Ülkemizde belediye ve belediye bütçe yönetimi kanunla bellidir. Yani bütün belediye baskanlari ayni kurallar ile yönetiyor.
Belediyenin stratejik plânina ve performans programina uygun olarak hazirlanan bütçe, belediyenin malî yil ve izleyen iki yil içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir, gelirlerin toplanmasina ve harcamalarin yapilmasina izin verir.
Bütçeye ayrintili harcama programlari ile finansman programlari eklenir. Belediye bütçe yili Devlet malî yili ile aynidir. Bütçe disi harcama yapilamaz.
Belediye baskani ve harcama yetkisi verilen diger görevliler, bütçe ödeneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmasindan sorumludur.
Iyi bir yönetim, kamu kaynaklarinin ekonomik ve etkin bir sekilde hizmet gereksinimi ve önceliklerine göre etkili olarak kullanilmasini gerektirir.
Bütçe harcamalarin nereye yapildigi gösteren gider kalemi ve bu giderlerin kaynagini gösteren gelir kalemlerinden olusur. Gelirlerin nereden toplandigi, harcamalarin nereye yapilmasi gerektigi kadar önemlidir aslinda!
Verimlilik ve tutumluluk ilkesi olmadan hazirlanan her bütçe açik ve borç demektir.
Yerel yönetimlerin kamu kaynaklarini ekonomik, etkin ve etkili kullanmasinin sadece yönetim sorumlulugu ve resmi denetim faaliyetleri araciligi ile saglanmasi mümkün olmadigi borçlanma artislari ve harcama düzensizliklerinden belli olup kamuoyunu da takip etmesi gerektigi her geçen gün kendini belli etmektedir.
Belediyelerin sunduklari hizmetlerden vatandaslar iki sekilde yararlanir. Birincisi kamu mali olarak herkesin ortak kullanimina sunduklari hizmetlerdir( içme suyu, kanalizasyon, çöp toplama, yesil alan, yol kaldirim, toplu tasima vb. hizmetler). Ikincisi ise özellesmis veya faydalanilmasi belirli nitelik ve özellikler ile sinirlandirilmis hizmetlerdir (ayni ve nakdi yardimlar, asevi kurulmasi, kurslar vb.)
Bir de literatürde olmasa da bunlarin haricinde belediye baskanlarinin kendini pazarlamaya çalistigi tanitim giderleri vardir. Borçlu belediyeler de en çok bu harcamalarin oldugu görülmektedir. Tanitim harcamalarini saklamak için tanitim harcamalari disinda destek hizmetleri harcama kalemleri içinde saklandigi da görülmektedir.
Sermaye gideri haricinde borçlanmaya gidilmesi demek büyük ihtimalle israf demektir. Tesebbüs ve mülkiyet geliri olusturmadan, vergiler ve cezalar ile gelir bütçesi olusturmak ta bir nevi zulüm demektir!
Stratejik plan hazirlamasini bilen, israfta itibar aramayan, seffafligi önemseyen, katilimciliga önem veren her belediye yönetimi, borçsuz bir sekilde belediye yönetebilir. Yok, sov meraklisi ise tanitim ve ip atlama tarzi harcamalar ile borç batagina bile girebilir.