Bugün, 3 Aralık 2024 Salı
Türkiye Barolar Birligi ve 80 baronun karsi çiktigi, muhalefetin “hayir” dedigi “Çoklu baro” teklifi tüm itirazlara karsin AK Parti ve MHP oylariyla kabul edilerek yasalasti. Yapilan elektronik oylamaya 417 milletvekili katilirken, 251 milletvekili “kabul”, 163 milletvekili “ret” oyu kullandi. Kanun yürürlüge girdiginde Istanbul, Ankara ve Istanbul’da birden fazla kurulabilecek.
Kanun teklifine karsi çikan Barolarin “Paralel baro” olarak nitelendirdigi düzenlemenin Meclis Adalet Komisyonu’ndaki görüsmeleri 5 gün, 52 saat sürdü. Baro baskanlarinin Komisyon toplantisina alinmadigi için günlerce Meclis kapisinda sabahladigi kanun teklifi birçok itiraza karsin hiçbir degisiklik yapilmadan AK Parti ve MHP oylariyla kabul edilerek komisyondan geçti. CHP, HDP ve IYI Parti teklife serh düstü.
Teklif Adalet Komisyonu’ndaki görüsmelerin ardindan görüsülmekte olan 2. Yargi paketine ara verilerek hizla Genel Kurul gündemine alindi. Teklifin Genel Kurul’daki görüsmeleri de 3 gün sürdü. Muhalefet “FETÖ projesi” olarak nitelendirdigi teklifin bölünme yaratacagi, yargiya güveni daha da zedeleyecegi yönünde itirazlarda bulundu, her madde için degisiklik önergesi verdi. Ancak önergelerin tamami reddedildi.
Adalet Komisyonu’nda virgülü degismeyen teklifin Genel Kurul görüsmelerinde AK Parti ve MHP Grup Baskanvekillerinin verdigi önergelerle 7 ve 15’inci maddelerde iki degisiklik yapildi. Teklifin “Avukatlar mahkemelere cübbeyle çikmak zorundadir. Kilik ve kiyafetle ilgili baskaca bir zorunluluk getirilemez” maddesine staj dönemi de eklendi. Maddeye “Avukatlara staj dönemi dahil olmak üzere, baro ve Birligin is ve islemleri ile meslegin icrasi kapsaminda kilik kiyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk getirilemez” eklemesi yapildi. 15. maddesinde yapilan degisiklige göre de 5 binden fazla avukat bulunan illerde asgari iki bin avukatla yeni baro kurulurken bu sayilarin belirlenmesinde baro levhasina kayitli avukatlarin yani sira baroya kayit yaptirmak zorunda olmayan kamu kurum ve kuruluslari ile kamu iktisadi tesebbüslerinde görev yapan avukatlar da dahil edilecek.
Meclis Genel Kurulu’nda görüsülen bu teklif söz konusu iki degisikligin ardindan AK Parti ve MHP’nin oylariyla kabul edilerek yasalasti. Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan’in onaylamasinin ardindan Resmi Gazete’de yayimlandiktan sonra yürürlüge girecek teklif Anayasa Mahkemesi’ne tasinacak. CHP, teklifin Resmi Gazete’de yayinlandigi gün yürürlügünün durdurulmasi için Anayasa Mahkemesi’ne basvuru yapacak.
3 büyüksehirde birden fazla baro kurulmasini, TBB yönetiminin belirlenmesinde bu illerin etkisini azaltan kanunun dikkat çeken noktalari sunlar:
5 binden fazla avukat bulunan illerde en az 2 bin avukatla bir baro kurulabilecek. Bu durumda Istanbul, Ankara ve Izmir’de birden fazla baro kurmanin önü açildi. Kisa bir süre sonra bu illere 4 bin 957 avukat bulunan Antalya’nin da eklenmesi bekleniyor. Barolar, Noterler gibi 1’inci, 2’nci baro olarak adlandirilacak. Mevcut barolar “bir numarali baro” olacak. Çoklu baro ile ilgili sayilarin belirlenmesinde baro levhasina kayitli avukatlar ile normalde kayit zorunlulugu bulunmayan kamu kurum ve kuruluslari ile kamu iktisadi tesebbüslerinde görev yapan avukatlar da esas alinacak.
Her baro, TBB Genel Kurulunda, baro baskani ile sabit üç delege ve ilaveten her 5 bin avukat için ilave bir delegeyle temsil edilecek. Böylece 49 üyeli bir baro da 4 delege ile 4 bin 900 üyeli bir baro da 4 delege ile temsil edilecek. TBB Genel Kurulu’nda Istanbul, Ankara ve Izmir’in belirleyiciligi azaltilacak.
En az 25 baronun yönetim kurulunun çagrisiyla Türkiye Barolar Birligi Genel Kurulu olaganüstü toplantiya çagrilabilecek ancak olaganüstü toplantida seçim yapilamayacak. Daha önce bu çagriyi 10 baro yapabiliyor ve Olaganüstü Genel Kurul’da seçim yapilabiliyordu.
Kurulus tarihine bakilmaksizin tüm baro seçimleri 2 yilda bir ekim ayinda, TBB organlarinin seçimi ise 4 yilda bir aralik ayi içinde yapilacak. Yasa yürürlüge girdikten sonra görev sürelerine bakilmaksizin tüm barolarda ekim 2020’de seçim yapilacak. Henüz 1 yilini dolduran 7 baro da seçime gidecek. TBB seçimi ise 2020 yili aralik ayi içinde gerçeklestirilecek.
Birden fazla baro kurulan illerde, adli yardim bürolari ve diger kurullar, barolarin üye sayisina göre esit temsille olusturulacak. Görevlendirmelere iliskin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek.
Avukatlarin, avukatlik ile TBB ya da barolarin organlarindaki görevlerinden dogan veya görev sirasinda isledikleri suçlar nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararlarina temyiz yolu açilacak. Bu kapsamda ilk derece mahkemelerinden verilen bes yil veya daha az hapis cezalari ile miktari ne olursa olsun adli para cezalarina karsi istinaf basvurusunun esastan reddine dair bölge adliye mahkemesi kararlari da temyiz edilebilecek.
Yeni avukatlar, mesleklerinin ilk 5 yilinda, kayitli oldugu baronun öngördügü kesenegi (aidati) yari oraninda ödeyecek.
Avukatlar için tek zorunlu kiyafet cübbe olacak. Avukatlarin kilik kiyafetiyle ilgili baska bir zorunluluk olmayacak. Avukatlara, staj dönemi de dahil olmak üzere, baro ve Birligin is ve islemleri ile meslegin icrasi kapsaminda kilik ve kiyafetle ilgili herhangi bir zorunluluk getirilemeyecek.
