Cumhurbaskani Abdullah Gül protestolarin "endise verici bir asamaya" ulastigini söyledi ve her iki tarafa sükûnet çagrisinda bulundu.
Istanbul protestosu, simge alan (Taksim) içerisindeki Gezi Parki'nda barisçil bir oturma eylemi olarak basladi. Fakat gösteri, polisin protestoculari dagitmak için göz yasartici gaz ve mermi kullanmasi ile kisa zamanda siddete dönüstü. Göstericilerden biri olan 34 yasindaki Burak Özbey, "Polis TOMA'larla gaz sikarak bize dogru geldiginde biz ileride alanin etrafinda oturuyorduk ve bir basin açiklamasi okuyorduk" dedi.
Erdogan'in popülist hükümeti, agirlikli olarak Müslüman ancak laik olan ülkeyi düzenli olarak daha muhafazakâr yapmaya çalismakla suçlaniyor.
BIRIKMIS ÖFKE VOLKANI ERDOGAN'A PATLADI
Al Kuds
Filistin
ISTANBUL'un kalbinde bulunan Taksim meydaninda toplanan binlerce kisi "Biz buradayiz Tayyip sen neredesin?" sloganlarini atti.
Gösterilere katilanlar bütün siyasi akimlari kapsiyor. Mütedeyyinlerden, laiklere, solculara, sanatçilara kadar herkes meydandaydi.
Ismini vermek istemeyen bir kadin hükümetin her seye baski uyguladigini söyledi; "Üç çocuk yapacaksiniz iki degil. Alkol kullanmayin. Sigara içmeyin. Sevgilinin elinden tutma. Ben Atatürk'ün kiziyim ve bunlari kabul edemem. Hepimiz bu fikirleri paylasiyoruz onun için buradayiz" dedi.
Baska bir ögrenci de; "Adalet ve Kalkinma Partisi bunu beklemiyordu. Hükümetin arka arkaya gelen yasaklarindan halk ayaga kalkti" dedi.
ARAP BASININDA TAKSIM GEZI PARKI DIRENISI
MISIR
Misir al Yavm
Sakinlik yerini çatismalara birakti. Türkiye'de protestolar hala canli. Arap baharinin bir versiyonu
Muhammed Mahmud imzali haberde, 'aktivist'lerin objektiflere yansiyan görüntüleri "Arap baharina" ve özellikle "Misir'in 25 Ocak devrimine" benzetildi. "Türk polisi hükümet karsiti protestolari bastirmak için göz yasartici gaz kullandi" ifadesi yer aldi.
Al Ahram
Gezi Parki'ndaki protesto Pazartesi günü agaçlarin sökülmesi ile basladi ancak daha sonra Basbakan Tayyip Erdogan'in Islami kökenli Adalet ve Kalkinma Partisine karsi daha genis bir gösteriye dönüstü.
Tahrirnevvs
Istanbul'daki çatismalarda Misirli vatandaslar yaralandi.
SUUDI ARABISTAN
Dar al hayat
"Agaçlarin kesilmesine" yönelik gösteriler hükümetin istifasini isteyen devasa gösterilere dönüstü.
Erdogan; "pes etmeyecegim" dedi.
Dar al hayat
Erdogan "Istanbul Bahari" karsisinda geri çekildi. Türkiye hükümeti "Istanbul bahari" karsisinda ve sehrin merkezinde olan Taksim Meydani'nda toplanan binlerce kisiye karsi geri çekildi. Gösteriler agaçlarin sökülmesi sonrasi basladi ve Erdogan hükümetine karsi büyük protestolara dönüstü.
Al Arabiya
Erdogan uyardi; "Istanbul'daki protestolar endise verici boyuta ulasti."
Al Arabiya
Suriye göstericilere siddet kullandigi için Erdogan'i azarladi. Suriye Enformasyon Bakani; "Türkiye halkinin talepleri böyle siddet gerektirmiyordu" dedi.
Al Arabiya
"Istanbul Taksim Meydani'nda Siddetli Protestolarda Onlarca Yarali"
Protesto "hükümet istifa" sloganinin atildigi daha genis bir hesaplasmaya dönüstü. Giderek daha otoriter görülen Erdogan hükümetine karsi büyüyen bir öfkenin isareti olarak ülke genelinde binlerce kisi Taksim protestoculari ile dayanismak için sokaklara döküldü.
Sark al Avvsat
Istanbul gösterileri agaçlarin sökülmesinden hükümeti tehdide dönüstü.
Istanbul'daki gösteriler baskent Ankara'ya ve ülkenin diger kentlerine de siçradi. Agaçlarin kökünden sökülmesine yönelik tepkiler, Erdogan'in kökünden sökülmesine dönüstü.
Sark al Awsat gazetesi ayni zamanda Radikal gazetesi yazarlarindan Murat Yetkin'in 1 Haziranda kaleme aldigi "Taksim'i isgal mi?" makalesine bazi degisikliklerle yer verdi Yetkin yazisini "Su anda yasanan Türk demokrasisinin çeliskili resmidir, bir yandan zorla barisçil çevre gösterilerinin bastirilmasi, güçlü baskanlik sisteminin empoze edilmeye çalisilmasi; diger yandan ise kanli Kürt meselesinin barisçil çözümü" cümlesiyle sonlandirmisti.
TUNUS
Assuruk
'Arap bahari Türkiye'nin kapilarini çaldi'
LÜBNAN
Annahar
'Erdogan en güçlü halk protestolari ile karsi karsiya.' Uluslararasi elestiriler karsisinda polis Istanbul merkezinde geri çekildi. AKP, 2002'de iktidara geldiginden bu yana en büyük protestolarla karsilasti.
The Daily Star
'Türk polisi son yillarin en büyük protestosunda göz yasartici gaz sikti'
Karisikliklar, Basbakan Erdogan'in ve onun Islami kökenli Adalet ve Kalkinma Partisi'nin otoriter rejimine karsi büyüyen hosnutsuzlugu yansitmaktadir.
Protestolara katlan Bogaziçi Üniversitesi'nde Siyaset Bilimcisi olan Koray Çaliskan "Bizim bir hükümetimiz yok, bizim Tayyip Erdogan'imiz var… Bu bir yaz hosnutsuzlugunun baslangicidir" dedi.
BAHREYN
Alvvasatnevvs
'Türkiye Hükümeti geri adim atti protestocular "Taksim" alanina akti' Gazete alana akanlari hükümetin politikasini protesto edenler olarak nitelendirdi. Ve yine 2002'de iktidara gelmesinden bu yana en büyük protestolar olarak tanimladi.
SURIYE
Tesrin
'Erdogan'a karsi büyük halk ayaklanmasi'
Rejimin yikilisini talep eden yüzbinler alanlarda toplandi. Göstericiler: "Diktatörlüge, Fasizme ve kirli baskici uygulamalara karsi devrim" sloganini atti.
Kasiyun
'Gece siddetli çatismalardan sonra bütün Türkiye sehirlerinde protestolar yeniden basladi'
IRAK
Assabah
'Türkiyenin bahari Taksim'de basladi'
KUVEYT
Al Raiy
'Çatismalar ikinci gününe girdi ve Sam, Erdogan'i "terör üslubu" ile yönetmekle suçladi'
Rusya Al Yavm
'Ayaklanmalar, barikatlar, sokak çatismalari'
Son yillarda görülen en siddetli çatismada binlerce protestocu Istanbul'da polisle çatisti. Medyanin Türkiye geneline yayilan bir Türk Bahari olarak adlandirdigi siddetli ayaklanmada yüzlerce kisi yaralandi, onlarca kisi tutuklandi.
Ali Karatas / Yusuf Ertas
Evrensel