Misir ve soya fasulyesinin fiyatlari 2007-2008 krizinde 30’dan fazla ülkede son yillarin en yüksek rakamlarina çikmisti. Bu emtialarin fiyatlarina o zamandan sonra yeni bir rekor görünmese de her iki ürünün de satis fiyatlari son 5 haftada yüzde 50’nin üzerinde artti.
Rakamlara bakildiginda Rusya’nin 2010’da hububat ihracatini yasaklamasindan sonra görülen yüksek rakamlarin geçildigi görüldü.
Rusya’da 2010 yazinda son yillarda gördügü en siddetli kurakliktan dolayi çikan yanginlardan tarim alanlari yanmis ve dünyanin en büyük bugday ihracatçisi olan ülke, bu emtianin ihracatini yasaklamisti.
ROGERS: Dünyadaki tarim sorunu ABD’deki kurakliktan daha önemli |
Piyasalarin emtia konusundaki uzman yatirimcilarindan Doktor Kiyamet olarak bilinen Jim Rogers, ABD’de emtia fiyatlarini yukari çeken kurakliga ragmen tarim sektöründe çok daha ciddi sikintilarin oldugunu söyledi. Rogers, “Kuraklik elbette önemli bir sorun ancak her yil her yerde havalarin herkese uygun olmasini bekleyemezsiniz. Tarim sektöründe çok daha büyük sorunlar var” dedi. |
Bugday fiyatlari o tarihte rekor kirmisti.
FIYATLAR IKI KATINDAN FAZLASINA ÇIKTI
Dünyanin misir, soya fasulyesi ve bugday ihracatinin yüzde 50’sinden fazlasinin yapildigiABD’deki kurakligin kendi sinirlarini asmasi ve Çinve Misir’a kadar da ulasmasi bekleniyor.
Borsada tarim ürünlerine yönelik yatirimlara danismanlik yapan bir üst düzey bir uzman, “30 yili askin bir süredir bu isin içindeyim ama bu kuraklik ve arz ve talep sorunu bu zamana kadar gördügüm en ciddi problemlerden biri. 2007-2008 krizinde bile gida kanalinda bu kadar ciddi bir sikinti görmemistim” diye konustu.
Rabobank’in küresel stratejistlerinden David Nelson, “Bugün ABD’deki hububat sorunu gerçek bir felaket. 2008’deki fiyat artislari bir ölçüde spekülatif söylemlerin etkisinde de kalmisti” dedi.
Birlesmis Milletler (BM) Gida ve Tarim Organizasyonu Genel Sekreteri José Graziano da Silva, Financial Times gazetesine yaptigi açiklamada, “Gida fiyatlarinda son zamanlarda görülen yükselisten tedirginim. Bu durumun gelirinin yüzde 75’inden fazlasini gidaya harcayan fakir kesimine etkisi beni korkutuyor” dedi.
AYAKLANMALAR ÇIKMISTI
2007-2008 yilindaki ekonomik kriz nedeniyle bas gösteren gida fiyatlari yükselisi, Banglades ve Haiti gibi Uzakdogu ülkelerinde ayaklanmalarin yasanmasina neden olmustu.
O tarihte açlik sinirinin altindaki insan sayisi tüm dünyada 1 milyari geçmisti.
TARIM SEKTÖRÜNDEKI BASLICA SORUNLAR |
Rogers tarim sektöründeki sikintilari su sekilde siraladi: -Ingiliz çiftçiler arasinda intihar oraninin yüksek olmasi -Japonya’da çiftçilerin yas ortalamasinin 66, ABD’de 58 olmasi -Hindistan’da son yillarda binlerce çiftçinin intihar etmesi |
Ekonomistler pirinç ve bugday arzinin büyük ölçüde azaldigina dikkat çekiyor.
ABD’YE GÖRE DURUM 2008’DEN DAHA IYI
ABD Tarim Bakanligi’nin basekonomisti Joseph Glauber ise su anki durumun 2008’den daha iyi olduguna dikkat çekti.
Glauber, “Evet fiyatlar yüksek ama 2007-2008 döneminde bugdayda ciddi bir kitlik söz konusuydu. Su anda öyle bir durum yok” dedi.
Save the Children sirketinin CEO’su Justin Forsyth, gida fiyatlarindaki yükselisi fakir kesim üzerinde büyük etkisi olacak.