Bugün, 22 Ekim 2024 Salı
Afet Riski Altindaki Alanlarin Dönüstürülmesi Hakkinda Yasa tasarisi Meclis Genel Kurulunda yasalasti. Yasalasmasiyla birlikte elestiriler de yagmur gibi gelmeye basladi. Sehir Plancilari Odasi (SPO) Genel Baskani Necati Uyar, yasanin anayasa ve insan haklarina aykiri oldugunu ifade ederek Cumhurbaskani tarafindan veto edilmesini istedi.
Uyar, yasanin bu haliyle kentsel alanda huzursuzlugu artiracagini, dogal afetten korunmasi amaçlanan halkin, devlet eliyle afet yasamasina neden olacagini dile getirdi.
HUKUKUN YERINI MAFYA ALACAK
Yasanin en basta, en temel insan haklarindan barinma hakkinin savunulmasini ve dayatilan anlasmaya karsi çikilmasini cezalandirdigini belirten Uyar, “Böylesi bir düzenleme hukuk kurallarinin yerini mafya kurallarinin almasi demektir” dedi. Yasa hükümlerinin gerektiginde saglam yapilara da uygulanabilmesine iliskin endise verici düzenlemenin açikça Anayasaya aykiri oldugunu da kaydeden Uyar, “Risk tasimayan yapilarin da ‘uygulama bütünlügü’ gerekçesiyle kanun hükümlerine tabi olacagi” düzenlemesine dikkat çekti. Bunun da riskli yapilarin yani sira risk tasimayan yapilarin da Bakanligin belirleyecegi sinirlarin içinde kalmalari durumunda yikilabilecegi endisesini dile getiren Uyar, “Böylesi bir düzenleme, güvenli, risk tasimayan yapilarda oturan kisilerin hukuksal güvencelerini, barinma haklarini, konut dokunulmazligini ortadan kaldiracaktir. Yasa yürürlüge girdigi günden baslayarak, Türkiye sinirlari içinde hiç kimsenin konutu ve barinma hakki güvende olmayacaktir” dedi.
RISKLI OLMAYAN BINALAR DA TEHDIT ALTINDA
“Riskli alanlardaki yapilara verilen kamusal hizmetlerin durdurulmasina iliskin düzenlemenin de barinma sorunlarinin çözümüne iliskin kararlarla desteklenmedigi sürece bu alanlarda yasayanlar açisindan kabul edilemez, insan haklarina ve sosyal devlet ilkesine aykiri” oldugunun altini çizen Uyar, “Riskli alanlardaki yapilarin tamaminda, yapilara elektrik, su ve dogalgaz hizmetlerinin verilmeyecegi, verilen hizmetlerin durdurulacagina iliskin düzenleme, bu tür yapilarda yasamak zorunda kalan yoksul kesimler açisindan önemli saglik ve güvenlik sorunlarinin ortaya çikmasina neden olacak” dedi.
SON KAMU ARAZILERI DE RANTA KURBAN GIDECEK
Uyar yasanin anti demokratik ve insan haklarina, anayasa aykiri hükümlerini söyle özetledi:
* Altyapi maliyetlerinin konutlari yiktirilanlara ödetilmesi, yoksul kesimlerin borç miktarini büyütecektir ve Anayasanin Hukuk Devleti ve Sosyal Devlet ilkeleri ile çelismektedir,
* Yetkinin genel olarak Çevre ve Sehircilik Bakanligi’na verilmesi, yerlesmelerin asil sorumlusu olan yerel yönetimleri devre disi birakacak,
* Kamunun elinde kalan son araziler de elden çikarilacak, kamusal fakirlesme yeni bir boyut kazanacak,
* Hazine disindaki kamu kurumlarina ait tasinmazlarin da, üstelik bu alanlarin riskli alanda olma kosulu da aranmadan Bakanliga tahsis edilmesiyle, kentlerin ranti yükselen merkezi bölgelerindeki kamu tesislerine (okul, hastane vb.) yönelik talan süreci hiz kazanacak,
* “Uygulanmayacak mevzuat” baslikli maddede yapilan düzenleme ile ülkenin sahip oldugu önemli dogal ve kültürel zenginlikleri koruma altina alan yasal kurallardan sinirsiz biçimde vazgeçilecek,
* Yasa ile ülkenin tüm kiyilarinda, tarim alanlarinda, zeytinlik alanlarinda, meralarinda, orman alanlarinda ve hatta sit alanlarinda yaygin bir talanin önü açilacak,
RISK TASIMAYAN ALANLAR DA TEHDIT ALTINDA
* Afet riski tasimayan mera alanlarinin da devrini ve satisini kolaylastiran bu düzenleme sonucunda ülkenin hayvanciligi ve korunmasi gereken dogal degerleri agir bir darbe daha alacak,
* Yasa ile riskli yapilarin bulundugu alanlarin yani sira, Bakanlik tarafindan belirlenecek, yapilasmamis bos rezerv yapi alanlarinda her türlü imar ve yapilasma islemlerinin geçici olarak durdurulmasi öngörülmüstür,
* Planlama kararlarina yönelik “özel” standart belirleme yetkisi, sosyal ve teknik altyapi standartlarinin düsürülmesinin önünü açan, yenilenen alanlarin yasanabilir alanlar olmaktan uzaklasmasina neden olabilecektir,
* Imar planlarinda kamu yararina kararlari üretmesinin temel kosullarini olusturan yasal kurallara uyulmayacak olmasi, Kanun kapsaminda yapilacak uygulamalarin yasanabilir çevreler üretmesini engelleyecektir.
‘MECLIS’E IADE EDIN’
Yapilan düzenlemenin kentlesme konusunda izlenen “ikiyüzlü” politikayi gözler önüne serdigine dikkat çeken Uyar, “Bir yandan riskli yapi ilan edilen yapilarin yikildigi, diger yandan yeni riskli yapilarin üretiminin sürdügü, afet riski gerekçe gösterilerek tüm kentlerimizin bir rant aktarim alani haline dönüstürüldügü, ‘Hukuk Devleti’ ilkesinin yerle bir edildigi bir gerçeklige dogru yol almak demektir” dedi. Bu düzenlemenin, ülkenin gerçek ihtiyaci olan, kentlerin afetlere karsi duyarli, sakinim içerikli planlanmasini, denetimsiz ve mühendislik hizmeti almamis yapilasmanin engellenmesini saglayacak düzenleme olmaktan oldukça uzak olduguna vurgu yapan Uyar, yasanin Cumhurbaskani tarafindan, “yeniden görüsülmek üzere” Meclis’e iade edilmesini istedi. (Ankara/EVRENSEL)
TÜZEL: AFET RISKI ADI ALTINDA TALAN
Halklarin Demokratik Kongresi (HDK)Yürütme Kurulu üyesi, Istanbul Milletvekili Levent Tüzel, “afet riski”ni giderme adina çikarilan yasa ile kiyi, orman, zeytinlik ve meralarin talan edilecegini söyledi.
Tüzel yaptigi açiklamada, AKP Hükümeti’nin, Van depreminin nedenleri, sonuçlari, sorumlularini sorgulamadan, üzerini kapattigini, yerel seçimler öncesi yeni rant alanlari yaratmak için harekete geçtigini ifade etti. Bu yasa ile afet, risk, kentsel dönüsüm kavramlarinin ardina saklanildigini vurgulayan Tüzel, kentler, zeytinlik, mera, koru ve sit alanlari dahil kültürel ve tarihi degerler dahil, tüm toprak ve dogal kaynaklarin paraya tahvil edilme tehlikesine vurgu yapti.
Bu yasanin ardindan belediyelerin elinin kolunun baglanacagini dile getiren Tüzel, yasayla muhalefet partilerine mensup belediyelere yönelik ayrimciligin daha da artacagini vurguladi.
Tüzel, yasa ile ilgili bakanligin ve TOKI’nin sinirsiz yetkilendirildigine, ihale kanunu kapsamina alindigina, kentin ranti yükselen bölümlerinde yer alan okul, hastane vb. kamu kurumlarina ait alanlarin Bakanlik, TOKI ya da belediye araciligiyla talan edilmesinin önünün sonuna kadar açildigina dikkat çekti.
Riskli yapi olarak tespit edilen yapilarin tespit, tahliye ve yikimi vb. islemleri engelleyenlerin cezalandirilacagina, anlasmayi kabul etmeyenlerin barinma hakkindan yoksun birakilacagina, sosyal donati ve altyapi maliyetlerinin konutlari yiktirilanlara ödetilecegine vurgu yapan Tüzel, “Bu yasa kentsel dönüsüm, barinma sorununu çözmek degil, rant için, talan için yoksul kesimlerin sefaletini büyütecek bir düzenlemedir dedi.
Kentlesme konusunda izlenen “ikiyüzlü” politikalardan vazgeçilmesini isteyen Tüzel, “yasamin gerçek sigortasi olan ormanlar, meralar, sulak alanlar, kiyilar, tarim alanlari gibi dogal varliklarin talanina olanak saglayacak, yeni afetlerin olusmasina neden olacak yaklasimdan vazgeçilmelidir” dedi. (Ankara/EVRENSEL)
