Bilimi savunma zamani

Evrim karsitlari, Marmara Üniversitesinde bugün ve yarin “Bilim, türler arasi evrimi neden kabul etmiyor?” baslikli bir sempozyum düzenliyorlar. Sempozyumun hedefi, duyuru metninde “Yaratilis görüsünün bilimsel olarak ifade edilebildigi daha özgürlükçü bir bilimsel ortamin olusturulmasi” olarak açiklanmis.

SEMPOZYUMUN ADI DA HEDEFI DE TUHAF

Sempozyumun adi da, hedefi de bir tuhaf. Bilimin türler arasi evrimi neden kabul etmedigi tartisilacakmis. Sempozyum boyunca, bilimin evrimsel sürecin isleyisini açiklarken hiç söylemedigi bir “tezinin” yanlisligini göstereceklermis. Bilimin evrim ve türler konusunda söyledikleri açiktir: Evrim kurami, evrimin türler arasinda gidip gelen bir süreç oldugunu iddia etmez. Aksine, kosullarin degismesiyle, uzun zaman dilimleri sonunda evrimsel mekanizma ve süreçlerin yeni türlerin ortaya çikisini sagladigini söyler, bunun nasil oldugunu açiklar. “Bilim evrimi reddediyor” yalani tutmamis olacak ki, yaratilisçilar, bu kez de, tezlerine bilimsel bir süs vermek için evrimin isleyis mekanizmalarini tartisiyor gibi görünmeye basladilar.

YARATILIS GÖRÜSÜ BILIMSEL DEGIL

Sempozyumun hedefi adindan da ilginç: “Yaratilis görüsünün bilimsel olarak ifade edilebildigi özgürlükçü bir bilimsel ortam olusturmak”. Bu mümkün mü, yaratilis görüsü bilimsel olarak ifade edilebilir mi? Elbette ki hayir! Çünkü, yaratilis görüsünün kendisi bilimsel bir görüs degildir. Bir görüsün bilimsel bir görüs olabilmesi, onun “bilimsel olarak ifade edilebilmesi” için, önerdigi tezlerin deneye, gözleme, ölçüme dayali olmasi; yeni olgu ve veriler isiginda sinanabilmesi veya sinanabilir olmasi; “mutlak dogru” veya “dogma” gibi kavramlari dislamasi gerekir. Oysa yaratilis görüsü ne denenebilir, ne gözlenebilir, ne de sinanabilir. Yaratilis düsüncesinde, bastan sona, dogaüstü, fizik ötesi, tartisilmaz mutlak bir gücün yapmis olduklari anlatilir. Bunlarin ne bilimsel yöntemlerle açiklanmasi mümkündür ne de gösterilmesi. Tek yol bu söylenenlere inanmaktir. Bu yüzden de yaratilis görüsü bilimsel degildir, bir inanç sistemidir; bilimsel olmayan bir görüs de bilimsel olarak ifade edilemez. Olsa olsa, bilim disi bu görüsler, sürekli bilim ya da bilimsel denilerek; bilim kurumlarinda, akademik unvanli kisiler konusturularak bilimsel bir görüsmüs gibi sunulmaya çalisilabilir ki, bugün yapilan da odur.

NE YAPMALI

Öyleyse ne yapmali? “Evrim bilimsel bir kuramdir, yaratilis degildir” demekle mi yetinmeli?  Ya da “Üniversite bir bilim kurumudur, bilim kurumunda bilim disi görüsler savunulamaz, bu yüzden bu sempozyum yasaklanmalidir” diye yasakçi bir tutum mu takinmali? Yaklasik bir aydir sürdürülen karsi kampanyada degisik platformlar sempozyumun yasaklanmasini istediler; ancak bu hem sempozyumu daha ilgi çekici kildi hem de bilim yanlilarini akademik özgürlük karsitiymis gibi gösterdi. Çünkü sempozyumu düzenleyenler, -görünüm olarak da olsa- üniversite içindekiler, üniversitenin ögrencileri. Marmara üniversitesinin, “Marmara Genç Vizyon Kulübü” adindaki bir ögrenci kulübü: Daha sonra düzenleyiciler arasina yine ögrenci kurullari olan dogrudan YÖK’e bagli “Türkiye Ögrenci Konseyi” ile “Marmara Üniversitesi Ögrenci Konseyi” de katildi. Sempozyum konusmacilari da, çogu alani biyoloji olan akademisyenler olunca, üniversite rektörlügü, sempozyumun yasaklanmasini isteyenlerin taleplerini, “bilimsel özgürlügü savundugu”, yapilanin bilimsel bir etkinlik oldugu gerekçesiyle reddetti.

EVRIMIN REDDI PROPAGANDA EDILIYOR

Günümüzde evrim kurami degil ilkögretimde, üniversite egitiminde bile okutulmuyor. Daha ötesi, müfredatlara yaratilis görüsü eklenmeye baslandi. Üniversitelerde evrim kuraminin lafzi dahi edilmeyerek üstü kapatilip unutturulmaya çalisiliyor. Toplumun neredeyse her kesiminde sürekli bilimin evrimi reddettigi propagandasi yapiliyor. Bu yaygin propagandanin etkisiyle, ögrencilerin önemli bir kismi evrim kuraminin yanlisligi yanilgisi içinde üniversiteye geliyorlar. Bu yüzdendir ki, basta biyoloji ve tip olmak üzere doga bilimlerinin degisik alanlarinda okuyan üniversite ögrencilerinin önemli bir kismi bile evrimi reddedip yaratilisi dogru buluyor, ya da en azindan ikisine de esit mesafede yaklasiyor. Durum böyleyken, üniversitelerde evrim kurami konusulmuyor, tartisilmiyor, derslerde islenmiyor. Bilim ve evrim kuramindan yana ögretim üyeleri bile, çok sinirli bir kesim disinda, ya korktugundan ya da en masum ifadeyle tatsizlik çikmasin kaygisiyla konuyu dile getirmiyor. Oysa yaratilis yanlilari konusmaya, tartismaya, evrim ve bilim karsitligina devam ediyorlar. Evrim kuraminin konusulup tartisilmamasi sonuçta yaratilis görüsünün daha da yayginlasmasini getiriyor.

TARTISMA PLATFORMU DOGDU

Hazir bir firsat çikmistir. Evrim ve bilimin tartisilacagi bir platform dogmustur. Yaratilis konusulacak diye konuyu kapatmak yerine, kendi aramizda, “Evrim bilimsel bir kuramdir, yaratilis degildir” demekle yetinip marjinallesmek yerine, tartismaya baliklama dalmak için bir olanak dogmustur. Bundan yararlanmak gerekir. Basta Marmara Üniversitesinde olmak üzere, üniversitelerde, madem “akademik özgürlük” var, madem “bilimsel özgürlük”ten söz ediliyor, haydi tartisalim deyip tartisma platformlari yaratmali. Üniversite yönetimlerinden böyle tartismalar için salonlarini açmalari istenmeli. Ancak bu tartismalarda, sadece, “evrim dogru, yaratilis yanlis” demekle yetinilen kisir söylem mutlaka asilmalidir. Yaratilisçi düsünce yanlilari kendi söylemlerinin bilimsel oldugunu iddia ediyorlarsa ise öncelikle neyin bilim neyin bilim olmadiginin tartisilmasiyla baslanmalidir. Sonra arkasi getirilmelidir.
Bu tartismada, yararlanilacak kaynak Türkçe’de hiç de az degil. Bu kaynaklara yakinda bir yenisi daha ekleniyor. Yakin zamanda Evrensel Basim Yayin tarafindan yayinlanacak olan ve yaratilisçiligin görüslerinin tek tek islendigi yeni bir kitap bu konuda çok daha yardimci olabilir. Bundan yararlanmak gerek.
Öyleyse, haydi göreve, haydi bilimi savunmaya.