Suriye’de yasanan insan haklari ihlallerini gerekçe göstererek neredeyse savas ilan eden AKP hükümeti, Uluslararasi Ceza Mahkemesi tarafindan savas suçlusu olarak kirmizi bültenle aranan Sudan Devlet Baskani Ömer El Besir’le silah anlasmasi imzaladi.
Geçtigimiz yil Istanbul’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sudan Cumhuriyeti Hükümeti Arasinda Askerî Alanda Egitim, Teknik ve Bilimsel Is Birligi Çerçeve Anlasmasi”na dair kanun tasarisi, muhalefetin itirazlarina ragmen meclis komisyonundan geçti. Anlasmaya göre Türkiye, Sudan’in askerlerini egitmekten, birliklerin donanimi ve askeri araçlarinin modernizasyonuna kadar 17 maddeye imza atti.
Askeri egitim, ögretim ve savunma sanayi alanlarinda karsilikli is birliginin tesis edilmesini amaçlayan ve 17 maddeden olusan anlasmanin “Askeri Isbirligi Alanlari” baslikli maddesine göre, taraflar arasinda anlasma askeri egitim ve ögrenim, savunma sanayi alaninda is birligi, silahli kuvvetlerin organizasyonu, askeri birliklerin donanimi ve yapisi, personel yönetimi, askeri istihbarat alaninda is birligi, muhabere, elektronik ve bilgi sistemleri konusunda is birligi, askeri, bilimsel ve teknolojik arastirmalar konusunda is birligi, sosyal ve mesleki gelisim amaçli personel mübadelesi gibi alanlari kapsayacak.
BDP VE CHP ITIRAZ ETTI
BDP Van Milletvekili Nazmi Gür, tasariya “Sudan’daki mevcut iktidarin halklarina karsi isledigi ve halen islemekte oldugu soykirim, insanliga karsi suç ve vahim insan haklari ihlalleri” nedeniyle muhalefet serhi düstüklerini belirterek sunlari söyledi: “Ömer El Besir, günümüzde halen bir ‘diktatör’ sifatiyla Sudan’i yönetmektedir ve sivillere yönelik gerçeklestirmis oldugu katliamin uluslararasi çevrelerce de bu kadar açik olmasina ragmen, Türkiye’nin El Besir rejimiyle askeri bir anlasma yapmasi utanç duyulmasi gereken bir durumdur.”
CHP Genel Baskan Yardimcisi Erdogan Toprak da, savas suçlusu oldugu gerekçesiyle hakkinda uluslararasi tutuklama karari bulunan Sudan Devlet Baskani Ömer El Besir’le askeri is birligi anlasmasi yapilmasini kinadi. Toprak, yaptigi yazili açiklamada, “AKP bunca uyariya ragmen ne yapiyor; gidip eli kanli bir diktatörle is birligi yapiyor. Bir taraftan Suriye’ye insan haklarini bahane ederek savas açacaksin; diger yandan soykirim ve savas suçlusu bir diktatörle is birligi yapacaksin. Bu ne yaman çeliskidir” dedi.
“Bütün dünyanin gözü önünde katliamlar, kiyimlar, iskenceler, tecavüzler, yakip yikmalar ve zorunlu göç suçlarini isleyen bir diktatöre AKP neden kucak açiyor?” diye soran Toprak, “Gerçi ayni AKP Irak’ta 1 milyon 200 bin kisinin öldürülmesine, 4 milyon kadinin dul kalmasina, 3 milyon çocugun yetim kalmasina, 3 milyon Iraklinin ülkelerini terk etmesine, 2 bin doktorun öldürülmesine de ses çikarmamisti. Peki, ayni AKP neden insan haklarini gerekçe göstererek Suriye ile ülkemizi savas noktasina getirmistir? Aslinda bu sorunun cevabi basittir. Ipleriniz baskalarinin elindeyse ve samar oglani olmussaniz, sizi istedikleri gibi yönlendirirler. Böyle bir hükümetin ve böyle bir zihniyetin onurlu, tutarli ve saglikli dis politika siyaseti izlemesini kimse beklememelidir. Ayni sekilde dis politikada bunu yapanlar iç politikada da farkli davranmazlar. Türkiye bu tutarsizliklara layik bir ülke degildir” dedi. (DIS HABERLER)
SUDAN’DA NELER OLUYOR?
Ömer El-Besir general sifatiyla, 1989 yilinda, demokratik yollardan seçilmis olan Sadik El-Mehdi’yi askeri darbeyle devirerek devlet baskanligina oturdu. Ardindan tüm siyasi partileri yasakladi, basini sansürledi ve parlamentoyu da feshetti. Iste, Nazmi Gür’ün Meclise sundugu, Ömer El Besir’in icraatlarindan bazilari:
- Dünyanin en fakir bölgelerinden biri olan 6 Milyon nüfuslu Darfur’da Arap olmayan siyahlarin, Arap hakimiyetindeki rejime karsi yürüttügü isyan ve hükümetin silahlandirdigi ve “Cancavid” olarak bilinen Arap milislerin gerçeklestirdikleri katliamlar nedeniyle 400 binden fazla insan hayatini kaybetti. 3 milyona yakin Darfurlu ise evlerini terk ederek BM gözetimindeki kamplara sigindi.
- Nisan 2004’te BM Insan Haklari Komisyonunun yayimladigi raporda, insan haklarinin ve insancil hukukun çignendigini ve bundan dogrudan Sudan Silahli Kuvvetleri ve Cancavid milislerinin sorumlu oldugunu açiklandi.
- BM Güvenlik Konseyinin 30 Temmuz 2004 tarihli 1556 sayili kararinda Sudan Hükümetinin Cancavid Milislerini silahsizlandirmasini ve suçlularin yargilanmasini içeren bir çagriyla birlikte askeri yaptirimlarin uygulanmaya baslanmasi karari alindi.
- BM Güvenlik Konseyi’nin 1769 sayili karari geregince 2004 ekiminden itibaren AMIS adiyla Afrika Birligi Baris Gücü Darfur’a konuslandirildi. AMIS’in bölgedeki faaliyetleri sadece ateskes sürecini izlemek olarak sinirlandirildi.
- Uluslararasi Ceza Mahkemesi (UCM) savciliginin, 2007’de sonuçlandirdigi rapor dogrultusunda Sudan’in eski Içisleri Bakani Ahmed Muhammed Harun ile Cancavid liderlerinden Ali Kushayb’in tutuklanmasi UCM tarafindan kararlastirildi. 14 Temmuz 2008’de de Sudan Devlet Baskani Ömer El Besir’in soykirim, insanliga karsi suç ve Darfur’da savas suçu isledigi gerekçesiyle UCM Savciligi tarafindan tutuklanmasi kararlastirildi.
- 2007 tarihli 1769 sayili BM Güvenlik Konseyi kararina göre Darfur’da ateskesi saglamak ve sivillere dönük katliamlari engellemek üzere BM/Afrika Birligi Ortak Misyonunun kurulusuna karar verildi.