Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakani Faruk Çelik‘in çagrisiyla isçi, isveren ve Meclis’te grubu bulunan siyasi parti temsilcilerinin katildigi bir toplanti yapildi. Alt isverenligin tartisildigi toplantida, taseron isçilerinin çay servisi yapmasi, kamudaki taseron çalistirmayi gözler önüne serdi. Yarginin sorunlarini tespit ettigi taseron sistemin, kaldirilmasi gerektigini ifade eden Istanbul Milletvekili Levent Tüzel’e cevap veren Bakan Çelik’in, “Biz alt isverenligin kalkmasini istemiyoruz” açiklamasi dikkat çekti.
Toplantiya, Türkiye Isveren Sendikalari Konfederasyonu (TISK) Genel Baskani Tugrul Kutadgobilik, Hak-Is Genel Baskani Mahmut Arslan, DISK Genel Baskani Erol Ekici, Türk-Is Genel Sekreteri Pevrul Kavlak’in yani sira, AKP Istanbul Milletvekili Ahmet Topaç, CHP Istanbul Milletvekili Süleyman Çelebi, MHP Samsun Milletvekili Cemalettin Simsek, BDP-Blok adina Milletvekili Levent Tüzel katildi.
Bakan açilis konusmasinda; 2002’den bu yana issizlikle mücadele ettiklerini, istihdamin artirilmasi için birçok yasal düzenleme yaptiklarini ileri sürerek, degisen endüstriyel iliskilere paralel olarak, çalisma yasaminin da yeniden dizayn edilmesi ve ulusal istihdam stratejisinin hayata geçirilmesi gerektigini kaydetti. Çalisanlar ve isverenler arasindaki sorunlardan birinin de alt isverenlik oldugunu belirten Bakan Çelik, 1 milyonun üzerinde taseron isçiyi kapsayan derneklerle toplantilar yaptiklarini, yillik izin, kidem tazminati gibi sorunlara yol açan 4857 sayili Is Kanununun 2. maddesinde degisiklik yapilmasi gerektigini söyledi.
YAZI BASKA GÜNDEM BASKA
Bakanlikça gönderilen yazida, toplanti gündemi “Alt Isverenlik” olmasina ragmen “alt isverenlik yaninda geçici isçilik ve uzaktan çalisma” olarak sunuldu. Bu degisikligin isçi sendikalari temsilcileri tarafindan elestirilmesi üzerine, Çelik, bakanliklarinin sunumu olarak degerlendirilmesini istedi.
Bakanlikça, alt isverenlik mevzuati, kamuda ve özel sektörde çalisan taseron sayilari, taseronluk sisteminde isçiler ve isverenler bakimindan yasanan sorunlar, geçici is iliskisi açisindan yasanan sorunlar, geçici is iliskisi ve uzaktan çalismaya iliskin sayisal veriler içeren bir sunum yapildi.
MUVAZAA KARARLARINDAN RAHATSIZLAR
Teknolojik uzmanlik gerektirmedigi halde, asil isin bir bölümünün taserona verilmesi, asil isverenin isçilerin haklari kisitlanarak taseron tarafindan ise alinmasinin “muvazaa” sayilmasi, ayni isyerinde çalismasina ragmen, alt isvereni degisen isçinin, isten atilmasi durumunda, Yargitay kararlarinda, daha önceki isverenler nezdindeki haklarindan son alt isverenin sorumlu olduguna hükmedilmesi, muvazaa tespitinin is müfettisleri tarafindan yapilmasi isverenin açisindan yasanan sorun olarak tespit edilmekte.
ÇELIK: ASTARI YÜZÜNDEN PAHALI
Bakan Çelik, taseron isçiye ödenmeyen haklar ve kidem tazminati üzerinden, kamuda muvazaali durum nedeniyle, alt isverenlik uygulamasinin astari yüzünden pahali olmaya basladigini söyledi. Çelik, 4857 sayili yasanin 2. maddesindeki tanimin degismesi gerektigini belirtti ve bu konuda nasil bir tanim getirilmesi gerektigine dair taraflarin görüslerini açiklamasini istedi.
HEDEF DAHA FAZLA ESNEKLESME
DISK Baskani Erol Ekici ise, kendilerine gelenle burada sunulan gündemin farkli oldugunu belirterek, “gizli gündeminiz mi var” diye konustu. Konuyu kendi kurullarinda degerlendirmeden görüs açiklamayacaklarini belirterek, taseron uygulamasinin tam da vahsi kapitalizm oldugunu belirten Ekici, “Yüzde 8 büyüme de taseron zulmüyle, vahsi emek sömürüsüyle olmaktadir. Burada hedeflenen büyüme kadar, alt isveren uygulamasinin daha fazla esneklestirilmesidir”dedi.
TÜRK-IS ÜRETIMDE TASERONA KARSI
Türk-Is Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, alt isveren taniminda sorun olmadigini, örgütsüz isyerlerinde sorun yasandigini belirtti. “Muvazaa halinde asil isveren sorumludur, bu durum devam etmelidir. Üretimde alt isveren çalistiramazsiniz. Sorunun, sömürü düzenine dönüsmemesi kosuluyla yeni bir düzenleme olabilir” diye konustu.
Türkiye Isveren Sendikalari Konfederasyonu (TISK) Genel Baskani Kutadgobilik, 15 gün sonra tekrar toplanti yapilmasini talep etti. Kutadgobilik’in bu tür toplantilari “bilye oyunu”na benzetiyor ve “bu oyunda esas olan ütmektir” demesi ise dikkat çekti.
TÜZEL: BU SISTEM BITMELI
BDP Blok adina söz alan Levent Tüzel, AKP Hükümeti döneminde çikarilan bütün yasalarda isverenlerin istekleri dogrultusunda düzenlemeler yapildigini, isçi ve emekçilerin haklarinin gasp edildigini belirtti. Tüzel, Hükümetin “AB’nin Çin’i” olmak iddiasina atifta bulunarak, “Günde 1 dolara isçi çalistirarak mi, yarginin dahi saptadigi sorunlarla taseron çalismayi sürdürmekle mi olacak” diye konustu. Toplanti salonunda kendilerine çay servisi yapanlarin, Bakanlik kapisinda duran güvenlik görevlilerinin tesaron çalisan olup olmadigini soran Tüzel sözlerine söyle devam etti: “Güvencesiz, esnek kuralsiz çalismayi yayginlastiracak olan vahsi kapitalist sömürüyü arttiran, çalisan nüfus açisindan biraz adalet, biraz hakkaniyet gerekiyorsa, önce, alt isveren uygulamasinin kaldirilmasi gerektigini, sendikal örgütlenmenin önünün açilmasi gerekir.”
BAKAN ÇELIK: KALDIRMAYIZ
Taseron sistemin kaldirilmasi gerektigini ifade eden Tüzel’e cevap veren Bakan Çelik, “Biz alt isverenligin kalkmasini istemiyoruz” dedi. “Vahsi kapitalist hayati nasil çözecegimizi konusmak gerekir” diyen Çelik, 25.5 milyon istihdam oldugunu, bunun 18.5 milyonunun kayitli, 6 milyonun kayit disi oldugunu belirterek ev temizlik islerinde, hasta, yasli bakim hizmetlerinde çalisan bir milyon civarinda kadin çalisanin ve milyonlarca tarim isçisinin kayit altina alinmasiyla emegin güvenceye alinacagini iddia etti.
BIZIM KAPITALISTLERIN ‘NIKE’I YOKMUS!
TISK Genel Baskani Tugrul Kutadgobilik ise, “Avrupa vahsi kapitalistleri adina” da konustugunu belirterek Tüzel tarafindan baslatilan, “vahsi kapitalist” polemigini gögsünü gere gere sürdürdü. Tesaronluk konusunda sendikalarin sözüne baktiklarini savunarak, vekillerinin toplantiya katilmasindan rahatsizligini ortaya koydu. Kutadgobilik, Çelik’e hitaben, “Hükümet programinizda yer alan ulusal istihdam stratejisini uygulayin, alt isverenlikteki sinirlamalari degistirmek lazim. Avrupa ile ayni pistte kosuyoruz. Onlarin ayaginda ‘nike’, bizimkinde lastik ayakkabi, bu olmaz” dedi. Bakan’in “çalisma kosullarinda AB standardi getirilsin dediginizi anliyorum”, sözleri üzerine, Kutatgobilik’in “alt isverende çalisan gayet ucuz olmali” sözleri toplantinin amacini ortaya koydu.
HAK-IS: YASAYI BIZ YAPTIK
Hak-Is Baskani Mahmut Aslan, Is Kanundaki alt isveren tanimini 2002 de kendilerinin getirdigini, isveren çevresiyle ortaklastiklari son nokta oldugunu belirterek, bunda esneme yapilmasina karsi olduklarini ifade etti. Belediyelerde, kadrolu isçilerin çikarilarak, ayni isi taseron isçiye yaptirdiklarini, taseron isçileri örgütlemenin güçlügünden bahsederek, “Kanunda yer alan üç kriterden biri kalsin derseniz bu, daha kötü sonuçlar dogurur” dedi. (Ankara/EVRENSEL)