Devrimci Hareket

 Devrimci Hareket: Solugun notalastigi bir pratik; Fatsa…
 
Devrimci Hareket, Fatsa Belediye Baskani Fikri Sönmez’in ölüm yildönümü dolayisiyla Fatsa pratiginin sol içinde ve Türkiye’de isaret ettigi noktalara iliskin bir açiklama yayimladi.
 
“Solugun notalastigi bir pratik; Fatsa” basligiyla yayimlanan yazida, “Fatsa, ögretilmis yanlislar ve kurulmus tuzaklar esliginde uysallastiran, kendi rengine boyayip etkisizlestiren sistemin hem reddi hem alternatifiydi; sinifsiz-sömürüsüz bir ufuk, metasiz-mülkiyetsiz bir dünya düsü, düsüncelerin dolaysiyla da bugünkü sinif iliskilerine alternatif olusturma çabasinin büyütülüp derinlestirilmesiydi.” denildi.
 
Açiklamanin tamami söyle:
“Ögretilmis kavsaklarin “dur-geç” tuzaklarina düsmeden
Kendi patikamizda ilerlerken bulduk birbirimizi.
Düsüncelerimizin kapsama alanini büyüttü düslerimiz.
Kendi çagina yenilmis kusaklardan farkimiz,
Çiglik degil slogan atmakti,
Sorun degil çözüm üretmekti.
Sorun degil çözüm üreten Fatsa
Fatsa, ögretilmis yanlislar ve kurulmus tuzaklar esliginde uysallastiran, kendi rengine boyayip etkisizlestiren sistemin hem reddi hem alternatifiydi; sinifsiz-sömürüsüz bir ufuk, metasiz-mülkiyetsiz bir dünya düsü, düsüncelerin dolaysiyla da bugünkü sinif iliskilerine alternatif olusturma çabasinin büyütülüp derinlestirilmesiydi.
Fikri Sönmez’in 8-9 aylik belediye baskanligi döneminde üretilenler, “belediyeciligi” çokça asan bir deneyim yasandigini, üretenin ayni zamanda yönettigi, sözün-yetkinin-kararin halkta oldugu bir toplumsal düzenin mümkün oldugunu ortaya koydu. Devlet destegi verilmedigi halde karaborsayla, çamurla, yokluk ve hastaliklarla bogusan bir ilçenin salt kendi imkânlariyla sorunlarini kisa sürede çözebilmesi; bütün bir ülkeyi, tüm imkânlara, sömürü ve soyguna ragmen açliga ve yoksulluga mahkûm edenlerin sinifsal yüzünü açiga çikaran bir islev de gördü. Gerçekte kaynaklar herkese fazlasiyla yeterdi; yeter ki var olan imkânlar kâr hesaplarindan uzak biçimde, halk için esit sekilde degerlendirilebilsin.
Fatsa’da belediyeyi kazanmis olmanin sagladigi avantajlar, kurulan halk komiteleri esliginde kolektif bir isleyise ve halk iradesine dönüstü. Arada bir bürokratik engel degil, güçlendirici bir bag, çesitlilikten güç ve uyum üreten bir yoldaslasma vardi. Her komite, halk orkestrasini çogaltan/güçlendiren bir enstrüman gibiydi. Terzi Fikri’nin dedigi gibi “Belediyenin aldigi tüm kararlar halkla beraber tartisilmistir; halkin onayi olmayan hiçbir is belediye tarafindan yapilmamistir.” Bu, var olan imkânlarin istismarinin önüne geçerken ayni zamanda önceki belediye döneminden kalma karaborsa, tefecilik, kumar vb. sorunlarla kolektif biçimde mücadele etme imkâni sagladi.

AP, MSP, CHP gibi partilerin tabanindaki insanlarin Fatsa’daki bu kolektif sürece hizla dahil olabilmesi, kendinde bilinçten kendisi için bilince geçilmesi halinde sinifsal saflasmanin nasil olacagina, halk denince ne anlasilmasi gerektigine dair de ögretici olmustur.

Devrim perspektifli bir komitelesme
Tüm renklerde esmer kimligimiz gibi
Düstügünde topragi,
Yükseldiginde bayragi tohumladi yoldaslarimiz.
Halkin kirlarini fethetmek için çiktigimiz yolda
1967 Bolivya’sinin daglarindan izler tasidi ayaklarimiz.
Reel sosyalist ülkelerde, var olan deneyimlerde rastlanan bürokratiklesme, parti agirlikli iktidar organlari, daha 70’li yillarda Türkiyeli devrimciler arasinda bir tartismaya ve alternatif arayisina sebep oldu. Iste söz konusu arayisa karsilik düser o günün kosullarinda olusturulan Direnis Komiteleri. Adinda “direnis” vurgusu olan komiteler, ayni zamanda gelecegi kurmak, halk iktidar organi olmaya aday tohumlar ekmek, çekirdekler olusturmak ve bunlari gelecek ufkuyla, demokratik halk iktidarina uzanan bir perspektifle adim adim büyütmektir. Devrimci Yol dergisinin 16. sayisinda “Elbette, halk iktidarinin ülke düzeyinde çiçeklenmeye baslamasi, direnis komitelerinin, halk komiteleri olarak geliskin ve olgunlasmis biçimlere bürünmesi, mücadelenin halk savasinin daha üst asamalarina geçilmesiyle gündeme gelebilecektir.” derken kast edilen budur. Yine ayni sayida Devrimci Yol, öncünün eylemini, yiginlarin eylemine dogru gelistirebilecek baglanti kayislarina sahip bir partinin ancak Direnis Komiteleri gibi bir çalisma ve örgütlenme anlayisiyla mümkün olacagina dikkat çeker.
Tüm demokratik sorunlarin emperyalizm kosullarinda artik bir devrimi dolayisiyla da birlesik mücadeleyi gerektirmesi, bugünden atilacak komünal adimlarda gerçekçi olmayi, devrim ufuklu davranmayi gerektiriyordu. Bu nedenle Direnis Komiteleri, birakalim bugünden tüm sorunlarin çözülebildigi özgür alanlar olusturmayi, gelecegin embriyon biçimleri olarak görüldü ve ilerde halk savasinda rol almayi gözeten bir perspektifle hareket edildi. Dolaysiyla Direnis Komiteleri de özgün bir örnek olan Fatsa da siniflar farkinin/çelismesinin bugünden asilmasi veya komünal-özgür yasama devrimsiz yatay geçis degildir; bu türden örneklerle aralarinda nitelik farki vardir.
Benzer sekilde Fatsa, “Terzi Fikri’nin icraatlari yillar sonra 2004’te ‘Avrupa Yerel Yönetimler Yasasi olarak’ TBMM’den geçecek, Cumhurbaskani vetosu ile uygulama imkâni bulamayacakti.” (bkz. Nazim Alpman, 25.03.2017) ifadesinde görüldügü gibi yerel yönetimlerin güçlendirilmesi vb. düzenlemelerle karistirilmamasi gereken, günü kurtarmakla yetinmeyen, demokratik halk devrimi perspektifli bir deneyimdir. Daha açik bir ifadeyle söylersek, Fikri Sönmez’in “icraatlari” TBMM’den geçemeyecek denli devrim ve sosyalizm ufukludur. Fatsa, elbette bir devrim degildir ama bir devrimin önsözüdür; devrimin ne türden araç ve yöntemler gerektirdigine dair bir çesit okul niteligindedir; bu nedenle, 2004’te Meclis’ten geçen ama Sezer tarafindan veto edilen yasayla hiçbir ilgisi/benzerligi yoktur.
Fatsa’dan Haziran’a örgütlü bir halk yaratma perspektifi

Yoruldugumuzda,
Birbirimizin gögsünde notalasti solugumuz.
Yasamin her haline denk bir karsiligi vardi sarkimizin.
Fatsa’nin bir özelligi de içinde bizzat Fikri Sönmez’in de bulundugu, yillarca süren devrimci bir mücadelenin, örgütlü bir halk yaratma çalismasinin sonucudur; zorlu ve uzun erimli bir mücadelenin taçlanmasidir. Belediyenin kazanilmis olmasi, böyle bir çalisma için çesitli imkânlar ve avantajlar saglamistir ancak Fatsa’nin bir belediyecilik basarisi olarak görülmesi, onu daraltir.
Bugün eger ders çikarilacaksa, seklî olandan çok olgunun özü üzerinde durulmalidir. Genelde Direnis Komiteleri özelde Fatsa, bir halk örgütlülügüdür. Halk örgütlülükleri, kimilerince sanildiginin aksine esitlik ve özgürlügün mevcut üretim iliskileri degistirilmeden yani devrimsiz gerçeklestirilebileceginin ifadesi degildir. Aksine Çin, Rusya vb. ülkelerdeki Sovyetler de her ülke ve dönem özgülünde farkli/özgün biçimlerine rastlanmis halk örgütlülükleri de devrimi gereksizlestiren degil mümkün kilan araçlardir.
Farkli ülkelerde farkli biçimlerde görülen ve çesitli tarihsel kesitlerde ortaya çikan halk örgütlülükleri, gerçekte “devrim kitlelerin eseridir” veya “örgütlü halk yenilmez” degerlendirmesinin geregidir; dar/öz örgüt olarak da tanimlanabilecek kadrosal yapilanmanin alternatifi degil tamamlayicisidir.
Bugün meclisler biçiminde örgütlenen Haziran Hareketi de gerek dünya ölçegindeki deneyimlerden gerekse Gezi sürecinde, geçmislerinden ögrenerek kendi tarihlerini yazan halk kesimlerinin ortaya koydugu pratikten/deneyimden yola çikmis, böyle bir deneyimi örgütlü ve kalici hale getirmeyi ve yasam alanlarindaki potansiyelleri açiga çikarmayi amaçlayan bir harekettir. Örgütlü bir halk yaratma yolunda tek seçenek degilse de önemli bir araçtir. Dogru anlasilip dogru anlatilabildigi, geregi yerine getirilerek gelistirilebildigi ve ihtiyaca bagli olarak güncellenebildigi takdirde, kapsama alani ve niteligi büyüyecek, devrim yolunda giderek daha çesitli ve etkili islevler yüklenecektir. Bu basarilabildigi oranda, hem Fikri Sönmez yasatilmis hem de Fatsa’nin ögreticiligi, yaratici bir üretkenlikle devamli kilinmis olacaktir.”