Milliyet muhabiri Önder Yilmaz’in haberine göre AKP, Anayasa Uzlasma Komisyonu’na basin özgürlügüne sinirlamalar getirecek öneriler sundu. “Basin ve Yayin Hürriyeti” maddesi üzerinde yapilmasi öne sürülen düzenlemeler, “Basin hürriyeti milli güvenligin, kamu düzeni ve genel ahlakin korunmasi, yargi bagimsizliginin saglanmasi, suçlarin engellenmesi amaciyla” sinirlanmasini kapsiyor.
AKP’nin yeni anayasada özgürlükleri genisletme vaatleri, basin-yayin üzerindeki sinirlamalarin genisletilmesi çalismalariyla devam ediyor. AKP iktidari dönemi, tutuklu gazetecilerin sayisinin giderek arttigi ve hem ülke genelinde hem de uluslararasi kurumlarca basin özgürlügüne getirilen sinirlamalarla ilgili tartismalarin doruk noktasina çiktigi bir dönem. Iktidarin Anayasa Uzlasma Komisyonu’na sundugu öneride ise, basin özgürlügünün keyfi bir sekilde sinirlanmasina yol açabilecek hükümler yer aliyor.
CINSELLIK VE MASUMIYET KARINESI
Söz konusu hükümde, “Basin hürriyeti milli güvenligin, kamu düzeninin, genel ahlakin, baskalarinin haklarinin, özel veya aile hayatinin korunmasi, suçlarin önlenmesi, yarginin bagimsizlik ve tarafsizliginin saglanmasi, savas kiskirticiliginin, her türlü ayrimcilik, düsmanlik veya kin ve nefret savunuculugunun engellenmesi amaçlariyla sinirlanabilir” önerisinde bulunuldu. Basinin sinirlanmasi için ilk kez “her türlü ayrimcilik, düsmanlik veya kin veya nefret savunuculugunun engellenmesi” kavrami kullanildi. AKP öte yandan, anayasada yer almayan “Masumiyet karinesinin ihlaline yönelik yayin yapilamaz” ile “devlet, çocuk istismari, cinsellik ve siddet içeren yayinlara karsi çocuklari koruyucu tedbirleri alir” hükmünün eklenmesini önerdi. “Cinsellik” burada, genis ve yoruma açik bir kavram olarak yer alirken, devlete, basin faaliyetlerine her an müdahale etmenin yolu açiliyor. Öte yandan “masumiyet karinesi” kavrami ilk kez bir anayasa yer aliyor.
DEGISMEZ MADDELERIN SINIRI KALKIYOR
AKP, anayasanin “düsünceyi açiklama ve yayma hürriyeti”ni düzenleyen 26. maddesi ve “Bilim ve Sanat hürriyeti”ni düzenleyen 27. maddesine önerisinde yer vermedi. Buna göre basin özgürlüklerinin sinirlamasinda söz konusu maddeler dikkate alinmayacak ve 27. maddede geçen “Yayma hakkinin anayasanin degismez 1. 2. ve 3. maddelerinin degistirilmesini saglamak amaciyla kullanilamayacagi” hükmü göz ardi edilecek.
BASIN ARAÇLARI “SUÇ ALETI”
Yeni anayasa AKP’nin önerisi ile sekillenirse eger, her türlü basin aracinin suç aleti sayilarak bunlara el konulabilmesinin yolu açiliyor. Zira AKP’nin önerisi, yürürlükteki anayasada yer alan ve basin araçlarinin zapt ve müsadere edilmesini engelleyen “basin araçlarinin korunmasi” baslikli düzenlemeye yer vermiyor.
12 EYLÜL HÜKÜMLERINDEN DAHA BETER
AKP’nin yeni düzenlemesi üzerine Anayasa Komisyonu üyesi CHPli Atila Kart, önerinin basin özgürlügü açisindan ciddi sorunlar yaratacagini belirtti. Basin araçlarinin müsadere edilmesinin önüne geçen hükmün kaldirilmasini ise söyle degerlendirdi: “Iktidarin isine gelmeyen her basin aracina suç isnat edip, el koymanin yolunu açiyor. Burada tam geriye gidis var. Kabul edilemez.”
Çagdas Gazeteciler Dernegi Baskani Ahmet Abakay, AKP’nin yeni düzenleme önerilerinin 12 Eylül anayasasi hükümlerinden beter oldugunu belirtti. Abakay, “Medya çalisanlari için bu öneri sikiyönetim genelgesidir. Anayasanin çok ötesinde, ‘genel ahlak, özel yasam’ gibi hükümler bilindigi gibi grevleri yasaklayan hükümlerin aynisidir. Bu, temel hak ve özgürlükleri yok edici pek çok hüküm içeriyor. Bu çagda böyle hükümlerin getirilmesi Sudan’da olabilir, kabile devletlerinde olabilir.12 Eylül’ün getirdigi sinirlamalarin kaldirilmasini beklerken, yeni yaptirimlar getiriliyor” dedi. (evrensel ISTANBUL)