37 askere 21 yil sonra sorusturma

Diyarbakir’in Kulp ilçesinde 1991’de öldürülen PKK’lilerin cenazelerini getiren kitlenin üzerine ates açan ve 7 kisiyi öldüren askerler hakkinda 21 yil sonra sorusturma açildi.

Bingöl’ün Solhan ilçesinde 19 Aralik 1991’de bir PKK kampinin helikopterlerce bombalanmasi sonucu ölen gerillalarin 24 Aralik günü Kulp’a getirilmesi sirasinda kitlenin üzerine ates açilmasi sonucu Mehmet Nesip Altin, Neytullah Tekin, Hayrettin Demirtuyi, Felemez Bulut, Ömer Öztürk, Ali Miltas ve Sahin Tekin olay yerinde ölürken, Mehmet Sah Tektekin ve Seyhmus Altindag yaralanmisti. Olayda ölen 2 kisi için Avukat Nahit Eren’in ‘5233 sayili Terör ve Terörle Mücadeleden Dogan Zararlarin Karsilanmasi Yasasi’ndan faydalanmak için yaptigi basvuru üzerine, Kulp Cumhuriyet Savciligi sorusturmayi yeniden açti. ‘Adam öldürmek ve adam öldürmeye tesebbüs’ten açilan sorusturma kapsaminda olayin yasandigi gün Kulp’ta görevli olan 37 subay ve astsubayin ifadesi alindi.

21 YIL ÖNCE KULP’TA NE OLDU?

Diyarbakir’in Kulp ilçesi ile Bingöl’ün Solhan ilçeleri arasindaki daglik bir bölgede ihbar sonucu PKK kampina 19 Aralik 1991 günü yapilan helikopterli saldiri sonucunda bir grup PKK gerillasi yasamini yitirdi. PKK’lilerin cenazelerini almak için 22 Aralik’ta Diyarbakir, Kulp, Lice ve Silvan’dan yaklasik 500 araçlik konvoy Kulp’a gelerek daglik alanda ulasabildikleri 3 cenazeyi aldi ve Kulp’a getirdi. Kalan diger cenazeleri almak için 23 Aralik’ta tekrar yola çikan binlerce kisi, dönüste Kulp’a 2 kilometre mesafede bulunan Sarim Çayi üzerindeki köprüde asker ve özel timlerin kurdugu barikatla karsilasti. Kitlenin cenazelerle ilçeye giremeyecegini belirten askerler ile halk arasinda yasanan tartisma gün boyu devam etti. Bu arada Diyarbakir ve ilçelerinden yola çikan binlerce kisi Kulp-Lice arasindaki Seyrek Karakolu tarafindan engellendi. Sarim Çayi üzerindeki köprü basinda bulunan halkin engellenmesi üzerine, DYP Diyarbakir Milletvekili Salim Ensarioglu Basbakan Süleyman Demirel’e çikarak, cenaze konvoyuna izin verilmesini istedi.

‘BEN ÜSTLERIMDEN EMIR ALDIM’

Ayni gün yine SHP milletvekili Hatip Dicle ve 8 Kürt milletvekili de Içisleri Bakani Ismet Sezgin’le görüserek girisimde bulunmasini istedi. Içisleri Bakani Sezgin, Kulp Tabur Komutanliginda Albay Ismet Yediyildiz’i aradi, ancak telefon yüzüne kapatildi. Bunun üzerine Bakan Sezgin, Diyarbakir Valisi Muzaffer Ecemis’i Kulp’a göndererek onunla görüsmesini istedi. Vali Ecemis, Kulp ilçe merkezinde binlerce kisinin Sarim Çayi üzerindeki köprüde engellenmesini protesto eden kalabaliga hitap ederek sakin olmalarini istedi ve cenazelerin verilecegini söyledi. Ardindan Kulp Tabur Komutanliginda Albay Yediyildiz ile görüstü. Valiyi dikkate almayan Albay Yediyildiz, “Bu olay ne sizi, ne de bakani ilgilendiriyor. Ben üstlerimden emir alirim” yanitini verdi.

‘AZ SONRA 30 CENAZE OLACAK’

24 Aralik tarihinde cenazeleri getiren kitlenin Kulp’a girisine yine izin verilmedi. Öglen saatlerinde HEP Il Baskani Hüseyin Turhalli barikatin yanindaki Üstegmen’in yanina gelerek kitlenin girisine izin verilmesini istedi. Ancak Üstegmen, silah kullanmak için emir aldigini belirterek, “Bir tek kisiyi köprüyü geçerse öldürürüm. (Araçlardaki gerilla cenazelerini kastederek) Bakin 3 cenaze var, az sonra 30 cenaze olacak” dedigi iddia ediliyor.

KÖPRÜ ÜZERINDEKI KITLE TARANDI

HEP Il Baskani Hüseyin Turhalli ve gazetecilerin Kulp’a dönmesi ardindan, ögleden sonra köprünün basinda bekleyen kitle askerler ve özel timler tarafindan tarandi. Birçok kisi köprüden asagiya Sarim Çayi’na atildi. Katliamda, resmi açiklamalara göre Mehmet Nesip Altin, Neytullah Tekin, Hayrettin Demirtut, Felemez Bulut, Ömer Öztürk, Adil Miltas ve Sahin Tekin öldürüldü, onlarca kisi yaralandi. Öldürülen siviller ve araçlarda bulunan gerilla cenazeleri Kulp Tabur Komutanliginin bahçesine getirilerek, ‘Teröristler öldürüldü’ diye basina açiklama yapildi. 54 kisi gözaltina alinarak tutuklandi.

SAVCI YARGILAMA IÇIN IZIN ISTEDI AMA...

Olayin ardindan, suç duyurusu üzerine Diyarbakir Devlet Güvenlik Mahkemesi 1992-11 sayili karari ile davada görevsizlik karari vererek dosyayi Kulp Cumhuriyet Bassavciligina gönderdi. Kulp Cumhuriyet Savcisi Mustafa Akkus tarafindan sorusturulan dosyada, katliamin bas sorumlusunun Albay Ismet Yediyildiz oldugu belirtildi.  Savci Mustafa Akkus, 25 Agustos 1992 tarihinde, Albay Yediyildiz’in yargilanmasina izin verilmesi için Adalet Bakanligi Ceza Isleri Genel Müdürlügüne basvurdu. Savci Akkus, basvuru fezlekesinde, 24 Aralik tarihinde güvenlik güçlerinin olay aninda kalabaliga ates açmasi sonucu 7 kisinin olay yerinde öldügünü, olay tarihinde Asayis Komutanligina vekil sifati ile Jandarma Binbasi Seyhsuvar Öztoprak’in baktigini, ancak olay yerinde ve olayin olusu esnasinda Ergani Jandarma Komando Taburu, Hazro Jandarma Komando Bölügü, Lice Jandarma Komutanligi, Silvan Jandarma Komutanligi ve Kulp Jandarma Komutanligina ait personelin götürüldügünü, olay aninda sahislarin münferit olarak bütün arastirmalarina ragmen tespit edilemedigini ve bu birliklerin üst komutani olarak Il Alay Komutani ve olayda Asayis Komutani sifati ile Jandarma Kidemli Albay Ismet Yediyildiz’in güvenlik güçlerine emir verdigini belirtti. Fezlekede, 7 Temmuz 1992 tarihinde alinan ifadesinde ise Albay Yediyildiz’in olay yerinde oldugunu beyan ettigini ve gereken önlemlerin alinmasi için askere moral ve güven vermek için orada bulundugunu, olaylarin sivil amir makamlarin emir ve talimatlarinin dinlenmemesi sonucu tirmanan gerginlikten kaynaklandigini ifade ettigini belirterek, katliamin bas sorumlusu olarak yargilanmasi için izin istedi.

ADALET BAKANLIGI CEVAP VERMEDI

Kulp Cumhuriyet Savcisi Mustafa Akkus’un Albay Ismet Yediyildiz’in yargilanmasi için Adalet Bakanligi Ceza Isleri Genel Müdürlügüne gönderdigi yaziya herhangi bir cevap gelmedi. Diyarbakir Il Jandarma Alay Komutani Albay Ismet Yediyildiz, daha sonra Adana Bölge Jandarma Komutanligina ve ardindan Edirne Alay Komutanligina atandi, daha sonra tuggenerallige terfi etti.

YARGILANMADI, FAILI MEÇHULE GITTI

JITEM itirafçilari Ibrahim Babat ve Abdülkadir Aygan, basina yansiyan ifadelerinde, Temmuz 1991 tarihinde evinden kaçirilarak öldürülen HEP Il Baskani Vedat Aydin’in kaçirilmasi talimatini Albay Ismet Yediyildiz’in verdigini belirttiler. Albay Yediyildiz’in ismi, Diyarbakir’da görülen 3 ayri JITEM dosyasinda da geçti. Ne Kulp’ta yasanan katliam, ne de Vedat Aydin cinayetine iliskin Albay Ismet Yediyildiz hakkinda yargilama izni çikmadi. Ismet Yediyildiz, tuggenerallige terfi ettikten sonra emekli oldu. 6 Kasim 1999 tarihinde ise Trabzon’da süpheli bir trafik kazasinda öldü.

SORUSTURMA IZNI VERILMEMISTI

Kulp’ta yasanan olaylarin ardindan cenazeleri getiren ve askerin saldirisina ugrayan vatandaslardan 54 kisi hakkinda dönemin Devlet Güvenlik Mahkemesinde açilan davada saniklar beraat ederken, 7 kisinin yasamini yitirdigi olayla ilgili dönemin Kulp Cumhuriyet Savcisi Mustafa Akkus, 25 Agustos 1992 tarihinde Adalet Bakanligina iletilmek üzere Diyarbakir Cumhuriyet Bassavciligina fezleke gönderdi. Savci Akkus fezlekesinde, Diyarbakir Il Jandarma Komutani Albay Ismet Yediyildiz’in ‘Görevin ifasi sirasinda adam öldürmek ve ayni suça tesebbüs’ suçlamasiyla yargilanmasi için izin istedi. Savcinin fezlekesine karsin bir islem yapilmadi. 1993 yilinda da Savci Faruk Yilmaz tarafindan dönemin Diyarbakir Il Jandarma Alay Komutani Albay Ismet Yediyildiz’in yargilanmasi için sorusturma açilmasi istenmis, ancak Diyarbakir Valiligi tarafindan sorusturma izni verilmemisti. Savcilar, katliamda yer alan Kulp, Hazro, Silvan, Ergani ve Lice Jandarma Komando Bölük personelleri için de sorusturma açilmasini istemis, ancak Valilik sorusturma izni vermemisti.

IDDIANAME HAZIRLANACAK

Olayda ölen 2 kisi için Avukat Nahit Eren’in basvurusu üzerine, Kulp Cumhuriyet Savciligi tarafindan yeniden açilan sorusturma ile olayin yasandigi gün Kulp’ta görevli olan 37 subay ve astsubayin ifadesi alindi. Ifadelerin alinmasindan sonra Cumhuriyet Savcisinin hazirlayacagi iddianame ve sonrasindaki yargi sürecinin nasil ilerleyecegi merakla bekleniyor.(evrensel HABER MERKEZI)