BIR DEVRIN BATTIGI YER: ÇANAKKALE
Çanakkale Savasi, bir destandir. Çanakkale Savasi; dagilmakta olan bir milletim birlik olursa ne yapabileceginin bir göstergesidir. Yoksullugun, varlik ile savasidir. Çanakkale Savasi; cesaretin, kahramanligin, yardimlasmanin, fedakarliginin, azminin, cephe de ve cephe gerisinde yasanan olaylarla, insanlarin ruhuna isleyen bir destansi hikayedir. Çanakkale Savasi; hasretin, vuslatin, gözyasinin, umudun en belirgin yasandigi yerdir. Ehli Islam’in Ehli Salip ile savasidir.
Bu yil 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Zaferinin yüzüncü yili, Ocak 1916 kadar devam edecek dünyanin en kanli savaslarindan biri baslar. Çanakkale Bogazini geçmek için hareket eden Itilaf devletleri donanmasi Bogazi geçemeyecek ve bogazin karanlik sularina gömülecek, bu savas Osmanli Devletinin çökmesinden önce kazandigi son zaferlerden bir tanesi olacaktir.18 Mart Deniz Zaferine giden sürece bir bakalim… Osmanli Devleti, 2 Agustos 1914 Almanya ile ittifak yapinca Almanlarin istegi dogrultusunda hareket etmeye basladi. 9 Agustos 1914’te Albay Cevat Bey Çanakkale Müstahkem mevkiler komutani olarak atanir. Osmanli 26 Eylül de bogazlari tamamen kapattigini ilan etti. 3 Kasim da Ingiliz donanmasi Çanakkale Bogazina saldiriya geçti. Seddülbahir ve Kumkale istihdamlarini bombaladilar.
Itilaf Devletlerinin amaci Çanakkale Bogazini geçerek Istanbul’u almak Osmanli Devletini savas disi birakip, zor durumda olan müttefikleri Rusya’ya gida, silah ve mühimmat yardiminda bulunmakti. Ama bu hiçte kolay olmayacakti.
19 Subat 1915 dünyanin en büyük donanmasi ve yenilmez armadasinin 12 savas gemisi Çanakkale bogazindaki tabyalari bombalamaya baslar. Itilaf devletleri 5-10 Mart arasinda tabyalari bombalar fakat bir türlü sonuç elde edemez. 7-8 Mart gecesi, Albay Cevat Bey’in emri ile Nusret mayin gemisi komutani Yüzbasi Tophaneli Hakki Bey, Mayin Grup komutani Nazmi Bey, 26 mayini Karanlik Limana büyük bir gizlilikle döser. Yasanan basarisizliktan sonra Ingilizler cephe komutani olarak General Hamilton’u görevlendirir. Ve düsman 18 Mart kesin darbe indirmek ister hazirliklar baslar.
Sabahin ilk isiklariyla Ingiliz zirhlilari Triumi, Agememnon, Lord Nelson, Quien Elizabeth, Prens Jorj, Irresistable, Inflexible ve Ocean ile Fransiz Zirhlilari Sarlman, Sufran, Buveile, Goluva beraberinde yardimci gemiler harekete geçti. Birlesik filonun 622 topuna karsi, Osmanli Devletinin sadece 179 topu vardi. Saat 11.00 ile 18.00 arasinda yasanan savasta Osmanli topçusunun üstün gayreti sayesinde ve dösenen mayinlara çarpan zirhlilar zarar gördü. Itilaf devletlerinin gün sonunda kayiplari; 3 muharebe gemisi, 2 muhrip, 7 mayin arama gemisi ve 1 kruvazörü bogazin sularina gömüldü, 7 zirhli görev yapamaz hale geldi. Itilaf kuvvetleri çekilmek zorunda kaldi. Bes çayini Istanbul Pera’da içmeyi tasarlayan Itilaf devletlerinin komutanlari büyük bir hayal kirikligina ugradi. Bogazi geçemeyecegi anlayan Itilaf devletleri 25 Nisan tarihinden itibaren kara çikarmasina baslayacaklardir.
‘’Ingiltere savas tarihinde Çanakkale Savasi kadar aci bir sayfa yoktur. Hiçbir savasa bu kadar büyük ümitlerle girilmemis, hiçbir zafer bu kadar yakindan kaybedilmemistir.’’ Winston Churchill
Çanakkale Savaslarindan Osmanli askerlerinin üstün direnisleri, kahramanliklari tarihin seyrini degistirmistir. 1. Dünya Savasinin süresini uzatmis, Rusya yardim gitmedigi için Rusya ekonomisi çökmüs ve Rusya da Bolsevik Devrimi olmustur. 20. yüzyilin en önemli olaylarin bir tanesidir.
Bu savasin bizim için önemi büyüktür; bu savasta yasanan basarilar yillardir alinan maglubiyetlerin etkisini üstümüzden atmasina, toplumuzun Çanakkale Ruhu dedigi bir ruh olusacak ve Kurtulus Savasi bu ruh sayesinde kazanilacaktir.
Bir de su açidan bakarsak Çanakkale Ruhu dedigimiz sey aslinda yetimdir. Çanakkale Savaslari hakkinda dogru düzgün kitap yazilmamis, birkaç geçmeyen siir yazilmamis, bir enstitü kurulmamis, kaynaklar ya yok olmus, ya da tasnif edilmemis, gerçek manada bir filmi bile çekilmemis. Sadece kulaktan dolma bilgilerle, hurafelerle ve herkes kendi ideolojisine uygun Çanakkale Savasi senaryosu yazmaya baslamistir. Bu bizim büyük bir ayibimizdir.
Deniz savasinin kazanilmasinda kahramanlik gösteren; Müstahkem mevkiler komutani Albay Cevat Bey’e, Kurmay Baskani Selahattin Adil Bey’e, Yüzbasi Hakki Bey’e, Nazmi Bey’e, Seyid Onbasi’ya tüm sehitler ve gazilerine selam olsun. Ruhlariniz sad olsun...
HÜSEYIN KARAASLAN
