ANKARA - CHP’nin çözmek için yöntem önermesiyle yeniden gündemin birinci sirasina oturan Kürt sorununu konusunda ABD cephesinde de önemli gelismeler yasaniyor. “Gençlerin ölmesini hiçbir vicdan kabul edemez. PKK ona göre süreci yeniden degerlendirsin” diyen Leyla Zana ’nin iki gün önce ABD’li diplomatlarla görüstügü ve “Bagimsiz Kürt devleti hayal. Sorunun siddetle çözülmeyecegi ortaya çikti. PKK’yi silah birakmaya tesvik edin” mesaji aldigi ortaya çikti. ABDyönetimi benzer mesajlari Washington’da Disisleri Bakanligi’nda BDP lideri Selahattin Demirtas ’a da vermisti. Üst düzey bir kaynak, “Geçmiste bu tür dogrudan mesajlari Ankara’da verirdik. Washington’in mesajlari daha yumusak olurdu. Bu kez, Washington da mesajlarini Ankara’nin tonunda verdi” yorumunu yapti. Barzani’nin PKK’nin silah birakmasi için gösterdigi çabaya da destek veren ABD yönetimi, Kuzey Irak ’ta bagimsiz bir Kürt devletine de yesil isik yakmiyor.
‘ABD devrede degil’ ama...
ABD ’lilere her sordugumuzda su yaniti aliyoruz: “PKK ile mücadelede Türk hükümetine elimizden gelen destegi veriyoruz ve Türk hükümeti hem Mesud Barzani’nin hem ABD’nin verdigi destegi kabul ediyor. Kürt sorununun çözümü konusunda da mesajlarimizi açik veriyoruz. Bu konuda aktif rol almiyoruz...” Ancak, yasanan trafige bakinca ABD ’ninAnkara ’da ‘sürecin bir parçasi’ gibi algilandigini söylemek mümkün. Örnegin, hükümetin bir kismi ve AK Parti’nin ‘güvenlikçi’ kanadiyla yildizi barismadigi için Kamu Güvenligi Müstesarligi isini birakan Büyükelçi Murat Özçelik, ilk ziyaretini ABD’ye, ikinci ziyaretini de Kuzey Irak ’a yapmisti.
Benzer sekilde, ABD’yi ziyaret eden Genelkurmay BaskaniOrgeneral Necdet Özel’in gündeminin birinci sirasinda da PKK ile mücadele vardi. Washington’a giden sadece Özel degildi. BDP Esbaskanlarindan Selahattin Demirtas da Washington ’da ABD yönetiminin temsilcileriyle görüsme sansi bulmustu.
Bu trafige Ankara’daki büyükelçiligin BDP, CHP ve AK Parti ile yaptigi siyasi görüsmeleri de eklersek, ABD ’nin Kürt sorunu konusundaki hareketliliginin boyutlarini da anlamis oluruz.
‘Siddete mesafe koyun’
Hürriyet gazetesinde dün yayimlanan “Bu sorunu Basbakan çözer” ve “Gençlerin ölmesini hiçbir vicdan kabul edemez. PKK ona göre süreci yeniden degerlendirsin” sözleriyle CHP’nin yarattigi ‘umut var’ atmosferine büyük katki saglayan Leyla Zana da birkaç gün önce ABD ’li yetkililerle bir araya gelmisti. Geçmiste, Ankara ’daki diplomatlar biraz da mecburen Kürt siyasetçilere “PKK’ya silah biraktirin” mesaji verir,Washington ’da bu mesaj “Çatismalar durmali” gibi Kürt siyasetçilerin de gönlünü alabilecek bir diplomatik mesaja dönüsürdü. Ancak bu kez hem Zana’ya Ankara’da verilen mesaj, hem Demirtas’a Washington ’da verilen mesajin tonu ve içerigi ayniydi. Bu mesaji söyle özetlemek mümkün:
“Kuzey Irak’ta ve Suriye’de yasananlara bakip ‘bagimsiz Kürdistan’ hayali kurmayin. ABD böyle bir gelismeye izin vermeyecektir. Kuzey Irak ’ta yasananlar Irak ’in ulusal anayasasina aykiri degildir. Orada yatirim yapan Amerikan sirketleri de bu gerçege bagli kalacaklar. Türkiye’de son dönemde Kürt sorunu konusunda çok büyük dönüsümler yasandi. Bunlari görmezden gelmeyin. Bu sürecin güçlü bir sekilde devam edebilmesi için PKK’nin saldirilarina son vermesi gerekir. PKK ’ya mesafe koymanizi beklemiyoruz ama siddete mesafe koyabilirsiniz. PKK ’ya silah birakma çagrisi yapmali, israrci olmali ve siyasi müzakereye yogunlasmalisiniz. Hükümet karsisinda muhatap olarak sivil siyasetçiler bulabilmeli. PKK saldirilarini sürdürdükçe ABD’nin ve KuzeyIrak Bölgesel Yönetimi’nin Türkiye ’ye terörle mücadelede verdigi destek de artarak sürecektir.”
ABD’nin Kürt siyasetçilere oldugu gibi Kürt siyasetçilere de mesajlari var. AK Parti’den reform sürecini ve sivil çözüm arayislarini sürdürmesini isteyen ABD ’nin muhalefet partilerinden yetkililere mesaji da sivil çözüm süreçlerini desteklemeleri yönünde. Irak’in kuzeyinde bir Kürt devletine göz yummayacaklari mesaji da Türkiye ’deki muhalefet partilerini rahatlatir nitelikte.
Haziran farki
CHP lideri Kemal Kiliçdaroglu’nun çikisi tesadüf olsa bile, Kürt sorununun çözümü konusunda Besir Atalay’in da dikkat çektigi bir trafik söz konusu. PKK’nin bu yil hazirandaki eylemleri de geçen yillarin ayni dönemiyle kiyaslandiginda az. 2012 yazi Kürt sorununa çözüm konusunda sürprizlere gebe olabilir.
AKP olumlu, MHP tepkili
AK Parti Genel Baskan Yardimcisi Hüseyin Çelik: Her kelimeye katilmiyorum ama söylediklerinin çözüme katki saglama ve çözümden yana olma iradesini ifade ettigini belirtmek istiyorum. Belirttigimiz camia içinde kendisini Sahin kabul eden insanlarin söylem ve eylemlerinin çözüme katki saglayici olmadiginin anlasilmasi gerekiyor.
AK Parti Diyarbakir Milletvekili Galip Ensarioglu: Kan üzerinden siyaset yaparak bugün hâlâ siddeti reddedemeyen bir anlayisin dönüp de Leyla Zana ’ya kulak vermesi lazim. Bu sese kendilerinin kulak vermesi lazim.
CHP Genel Baskan Yardimcisi Faruk Logoglu: Bir milletvekili olarak katkisini yapmis. Düsünceleri önemli. Hepimiz kendimize göre degerlendirme yapacagiz. Bizim bir önerimiz var, biz onun üzerine odakliyiz.
MHP Grup Baskanvekili Oktay Vural: Ayni sudan içmisler. Burada yadirganacak bir sey yok. CHP de bugün geldigimiz bu noktada. BDP de ayni fikirde. Bravo. Iste beraber yürüyorlar bu yolda.
Avni Özgürel: Baris sürecine katki yapar
Radikal Yazari Avni Özgürel Zana’nin açiklamalarinin çok olumlu ve baris sürecine katki sayilabilecek nitelikte oldugunu söyledi. Özgürel, MHP’ye merhum Türkes’in Zana hakkinda söylediklerini hatirlamasini önerdi. Özgürel açiklamalarin Kandil’in egilimlerini de göz önüne aldigini söyledi.
‘Erdogan’dan umutlu olmak safliktir’
Hakkâri’de bulunan BDP Esbaskani Selahattin Demirtas , isim vermeden “Her kim Basbakan’dan umutluysa bu safliktir, AKP gibi düsünmektir” dedi. Demirtas, “Cumhuriyet tarihinde en sinsi asimilasyon politikalarini yürüten parti AKP olmustur. Erdogan meydanlarda ’Kürt kardeslerim’ diyor ama Roboski katliaminin talimatini veriyor. AKP Kürt sorunu konusunda samimi degil” diye konustu. BDP’li Altan Tan ise Zana’nin sözleri üzerinden polemige girmek istemedigini belirterek, “Kürt sorununu çözme gücü Basbakan’in elinde ama çözmek istiyor mu emin degilim. Kullandigi sagci, milliyetçi, Türk Islamci retorik bizi umutlandirmiyor” dedi.
Zana, BDP ’den kopuyor mu?
Yillarca cezaevinde yatan ve düne kadar ‘Kürt Sorunu’nun çözümüne iliskin sert açiklamalariyla bilinen Zana, sorunun çözümünde farkli bir üslup takinmasi heyecan yaratti.
Zana’nin açiklamalari dün siyasetin öncelikle gündemlerinden birini olusturdu. Genel olarak, “Zana’nin degerlendirmeleri Kürt Sorunu’na çözüm arayisina katki sunar” yorumlari yapilirken, akillara “Zana yillardir degistirmedigi çizgisinde yumusamaya mi gidiyor” ve “Su anda BDP ile temsil edilen Kürt hareketi çizgisinden kopuyor mu?” sorularini getirdi.
Öte yandan Zana’nin açiklamalari sonrasi BDP Genel Merkezi’ne çagrilip görüsülmek istendigi ancak dün Genel Merkez’de parti yöneticileriyle Zana arasinda bir görüsme söz konusu olmadigi ileri sürüldü.
Diyarbakir Bagimsiz Milletvekili ve Katilimci Demokrasi Partisi (KADEK) Genel Baskani Serafettin Elçi, “Kürt cephesinde ideolojik olarak BDP ’den de PKK’dan farkli baska muhafazakar ya da liberal anlayisla partiler olabilir ama bunlar Leyla Hanim’in içinde yer alabilecegi bir parti olamaz; Leyla Hanim bu hareketten kopmaz” degerlendirmesini yapti.
HAK-PAR Genel Baskani Bayram Bozyel ise Zana’nin açiklamalarini “olumlu” buldugunu belirterek, “Leyla Hanim, Kürt siyasetinde cesaretiyle ve bagimsiz durusuyla takdir toplayan bir siyasetçi. Kendi formülünü dillendirmis. PKK ile ilgili elestirileri de çok yerinde” dedi. {ANKARA/RADIKAL}
**************
Erdogan isterse sorunu çözebilir
ISTANBUL / RADIKAL
Hürriyet Gazetesi Genel Yayin Yönetmeni Enis Berberoglu ve Ankara Temsilcisi Metehan Demir’e konusan DiyarbakirBagimsiz Milletvekili Leyla Zana, sunlari söyledi:
Açikça söyleyelim ve kabul edelim. Bu isi isterse en güçlü durdurur. O güçlü kimdir, simdiki hükümettir. O hükümetin basi Recep Tayyip Erdogan ’dir. Tarihin en güçlü hükümetinin basindaki isim isterse o iradeyi gösterir, buna gücü yeter ve bu sorunu da çözer. Bu isi çözecegine inaniyorum. Hepimizin yapmasi gereken, Basbakan’in sorunu çözmesinde yaninda oldugumuzu ona hissettirmemiz, onu tesvik etmemizdir.
Asil mesele açilim falan gibi ifadelerden ziyade bu ülkede siddetin hemen durmasi, kanin akmasinin önüne geçilmesi için ne yapilmali, sorun bu. Bir kere terör ve Kürtler ifadesi bir arada anilmamali.Kürt kimligi anayasal güvenceye alinmali. Kürt çocuklari asimilasyondan çok mustarip. Egitim hakki verilmeli.
1999’dan itibaren strateji degistiyse Bagimsiz Birlesik Kürdistan yerini, hakli talepleri elde ederek tamamen birlikte yasama stratejisine biraktiysa ve amaç yerel yönetimin güçlenmesi, demokratiklesme ise bu gençlerin ölmesini artik hiçbir vicdan kabul edemez. PKK da ona göre süreci yeniden degerlendirsin.
BDP’deki eksikligin hissedilmesi çok önemli. Kameralardan uzak sofralarda da insanlarimizla bir araya gelmeli, ekmegi paylasmayi ögrenmeli. Kapali kapilar ardinda olumlu, Kürtlere yönelik kameralar önünde ise bunun tam tersi olan gerilim dilinden vazgeçmeli.
Karamsarligi dagitabilecek bir seyler yapilmali. Basbakan’da bu cesaret var. Öcalan bazi kesimlerle temas edebilecegi bir ev hapsine alinabilir. Bu, iklimi degistirir.
Elimi tasin altina koydum
Zana dün Radikal’e yaptigi açiklamada sunlari söyledi: “En küçük bir umut bile olsa bu umuda sarilmali, umudu büyütme imkânini aramaliyiz. Her gün gençlerimiz ölüyor. 10 sene sonra yeniden çözüm aradigimizda binlerce çocugumuzu kaybetmis olacagiz. Siyaset umudu koruma sanatidir. Herkes elini tasin altina koysun, ben de elimi tasin altina koyuyorum...”
Basbakan, Zana ile görüsebilir
Basbakan Erdogan’in Leyla Zana’nin açiklamalarini memnuniyetle karsiladigi belirtildi. Zana’nin Erdogan’la görüsme konusundaki sicak mesaji da Basbakanlik’ta dikkate alindi. Erdogan’in Brezilya gezisinden sonra Zana’yla görüsmesinin sürpriz olmayacagi ifade edildi. Erdogan, bir süre önce “Silah Kürtlerin güvencesi” diyen Zana’ya “Burada ne isin var, git daga çik” demisti. Zana’nin o çikistan sonra hükümetin olumlu icraatlarini öven noktaya gelmesi Erdogan cephesinde memnuniyet yaratti. BDP ’lilerin Erdogan’la görüsmelerinde benzer görüsler dile getirdiklerini belirten yetkili, “Bunun kamuya açik söylenmesi noktasinda Zana’nin çikisi önemlidir” yorumunu yapti.