DÜNYA MIRASI KENT EDIRNE !
24 ülke 53 kent gezdi ancak Edirne’ye hayran kaldi !.. Istanbul’un Gezgin Lakapli Deneyimli Yerel Gazetecilerinden Engin Belli, Edirne’yi özel röportajin da kaleme aldi.
GAZETECI ENGIN BELLI’NIN KALEMINDEN
Tarihi, Kültürel ve Doga Harikasi Kent…
Osmanli’ya 92 Yil Baskentlik yapmis Il…
Gelecegi ve Gelisimi Turizme bagli Mutlu Insanlarin Diyari…
Dünya’da ziyaret edilen 100 sehir arasinda 68. sirada ki Kadim Sehir…
Türkiye’de ise Istanbul ve Antalya’nin ardindan gelen Turizm Cenneti Sari Sicak Topraklarin Baskenti…
Evet övgüyle bahsettigim kent, Dogu Trakya’nin baskenti diyebilecegim, Edirne’den baska bir il degil. Kentin simgesi Selimiye Camii… Saray Mutfagi harika ve eklemeden geçemeyecegim Edirne Tava Cigeri leziz ve meshur…
Sadece Tava Cigeri mi ?
Badem Ezmesi, Peyniri, Geleneksel El Sanatlari, Deri, Edirnekâri, Edirne Çinisi, Hat, Teship, Ege Denizine kiyi muhtesem sahili… En önemlisi de Türkiye’nin en Mutlu insanlarinin yasadigi kent Edirne…
Kadim Kent Edirne’yi makaminda ziyaret ettigimiz Edirne Il Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Hacioglu’na sorduk. UNESCO Kültür Mirasi Eserlerine sahip Edirne’yi Müdür Hacioglu anlatti biz keyifle dinleyip not aldik.
Edirne Il Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet HACIOGLU görevini büyük bir askla yapiyor. Edirne için çabaliyor, kosuyor, kosturuyor, çalisiyor… Kendisini görenler vazifelerine daha büyük bir istekle sariliyor, gecesini gündüzüne katiyor. 4 yil önce tayin olup geldigi Edirne’yi Turizm’de zirveye ulastirmak için canla basla çalisiyor. 1992 yilinda görev basladigi Istanbul’da Milli Egitim Camiasinin önemli isimlerinden olan Basarili Devlet Insani Müdür Hacioglu sorularimizi yanitladi.
Röportajimiza geçmeden nezaket sahibi konuk severligi için de Sayin Hacioglu’na tesekkür ederiz. Siz kiymetli okurlarimiz için kaleme aldigimiz özel röportajimizi keyifle okuyacaginiza eminim.
ISTE O RÖPORTAJ :
1) Edirne’nin ön plana çikan turistik ürünleri ve bu ürünlerin çekici yanlari nelerdir?
Edirne Tarih ve Kültür sehridir. Osmanli Medeniyetinin sekillendigi bir yerdir. Ayni zamanda Edirne Traklardan Makedonyalilara Bizanslilardan Romalilara ve Osmanliya kadar birçok medeniyete baskentlik yapmis bir yerdir. Dogal olarak burasi çok önemli tarih ve kültür sehridir. Bu saydigim medeniyetlere iliskin birçok objeyi burada görmek mümkündür. Özellikle de Osmanli Medeniyeti’nin yasayan bütün objeleri burada mevcuttur. Hanlar, hamamlar, kervansaraylar, camiler, mescitler, köprüler basta olmak üzere. Türkiye’de zaten m2’ye en fazla tarihi eserin düstügü il Edirne’dir. Sayi belki Istanbul kadar degildir ancak m2’ye vuruldugunda Edirne bu manada ilk siradadir. Türkiye’de de Turizm Pastasindan gereken payi almaktadir. Ingiltere merkezli Euromonitor International Sirketinin yaptigi arastirmaya göre ; Dünya’da ziyaret edilen 100 sehir arasinda Edirne 68. sirada yer aliyor. Türkiye’de ise Istanbul, Antalya ve ardindan Edirne gelmektedir. Turizm Bakanligi’nin envanterine göre ifade ediyorum bu sayiyi. UNESCO Kültür Mirasi Eserlerine sahip Selimiye Osmanli Zirvesi Eserleri burada zaten. Edirne böylesine önem arz eden bir ilimizdir. Çekici yanlarina deginecek olur isek basli basina Osmanli Medeniyeti’nin en önemli ürünü olan Selimiye Camii UNOSCO Mirasi oldugu için Selimiye Cami’ini göstermek mümkündür.
2) Edirne’nin çok turist (yerli/yabanci ayriminda) aldigi dönem hangisidir ve Edirne’ye turist en çok hangi amaçla gelmektedir?
Edirne ilimiz agirlik olarak Ilkbahar ve Yaz dönemlerinde turist alir. 14-15 Nisan Turizm haftasinin baslamasiyla birlikte bizde yogunluk baslar. Ancak bu dönem içerisinde bazi dönemler var. Onlarda kapasite 6 ay önceden dolar bizde. Örnegin 5-6 Mayis tarihlerinde baharin habercisi olarak kabul edilen Hidrellez ve Kakava Senlikleri için 6 ay önceden otellerimiz dolar. Tarihi Kirkpinar Yagli Güresleri’nde de otellerimiz dolar. Bando Ciger Festivali’nde de keza otellerimiz dolar. Edirne’nin yogunluk olarak Ilkbahar ve Yaz aylari ama özellikle de bahsettigim Kakava ve Hidirellez, Kirpinar dönemlerinde ciddi bir yogunlugu var. Senede yerli ve yabanci ortalama 3 Milyon Turist alan bir kenttir. Tarihi ve Kültürel degerleri görmek için birincil amaç olarak ziyaret ederler. Ardindan ikinci amaç olarak ise Gastronomi için gelirler ziyaretçilerimiz. Buranin mutfagi çok iyidir. Cigeri var, köftesi var. Osmanli Medeniyeti’ne 92 yil baskentlik yapmasindan dolayi Saray Mutfagi da var burada. Dogal güzellikleri için de gelirler elbette. Sadece Edirne kent merkezini anlamamak lazim. Bizim Saros Körfezine 76 km’lik sinirimiz var. Dünya’da kendini yenileyebilen bir denizimiz var. Temiz havasi var. Ormanlari var. Tarihi Kültürel yerleri görmek için, yeme içme için ve dogal güzellikleri görmek için ilimiz turist alir.
3) Edirne turistik açidan yeterli altyapi/üstyapi ve diger turistik destinasyonlar karsisinda turizmden aldigi payi arttirmak için yeterli rekabet gücüne sahip mi?
Maalesef bu sorunun yaniti olumsuz olarak degerlendiriyoruz. Gelen yerli ve yabanci turistlerimize, Turist Memnuniyet anketi uyguluyoruz. Uyguladigimiz anketlerde en çok göze çarpan sikinti sehrin içerisinde yollar. Otoparklarin yetersiz olusu ve tuvaletlerin eksikligi. Bu da yerel yönetimin ihmalini göstermektedir. Yerel yönetimlerin bu konuda daha ilgili olmasi lazim. Temel problemler kanalizasyondur, yoldur, otoparktir ve sudur. Bunu yerel yönetim çözer. Bu Valiligin isi degil. Müdürlügümüzün isi de degil. STK ve Derneklerin isi de degil. Diger iller ya da Dünya’da ki kentler ile yarismamiz için bu alt yapi sorunlarinin çözülmüs olmasi gerekmektedir. Bunun için de yerel yönetimlere ciddi sorumluluk düsmektedir.
4) Turistlerin Edirne’ye ulasim kolayligi sizce yeterli düzeyde midir?
Ulasim ilimize gelen Turistler için çok kolay. 2019’da kentimize gelecek olana Hizli Tren ile daha da kolaylasacaktir. Ihalesi yapiliyor su anda. Sanirim 2020’de bu da bitecektir. Havalimanimiz yok, en yakin Çorlu’da var. Ama havalimanina gerek yok düsüncesindeyiz. Edirne-Istanbul arasinda otoyol var. 210 km’lik bir yol burasi. Arti Hizli Tren ile bu daha da kolaylasacaktir.
5) Edirne sehir olarak bir imaja sahip midir? (Edirne dendigi zaman zihinlerde Edirne’yi ifade eden bir resim olusmakta midir?)
Selimiye Camii diye hemen cevap verebilirim. Dünya’da içerisinde bulundugu eserle özdes olan, örtüsen, yakisan, birlesen, bitisen baska bir yer yoktur. Insanlarimiza Istanbul dersek Sultanahmet Camii der, baskasi Süleymaniye Camii der, bir baskasi Kiz Kulesi der… Ancak Edirne deyince Selimiye Camii derler. Selimiye Camii deyince de Edirne derler. Böyle bir sehirde yasiyoruz. Özdes olan bir sehirdir. Dünya’da da yoktur bir örnegi. Belki Venedik Kanallar derler. Belki Amsterdam Kanallar derler. Selimiye denince Edirne derler.
6) Edirne’deki turistik ürün çesitliligi yeterli düzeyde midir? Yeterli degilse neler yapilmalidir? (Pazarda hangi ürünler ve hangi turistik bölgelerle var olmalidir?)
Gelen ziyaretçilerimiz Tarihi ve Kültürel envanterimizi görmeye geliyor. Han, Haman, Medrese, Cami, Köprü hepsini görmeye geliyor. Burada 7 adet Selatin Camii var. Padisah ve sülalesinin yaptigi camilere Selatin Cami denir. Osmanli’dan kalan 3 hamam’i fiili olarak kullaniliyor. Su an da Vakiflar Müdürlügü Hamam Müzesi yapmak üzere çalisma yürütüyor. Tadilat yapiyor. Bizde bir hamam’i müzeye çeviriyoruz. Üniversitemizde de Turizm alaninda ilimize deger katan çalismalarin yetersiz oldugunu gözlemliyoruz. Açikça akademik kadro yetersiz kaliyor. Turizme deger katan bir de hediyelik esya sektörü olustu. Son zamanlarda Edirne’de gelen turistler hediyelik alirlar. Yani turistler kendilerine Edirne’yi hatirlatan bir seyler almaya basladilar. Bu sektör de gelisti. Magnet miknatisli ürünlerimiz var. Edirnekâri yani ahsap üzerine boyama ile yapilir bunlar var ki sadece Edirne ilimize aittir. Baska yörede bulamazsiniz. Aynali süpürge var. Osmanli’da 17. yüzyilda misk, amber ve gül esansi karistirilarak üretilen “Mis Meyve Sabunu” yani “Saray Sabunu” ya da bir diger degisle “ Mis Sabunu” var. Küçük Kispet ürünleri var. Bez Bebekler var. Edirne hatirasi yazan her üründür kültürel degeri yoktur. Havlu yapmislar ama bu ilin simgesi degeri degildir. Edirne Çinisi var. Islemeli tabaklardir. Gelen turiste Edirne’yi hatirlatan özellikli ürünlerdir bu saydiklarim. Bu sektör de Edirne’de gelisti dedigim gibi. Mesela Müdürlügümüz bünyesinde Edirnekâri ve Edirne Çinisi kurslari açiyoruz ki bu kurslarda unutulmaya yüz tutmus bu geleneksel el ürünlerini ögrensinler ögrenince yasatsinlar hatta bunu geçim kapisi yapsinlar ve gelecek kusaklara aktarsinlar. Halk Egitim Müdürlügümüz sertifikasini veriyor, projenin tamami Kültür Bakanligi yani Müdürlügümüze ait.
7) Edirne’de özellikle kültürel mirasin ve diger turizm kaynaklarinin sürdürülebilirligi için çalismalar yapiliyor mu? Yapiliyorsa bunlara örnek verir misiniz?
Edirne Halk Egitim Müdürlügü ve bizim Müdürlügümüzün bünyesinde özellikle unutulmaya yüz tutmus Geleneksel El Sanatlarimiz Deri, Edirnekâri, Edirne Çinisi, Hat, Teship gibi kurslar düzenlenmekte ve gelecek nesillere aktarilmaktadir. Içerisinde bulunugumuz yer bir Kervansaray’dir. Vakiflar Müdürlügümüzün malidir, bize tahsistir. Bizler Tarihi Mekanlarin Eserlerin bakimini onarimini tadilatini mülkiyet durumuna göre yapiyoruz. Camilerimizin kursunlari da degisiyor. Vakiflar Genel Müdürlügü’nün Edirne’de devam eden 15 santiyesi var. Hepsi Tarihi ve Turist özellik tasiyan, miras özelligi olan eserlerin restorasyonlarina iliskindir. Köprü, Hamam, Cami … Valilikte yapiyor tarih konaklari mülkiyet durumuna göre restore ettiriyor. Sivil Mimari Eserlerinin sayisi 800 civarinda ve 700’ü özel mülkiyete haiz. Ilçelerimizde de degerlerimiz var. Kesan’da var, Uzunköprü Osmanli’nin kurdugu bir kenttir. Önce köprüyü insa ediyor sonra kenti kuruyor. Köprü için bir kent kurmus durumu ortaya çikiyor böylelikle. Bugün 40 bin nüfuslu bir ilçemiz. Bizim en gözde ilçemiz Kesan’dir. Kesan hem Sanayi ve Ticaret Merkezi hem de Deniz Turizmine sahip bir ilçemizdir. Erikli tarafi ilçemize baglidir. Ipsala da sinir kapimiz var ve çeltik tarimi ile ünlü bir ilçemizdir. Sinir kapilarimiz var ve son dönemlerde özellikle FETÖ gibi Terör Örgütlerinin mensuplari buradan kaçak geçis yapmak isterken yakalaniyor. Malum ülke gündemine hemen bu haberler oturuyor. Edirne ilimizin kötü anilmasina neden oluyor. Göçmen kaçakçiligi da hat safhada. Gerçi Yaz döneminde Ege Bölgesi’ne kaymaya basladi bu kaçakçilik isleri. Aslinda Turizmimiz olumsuz etkilenmiyor diyebiliriz. Çünkü Edirne’de Selimiye Camii o kadar muhtesem bir eser ki tasin o kadar harikulade hale dönüsmüs hali ki bu olaylar Selimiye’nin gölgesinde kaliyor.
8) Edirne’de turizm alanindaki paydaslar (kamu kurumlan, özel sektör, sivil toplum kuruluslari, yerel yönetim, üniversite ve yerel halk) arasinda isbirligi yapiliyor mu? Yapiliyorsa örnek teskil edecek çalismalar nelerdir?
Kesinlik bir koordinasyonumuz var. Çok iyi bir koordinasyonumuz var. Bu koordinasyonumuzun merkezinde Valilik var. Valiligin sekretaryasi Müdürlügümüze aittir. Belediye, Vakiflar Müdürlügü, STK’lar, Borsa, Ticaret ve Sanayi Odasi inanin bir uyum içerisinde bu kent için çalisiyor. Siklikla Turizm Konseyi toplaniyor. Icra Komitesi var. Icra Komitesinin altinda Kültür, Tanitma ve Turizm ile ilgili alt komisyonlar var. Bunlarin altina Kent Konseyi var. Çok açik ve amiyane bir tabir kullanacagim çok özür diliyorum okurlarimizdan “ Edirne’yi tanitmak için yarisa girmeye gerek yok, her yetkili kisi, kurum ve kurulus üzerine düseni yapsin. Kimse kimseyi kiskanmasin. Bu kadar basit.” Buranin kanalizasyonunu Tunca Nehrine ben mi akitiyorum ? Kurum olarak biz mi akitiyoruz ? Herkes kendi isini yaparsa, sorun olmaz, Edirne’ye daha çok katkisi olur Turizm açisindan. En azindan ben oraya kanoculari getirdigimde kürek çekerken yüzlerine kanalizasyon gelmez. Yarisa gerek yok herkes üzerine düseni yapsin.
9) Edirne’de kültür turizmini gelistirmek ve Edirne’ye daha fazla turist çekmek için neler yapilmalidir?
3. sorunuzda bu yaniti verdim. Söyle dedim ; “Gelen yerli ve yabanci turistlerimize, Turist Memnuniyet anketi uyguluyoruz. Uyguladigimiz anketlerde en çok göze çarpan sikinti sehrin içerisinde yollar. Otoparklarin yetersiz olusu ve tuvaletlerin eksikligi. Bu da yerel yönetimin ihmalini göstermektedir. Yerel yönetimlerin bu konuda daha ilgili olmasi lazim. Temel problemler kanalizasyondur, yoldur, otoparktir ve sudur. Bunu yerel yönetim çözer. Bu Valiligin isi degil. Müdürlügümüzün isi de degil. STK ve Derneklerin isi de degil. Diger iller ya da Dünya’da ki kentler ile yarismamiz için bu alt yapi sorunlarinin çözülmüs olmasi gerekmektedir. Bunun için de yerel yönetimlere ciddi sorumluluk düsmektedir.”. Turist Memnuniyet anketinde ki sorunlarin çözülmesi lazim. Sehir içi yollar, otoparklar, kanalizasyon, ilçe belediyelerinde de sorunlar var köstebek yuvasi gibi yollarimiz, tuvaletler sikintili. Tuvaletler isletilemiyor ve denetimi yapilamiyor. Gastronomi olarak baktigimizda da Edirne Tava Cigeri önem araz ediyor. Öyle restoranlarimiz var ki ; kim usta ? kim çirak ? kim garson ? masalar plastik vs. Ancak çok iyi nezih mekanlarimiz da var. Sektör olarak bu isten para kazaniyor ise kendisine çeki düzen vermelidir. Ortak standart olmalidir. Bunu zabita ve yerel yönetim denetleyecektir. Belediye’ye geldi yine yollar degil mi !..
10) Edirne’nin turizm açisindan uygun olan cografi zenginlikleri nelerdir? Bu zenginlikler yeterli düzeyde turist almakta midir ve Türkiye ve Dünya’nin bu yerler hakkinda bilgisi var midir?
Edirne Türkiye’de en fazla ziyaretçi turist alan 3. il konumundadir. Istanbul ve Antalya’dan sonra. Izmir’den fazladir. Gel geç insanlari saymiyoruz burada. Hudut kapisindan geçen insanlarin sayisi yillik 4 milyon kisi. Onlari hesaba katmiyoruz. Edirne yilda 3 Milyon Turist alan bir ildir. Bu turistlerin 2 milyonu Selimiye Camii’ni görmeye geliyor. Uzak Dogu’dan gelenler var. Çin’den, Filipinler’den, Güney Kore’den gelen var. Avrupa’dan zaten bol bol geliyor. Edirne kendinin farkinda. Edirne nevi sahsina münhasir problemlerini çözdügü zaman, otopark, yol, tuvalet gibi sorunlar bunlar, çözdügü zaman bu turist sayisini 2 katina katlayacaktir. Devam eden projeler var ; Hidirlik Tabya Projesi, Saray Içi Ören Yerleri Projesi, Sükrü Pasa Projesi, Makedonya Saat Kulesi Projesi, Anitlarin ve Vakiflarin devam ettirdigi projelerin bunlarin tamamlanmasi ile Edirne çok sey kazanacaktir. Bakanligimizin 61 Milyon TL degerinde 4 proje yürütüyor, Vakiflar ise 15 proje yürütüyor. Valilik de 4 proje yürütüyor. Edirne’nin kurtulusu Turizm oldugu için gelecegi de Turizm oldugu için Edirne daha istekli bu manada. Insanlarimiz mutlu. Edirne’de 4 yildir görev yapiyorum ve belki de Türkiye’de en mutlu insanlar Edirne’de yasiyor. Su problemimiz var, yol problemimiz var, kanalizasyon problemimiz var, otopark problemimiz var ancak insanlar bagirip çagirmiyor. Kimse haykirmiyor. Herkes kaderine razi olmus durumda. Bu Istanbul’da olsa Ilçe Yerel Yönetimler yerinde durabilir mi ? Ancak Edirne de insanlar mutlu ve kaderine razi olmus durumda diyebilirim.
