Aile Konut Serhi

 Aile Konut Serhi

721 Sayili Türk Medeni Kanunu 1.1.2002 tarihinde yürürlüge girmis, yeni kanunda 194, 240, 254, 279 ve 652. maddelerde “aile konutu” adi altinda yeni bir hukuki kavram getirmistir.

Ögretide aile konutu, “Resmen evli olan kari kocanin birlikte yasadiklari konut”, “Eslerin
beraberce seçmis olduklari ve varsa çocuklari ile birlikte eylemli olarak içinde yasadiklari
ortak konut” , “Ailenin yasam merkezi sayilan mekan”, “Eslerin iradelerine uygun olarak
birlikte yasamalarina hizmet eden oturma yeri” seklinde tanimlanmaktadir.

Tapu Kadastro Genel Müdürlügü tarafindan 1.6.2002 tarihinde çikartilan 2002/7 No’lu
Genelgede aile konutu, “eslerin bütün yasam faaliyetleri gerçeklestirdikleri mesken” olarak
tanimlanmistir.

Türk Medeni Kanununun 194/1. maddesi ” eslerden biri diger esin açik rizasi bulunmadikça, aile konutu ile ilgili kira sözlesmesini feshedemez; aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki haklarini sinirlandiramayacagini ” hükme baglamistir.
Bu düzenleme ile Tapu Sicilinde konutun maliki olarak gözüken esin, hukuki islem özgürlügü diger esin katilimina onamina baglanmistir. Amaç aile konutunun ve bu konutla ilgili kanuni haklari koruma altina almaktir. Bu koruma evlilik birligi devam ediyorsa, 4721 sayili kanunun yürürlüge girisi olan 1.1.2002’den önceki edinilmis aile konutlari içinde geçerlidir.

Türk Medeni Kanununun 194/3. maddesi geregince; Aile konutu olarak özgülenen tasinmaz malin maliki olmayan es tapu kütügüne konutla ilgili gerekli serhin verilmesini isteyebilir.

Yazlik konutlar ailenin tatil ihtiyacini karsilamak amaciyla edinilmis olup, bütün yasam faaliyetlerinin gerçeklestigi sürekliligi olan alan niteliginde degildir. Malin aile konutu olup olmadigi yönünde taraflar arasinda ihtilaf bulundugunda tapu sicil memuru idari islemle mülkiyet hakkini sinirlayan serhi kendiliginden kaldiramaz. Bu hususta bir mahkeme karari gerekir ve konutun aile konutu olup olmadiginin belirlenmesi yargilamayi gerektirdiginden bu konuda ihtilaf çiktigi takdirde karar verme yetkisi, Adli Yargiya aittir. Konutun aile konutu olup olmadiginin tespiti 4787 Sayili Yasanin 5133 Sayili Yasa ile degisik 4/1. maddesi geregince 4721 Sayili Türk Medeni Kanunun üçüncü kismi hariç ikinci kitabindan kaynaklanmakta olup görev Aile Mahkemesinindir.

Türk Medeni Kanunu’nun 194/3. maddesi geregince aile konutu olarak özgülenen tasinmaz malin tapu kütügüne konutla ilgili gerekli serhin verilebilmesi için evlilik birliginin devam ediyor olmasi gerekir. Serh, diger esin konut üzerindeki tasarruf yetkisini etkiler. Evlilik birligi kocanin örnegin ölümüyle sona ermisse, aile birligi ve korunmasi gereken bir aile konutu artik kalmamistir. Bu durumda tasinmazin tapu kütügüne Türk Medeni Kanunu’nun 194/3. maddesi geregince konutla ilgili serh konulamaz.

Tapuda arsa olarak görülen ama üzerinde iskansiz bina bulunan hallerde de aile konutu serhi istenebilir. Tasinmazin üzerinde eylemli olarak bir binanin mevcut oldugu halde ve bu binanin aile konutu olarak kullanildigi tespit edilmisse, tapuda cinsinin “arsa” olarak gösterilmis olmasi, Türk Medeni Kanununun 194/3. maddesi anlaminda aile konutu serhi verilmesine engel degildir.

Esler, evlilik birligini beraberce yürütür ve yönetirler. Oturduklari konutu da birlikte seçerler ( MK md. 186 ). Aile konutu; eslerin bütün yasam faaliyetlerini gerçeklestirdikleri aci, tatli günlerini yasadiklari, yasam faaliyetlerini yogunlastirdiklari mekandir.
Aile konutu tektir. Birden fazla olamaz. Aile konutu ile yerlesim yeri kavramlarinin es anlamli olmadigi da tartismasizdir.

Bu sebeple de aile konutu serhi düsülmüs bir konutta, konutla ilgili kira sözlesmesinin feshi, veya konut kira degil ailenin mali ise konutun baskasina devredilmesi yahut buna benzer hukuki islemlerin tamamen veya kismen sinirlandirilmasi diger esin rizasina birakilmistir ( MK md. 194 ).

Türk Medeni Kanununun 194. maddesi geregince aile konutu olan tasinmazin tapu kaydina, aile konutu ile ilgili serhin verilebilmesi için, o konutun eslerden birine ait olmasi zorunludur. Mülkiyeti üçüncü kisiye ait bir tasinmaz eslerce aile konutu olarak kullaniliyor olsa bile, hak sahibi olan üçüncü kisinin bu tasinmaz üzerindeki mülkiyet hakkini sinirlayici sekilde, tapu kütügüne aile konutu serhi verilemez.

Tapu kütügüne aile konutu serhinin konulabilmesi için Tapu Sicili Tüzügü m. 57 uyarinca; konutun aile konutu oldugunu kanitlayan muhtarliktan ve varsa apartman yönetiminden alinmis belge ile birlikte vukuatli nüfus kayit örnegi veya evlilik cüzdaninin ibrazi gerekmektedir.