Bir `muhtesem` kadin

Google’a ‘Meral Okay’ yaziyoruz, 275 bin dosya arasindan Wikipedia’da kisacik bir biyografi çikiyor karsimiza. Ama biliyoruz ki o kisacik biyografide ‘muhtesem’ isler var, Türk televizyonculugunun ‘muhtesem kadini’ o.
Bugün Türk dizi sektörünün zirvesinde hangi dizi var? Elbette ‘Muhtesem Yüzyil’. Iste bu dizinin arkasindaki en önemli isim, senaryo ekibinin basi Meral Okay. Peki bugünkü dizi patlamasinin fitilini atesleyen dizi hangisi? Elbette ‘Ikinci Bahar’. Iste Meral Okay o dizinin en sevilen karakterlerinden ‘Kasap Melahat’i canlandiran da oydu. Zaten Meral Okay’in Türkiye’de genis kitleler tarafindan taninmasini saglayan da o ‘Kasap Melahat’ti.
Bir de biyografilerde yazmayan bir sey var, hepsinden önemli: Onun ‘muhtesem insanligi’... Bu noktada sözü ‘Beynelmilel’de birlikte çalistigi Sirri Süreyya Önder’e verelim: “Kimin basi ne zaman nerede sikisirsa herkes bilirdi ki Meral Ablamiz var.”
Sevin Okyay da 2004 yilinda Radikal Cumartesi’de yayimlanan yazisinda söyle tanimlamisti Meral Okay’i, ismini vermeden: “Hem ruh, hem cüsse olarak heybetli, hafiften otoriter, ama aslinda çok seker bir büyügümüzdür, yasi bizden çok küçük olsa da. Sözünü dinleyelim ister, çünkü bizim iyiligimizi ister. Anneden çok, anlayisli bir abla gibidir. Asker babadan gelme tanri vergisi disiplini bile terbiye etmesini bilmistir. Basimiz her sikistiginda borç vermistir. Onda para varsa eger, hiçbir sorununuz olmaz. Çerkes kizidir, temizdir, tirandazdir, beceriklidir. Çok iyi yemek yapar.”
Iste böyle bir ‘muhtesem kadin’ Meral Okay, dün sabah hayata veda etti. 53 yasindaydi, bir süredir akciger kanseriyle mücadele ediyordu.
Ölüm haberini alir almaz, böyle durumlarda ‘can simidimiz’ olan Sevin Ablamizi (Okyay) aradim. Aci haberi benden aldi, sesi titredi, sonra toparladi kendini ve son zamanlarda internette dolasan Yaman Okay’la birbirine askla baktiklari fotografi hatirlatip ekledi: “Büyük bir askti onlarinki. Asiklar yeniden kavustu.” O Yaman Okay ki, 1993 yilinda henüz 42 yasindayken pankreas kanserine yenik düsmüstü.
Meral Okay’in hikayesi 1959 yilinda Ankara’da basliyor. Çerkez kökenli bir ailenin çocugu olan Okay’in babasi askeri hakimdi. Üniversitede siyaset ve kamu yönetimi okuyan Okay’in gençligi Ankara’nin sol çevrelerinde geçmisti. Bes yil devlet memurlugu yapti, bu süreçte Toprak Mahsulleri Ofisi’nin Dünya Bankasi projelerinde ve TBMM’nin Atatürk’ün 100’üncü yasi kutlamalari çerçevesinde kurulan bir komisyonunda yer aldi. 12 Eylül döneminde Türkiye Isçi Partisi üyesi ve isyeri temsilcisiydi.
Meral Okay, 1983 yilinda Istanbul’a gelir, Günaydin gazetesinde çalismaya baslar. Yaman Okay’la Ankara’dan arkadastir ama asklari Istanbul’da filizlenir. “Yaman Okay, eski bir Ankarali olarak bana sahip çikmaya kalkti; Ankaralilarin böyle bir derdi de vardir... Biz, basimiza askin tasinin düstügünü bir mevsim geçtikten sonra fark ettik... Bir gün evi düzenlerken fark ettim. Bir de baktim ki, benden çok Yaman’in esyalari var... Küçük küçük posetlerle sizmisti... Ask bir sizma halidir. Ben Ankara’dan kirilmis bir kalple gelmistim. Yaman çok tutkulu ve sabirli bir adamdi, bir de baktim kalp agrimdan eser kalmamis...”
1984 yilinda Yaman Okay’la evlenirler. Günaydin’in ardindan Iletisim Yayinlari’nin kurulusunda ve Playboy dergisini çikaran ekipte yer alir. 1992’de ‘Seni Seviyorum Rosa’ filminde rol alir, bir ara lokantacilik yapar. Esi Yaman Okay’in 1993’teki ölümünün ardindan Sezen Aksu’yla birlikte ‘Masum Degiliz’, ‘Var Git Turnam’ gibi unutulmaz sarkilarin sözlerine imza atar, bir yandan da televizyon islerine agirlik verir. 1997’de ‘Yasemince’ dizisinin senaryosunu yazan Okay, 1998’de rol aldigi ‘Ikinci Bahar’ dizisindeki rolüyle genis kitleler tarafindan taninmaya baslar. 2001’de ‘Yeditepe Istanbul’, 2002’de ise ‘Asmali Konak’ gibi dönemlerinin popüler dizilerinin senaryo ekibinde yer alir, ayni zamanda bu dizilerde oynar. Senaryo yazarligi ve oyunculuga 2007’de ‘Fedai’, 2009’da ise ‘Bir Bulut Olsam’ dizisiyle devam eder.
Rol aldigi iki film ona iki önemli ödül kazandirir. ‘Hiçbiryerde’yle SIYAD’dan, ‘Beynelmilel’deki konsomatris rolüyle de Adana Altin Koza’da en iyi yardimci kadin oyuncu seçilir.
Meral Okay’in imza attigi son büyük proje ise Kanuni ile Hürrem Sultan’in iliskisini merkeze alan ‘Muhtesem Yüzyil’ dizisiydi. Okay, bu dizi nedeniyle özellikle muhafazakâr kesimin tepkisini çekmis, bazi gazeteler kanser oldugu ortaya çikinca ‘Allah’in onu cezalandirdigi’ seklinde yorum yapmaktan bile çekinmemisti.
Meral Okay’in cenazesi bugün ögle vakti Bebek Camii’nde kilinacak cenaze namazinin ardindan Zincirlikuyu Mezarligi’nda topraga verilecek. Biliyoruz ki, solcu entelektüeller, yazarlar, müzisyenler, televizyon ve sinema yazarlari, politikacilar ve dahi herkes... Kisa ve dopdolu bir yasama sigdirdigi onca basarinin ve büyük dostluklarin parçasi, tanigi olan binlerce kisi orada olacak.

Sezen Aksu’yla...
Meral Okay, hayattaki en yakin dostlarindan Sezen Aksu’yla birlikte ‘Masum Degiliz’, ‘Adi Bende Sakli’, ‘Simal Yildizi’ gibi birçok unutulmaz sarkinin sözlerine imza atmisti. Son olarak Sezen Aksu’nun 2000 tarihli ‘Deliveren’ albümü için de ‘Yine mi Çiçek’ isimli sarkiyi yazmisti.


YINE MI ÇIÇEK
Kur masayi Madam Despina
Kirli beyaz musamba örtüleri ser
Çek sediri asmanin altina
Yaninda bir ince Müzeyyen abla
Gece çok genç, arzular selale
Haber etsek o yare
Gelse Bomonti’den
Sereflendirse bizi
Olsak teyyare
Yine mi güzeliz, yine mi çiçek?
Hamdolsun
Taze mi bitti topik
Canin sagolsun
Amanin yine mi güzeliz, yine mi çiçek?
Hamdolsun
Altinbas kadehe yag gibi dolsun

Senaryolari
Muhtesem Yüzyil (2011)
Bir Bulut Olsam (2009)
Fedai (2007)
Asmali Konak (2002)
Yasemince (1997)

Yakilmayacak!
Bir söylesisinde yakilip küllerinin suya atilmasini isedigini belirten Meral Okay’in yakilmasi Türkiye’deki yasalara göre mümkün görünmüyor. Diyanet Isleri Baskanligi’na göre Islam, Hiristiyanlik ve Yahudilik’te ölülerin yakilmasina izin verilmiyor. Saglik Bakanligi’nin, Ocak 2010 tarihli yönetmeligiyle göre Türk vatandaslarinin yurtdisinda yakilip küllerinin Türkiye’ye getirilmesine dahi izin veriliyor.

Kimin basi ne zaman sikissa bilirdi ki Meral Ablamiz var 

Sirri Süreyya Önder
Gerçek anlamda insanlik vasfina sahip ender insanlardan biridir. Sofrasini ve kesesini zora düsmüs tüm sinema, tiyatro ve kalem üstatlarina açmistir. Kimin basi ne zaman, nerede sikisirsa herkes bilirdi ki Meral Ablamiz var. Son olarak iki hafta önce kemoterapi gördügü hastanede görüstügümde durumunun agirligini fark etmisti. Yasami ciddiye alan insanlarin ölüm karsisindaki durusu daha dirayetlidir. Meral Okay’da da bu durus vardi. Meral’i Sezen Aksu hiç yalniz birakmadi. Sezen’in emegi büyüktür. Yaman Okay’in hayatini kaybetmesinin ardindan Meral’in çalismasi için en büyük gayreti gösteren kisidir Sezen.

Yagmur Taylan
Meral’i çok geç tanidim. Çok güçlü sezgileri olan dürüst bir kadindi. Bu ülke ve bu ülkenin kültürel dünyasi çok önemli bir insanini kaybetti. Çok üzgünüm.

Durul Taylan
Meral, hayatinin son yilinda tanima ve çalisma mutluluguna ulastigim çok özel biriydi. Bir televizyon dizisi yazarken bile kendi derinliginden yola çikmayi tercih eden nadir insanlardandi. Gerçekten çok üzgünüm.

YesIm Ustaoglu
Böyle seyler üzerinde konusmak çok zor. Sabahleyin geldi haberi, çok üzüldüm duydugumda. Yaman Okay’in hastalik sürecini yakindan ve üzüntüyle paylasmistik birlikte. Dolayisiyla Meral Okay’i da yakinen taniyordum. Çok metin ve cesur bir insandi. Haberi duyar duymaz da sanirim bu yolculuguna da öyle çikti diye geçirdim aklimdan. ‘Pandora’nin Kutusu’ filmini çektigim dönemde sik görüsmüstük, daha sonra yogunluktan görüsememistik, çok üzgünüm.

Onur Ünlü
Meral Abla’da her seyden çok fazla vardi. Hayati boyunca da etrafindakilere nesi var, nesi yok dagitti durdu. Dolayisiyla, o gitti fakat herkeste biraz Meral kaldi geriye. Ki bu isin iyi tarafi... Fakat benim için kötü bir tarafi var: Ben ustami kaybettim.

Abdullah Oguz
Yaraticiligin giderek tükendigi televizyon dünyasi Meral’in yoklugunda daha da kan kaybedecek. Ama en acisi biz Meral’imizi kaybettik.

DevIn Özgür Çinar
Meral Abla’yla ‘Ikinci Bahar’da tanistik, onun dizi kariyeri de orada basladi zaten. Sene 1999’du. Her seyi çok iyi yapardi; mesela oyuncu olarak ‘Ikinci Bahar’a girdiginde oyuncularin bile gösteremedigi bir performans göstermisti. ‘Ikinci Bahar’dan sonra ekip olarak hep iç içeydik. Ama sonraki yillarda çok sik görüsemedik. Iki ay önce Meslek Birligi toplantisinda gördüm Meral ablayi, çok dimdik ve saglam görünüyordu. Hatta sasirdim hastayken, o esnada hayat için ayrinti diyebilecegimiz bir sey için gelmesi, toplantilara girmesi, avukatlarla konusmasina... O kuyrugu dik tutan hali çok hosuma gitmisti. Iyi ki tanismisim onu.

AtIlla Dorsay
Sanat dalinda essiz isler yapti. Inanilmaz karakterler ve diziler yaratti. ‘Ikinci Bahar’ basli basina bir olaydir Türk televizyonculugunda; ‘Muhtesem Yüzyil’ da öyle. Bir tarih ve Osmanli ilgisi yaratti. Bunlar onun neredeyse tek basina yarattigi islerdir. Türk sanat dünyasi ve televizyonculugu onu çok arayacak.

NedIm Saban
Meral ikinci yilimizda ‘Ikinci Bahar’da Kasap rolü oynayarak katildi. Ilk geldigi günden beri birlikte çok gülerdik. Ben ona “Kasaplar seni begenmemisler, böyle kasap mi oynanir? Seninle Dr. Stress programinda yüzlesmek isterler” demistim, müthis eglenmistik. Beraber oynadigimizda o kadar gülme krizi geçirip, kendimi tutmaya çalisirdim ki, kasap dükkânindaki her sahnede kipkirmizi çikardim. Büyük bir yetenekti, bence son yazdigi dizi, televizyon tarihinde bir devrim yaratmistir.

Reha Muhtar
O kusak çok badireler atlatmis bir kusaktir. Önce 80 öncesinde öldürüldü o kusak cinayetlerle. Sonra darbelerde iskencelere tabi oldu. Biz ayni yil dogmustuk Meral ile o da Ankaraliydi, ben de. Darbelerden, iskencelerden, ölümlerden sonra kalanlar, bir meslek sahibi olmaya çalistilar. O mesleklerini en iyi sekilde yapmaya çalistilar. Meral de senarist oldu ve en güzel senaryolari yazdi. Tam 12 Eylül’ün yargilandigi günlerde o kusagin ayakta kalan en önemli temsilcilerinden birini de kaybettik.

Tan Sagtürk
‘Ikinci Bahar’dan beri arkadasim, ablam. Karsilastigimizda sohbet ediyorduk. En son hastanede bir araya geldik, hastaligini hiç önemsemez gibiydi. Ablam gibiydi, çok çok sevdigim biriydi. Herkes ona saygiyla yaklasirdi. Tekrar rahmet diliyorum.

Feryal Pere
BAHÇEDEKI FENER, FENERDEKI MERAL
Köklerin çinar/ Basin göge kadar/ Her sabah özgürlüge dogar Fenerbahçe
Sonsuza kadar/ Onurlu uygar/ Bir tek tarihe sigar Fenerbahçe
Her yeni kusak/ Bu emaneti/ Bayrak gibi iftiharla tasir soylu Fenerbahçe
Sonsuza kadar/ Yasa Fenerbahçe!
Beste: Fahir Atakoglu/ Söz: Meral Okay
***
Ne çok sözün vardi Meralcim. Ne çok alanda, ne çok hayata cümlelerinle derman oldun. Kim bilir kaç kisiye dil oldun. Güle güle Meralcim. Seni kimse unutmayacak. Bu da sana söz...