Bugün, 5 Ekim 2024 Cumartesi
ABD: Durumu en kötü ülke Türkiye
Amerikan Merkez Bankasi (Fed) analistleri önde gelen 15 gelismekte olan ülkede ekonomik kirilganligi ölçen bir endeks olusturdular. Bu degerlendirmede en kirilgan ülke Türkiye oldu. Türkiye`yi sirasiyla Brezilya ve Hindistan izliyor. Janet Yellen`in basinda oldugu Fed böyle bir rapor hazirlarken Yellen`de geçen günlerde Türkiye ekonomisinin ana gündem maddelerinden olmadigini açiklamisti.
ABD Merkez Bankasi (Fed), gelismekte olan ülkelerdeki finansal piyasalarda satis dalgasina yol açmis olabilecegini kabul ederken, Türkiye, Brezilya ve Hindistan gibi ülkelerin ise kendi uyguladiklari politikalar yüzünden dis soklara karsi kirilgan duruma düstüklerini belirtti.
Fed Kongre`ye dün sundugu bir raporda "Geçen yilin ortasinda dogan gerilimlerin önemli ölçüde Merkez Bankasi`nin uygulamalarindan kaynaklandigi anlasiliyor" dedi.
Fed`in tahvil alimi yoluyla yürüttügü destek programini kisa bir sürede sonlandirmaya baslayacagini 2013 ortasinda açiklamasi, pek çok gelismekte olan piyasada, borsalarda, tahvil ve dövizde sert düsüslere yol açmisti.
Bu açiklama, uluslararasi para akisinda istikrari bozabilecek kaymalar olabilecegi gerekçesiyle küresel gerilimlere yol açmisti. Buna örnek olarak, Hindistan merkez bankasi baskaninin, ABD`nin uyguladigi politikalarin dünyanin diger bölgelerini nasil etkiledigini daha iyi düsünmesi gerektigini söylemesi gösterilebilir.
Ancak Fed raporunda bazi gelismekte olan ülkelerin sorumluluguna isaret edilerek, bu ülkelerin kendi piyasalarinin neden bu kadar zarar gördügünü degerlendirirken aynaya bakmalarini istedi. Fed analistleri önde gelen 15 gelismekte olan ülkede ekonomik kirilganligi ölçen bir endeks olusturdular. Bu degerlendirmede en kirilgan ülke olan Türkiye`yi sirasiyla Brezilya ve Hindistan izliyor. Bu ülkelerin ardindan Endonezya ve Güney Afrika geliyor. Söz konusu endeks, cari dengeler ve döviz rezervlerinin ekonomik üretime orani gibi alti faktörü hesaba aliyor.
Fed analizine göre en kirilgan olan ülkeler, paralarinda en büyük deger kaybini ve kamu borçlanmasinda daha yüksek faiz oranlarini görüyor. Fed raporunda, "Bu kanit, eger gelismekte olan ekonomilerin soklara karsi daha dirençli olmalari bekleniyorsa, ekonomik kirilganliklarinin azaltilmasinin önemli oldugu görüsünü destekliyor" denildi.
Analizde gelismekte olan ekonomilerden bazilarinin yasadiklari kirilganligi azaltma yolunda mesafe kaydettikleri belirtilirken, Çin kirilganligi en az olan ülkeler arasinda yer aliyor.
Son 10 yilda çok büyük boyutta bir döviz rezervi depolamis olan Çin`in kamu borcu düzeyi de görece olarak düsük.
Fed, gelismekte olan ülkelerden bazilarinin piyasa volatilitesine karsi faizlerin yükseltilmesi,döviz piyasalarina müdahale ve baska "geçici önlemler" alarak karsi durmaya çalistiklarina isaret etti.
Fed`e göre küresel yatirimcilar, hangi ülkelerin "temel kirilganliklarini" azaltmak için önlemler aldigini yakindan izliyorlar.
Raporda, "Parasal, mali ve yapisal reformlarin uygulanmasinda devamli bir ilerleme gereklidir" denildi.
