Bugün, 15 Kasım 2025 Cumartesi
Merkez Bankasi’ndaki ‘kara liste’nin bankalara devredilmesiyle ilgili çalisma son asamaya geldi. ‘Sicili bozuk’ ve ‘temiz’ diye ikiye ayrilacak listeyle tüketicinin tüm borç bilgileri takip edilecek.
Kamuoyunda ‘kara liste’ olarak bilinen Merkez Bankasi bünyesindeki kredi bilgilerinin yer aldigi ‘risk merkezi’nin Türkiye Bankalar Birligi’ne (TBB) devredilmesiyle ilgili çalismalarda sona gelindi. Bankalar tarafindan olusturulacak yeni listede, kredilerin yani sira elektrik, su, telefon gibi borç bilgileri de yer alacak. Yeni kara liste tüm finans kuruluslarina açik olacak ve kuruluslar kara listeden hizmet almak için belirli bir ücret ödeyecek.
Finans kurumlari yararlanacak BDDK’nin yayinlama asamasina geldigi yönetmelige göre, Merkez Bankasi bünyesindeki kara liste bilgilerinin tamami Bankalar Birligi’nin olusturacagi merkeze devredilecek. Bankalar tarafindan olusturulacak kara liste, iki ayri siniftan olusacak. Birinci sinifta, ‘sicili temiz olan’ müsterilerin bilgileri yer alacak. Ikinci listede ise, sicili bozuk olan, kredi borçlarini düzenli ödemeyen kisilerin bilgileri bulunacak.
Bankalar tarafindan olusturulacak kara listenin kapsami da genisletiliyor. Yeni risk merkezine, tapu, Maliye Bakanligi, telefon sirketleri, elektrik ve su sirketlerinden de bilgi alma hakki verilecek. Böylece, risk merkezinde tüketicilerin, vergi, elektrik, telefon ve su borçlari da sorgulanabilecek. Bankalar tek tusla, tüketicilerin tüm bilgilerini görebilecekler.
Bu yöntemle, çek islemleri ve kredi islemlerine disiplin getirilmesi saglanacak. Yeni kara listeden finans kurumlarinin tamami yararlanabilecek. Ancak, sistemden yararlanmak için, belirli bir ücret ödemek gerekecek. Sorgulama islemlerine disiplin getirmek için hizmet satin alma bedelinin yüksek tutulmasi da planlaniyor. Ilerleyen dönemlerde ise, kara listenin, finans kurumlari disindaki kurumlara da açilmasi öngörülüyor.
Listeyi 9 kisilik kurul yönetecek Vergi ve prim alacaklarina ödeme kolayligi getiren torba yasada, Merkez Bankasi bünyesindeki kara listenin Türkiye Bankalar Birligi’ne devredilmesine iliskin hükme yer verilmisti. BDDK, Merkez Bankasi ve Bankalar Birligi yeni kara liste için çalismalara basladi. Bankalar arasindaki anlasmazlik nedeniyle yeni kara liste ile ilgili yönetmelik bir türlü hazirlanamamisti. Simdi bankalar arasinda uzlasma saglandi. BDDK da, yeni kara listenin uygulama esaslarina iliskin bir yönetmelik hazirladi. Yönetmeligin önümüzdeki günlerde Resmi Gazete’de yayinlanarak yürürlüge girmesi bekleniyor. Yönetmeligin ardindan ise, yeni kara listenin yönetimi için 9 kisilik yönetim kurulu olusturulacak. Yönetim kurulunda, kamunun üyeleri de yer alacak.
