Elektrikte benzersiz ceza

Cezalarin özellestirme gelirine yakin olmasi sirketleri tedirgin ederken, haksiz cezanin düsürülmesi için görüsmeler sürüyor.

Türkiye`de elektrik tüketiminin rekor kirdigi su günlerde tüketicileri endiselendirecek gelismeler yasaniyor. Türkiye Elektrik Iletim AS (TEIAS), 21 dagitim bölgesine devralmadiklari 2006-2010 yilina ait `reaktif bedeli` (sisteme geri verilen elektrik) ve `güç asimi` (dagitim sirketinin alacagini bildirdigi elektrikten fazla alim yapmasi) nedeniyle toplam 5 milyar lira ceza kesti. Bugüne kadar kesilmeyen cezalarin Sayistay raporu üzerine kesildigin aktaran kaynaklar, "Bu nedenle büyük cezalar söz konusu. Ancak bu rakamlarin piyasa gerçekleriyle bagdasmadiginin da farkindayiz. Bu konuda bir uzlasi saglanmasi için görüsmeler sürüyor" bilgisini verdi. Adinin yazilmasini istemeyen bir sirket yöneticisi ise, "Devir islemleri bütün borç ve alacaklari kapsadigi için TEIAS`in özellestirme öncesi dönemi kapsayan cezalari sirketleri bagliyor. Devlet, daha önce kamu yönetimindeki sirketlerden tahsil edemedigi paralari simdi özel sirketlerden tahsil etmeye çalisiyor. Adil olmayan bu durumun düzeltilmesi için Bakan Taner Yildiz ile de görüsüldü. Bir çözüm olacagina inaniyoruz" dedi.

Vatan gazetesinden Ufuk Sanli`nin haberine göre; sirketlere tüketim miktarlarina göre 100 milyon lira ile 1.3 milyar lira arasinda degisen cezalar teblig edildigi ögrenilirken, kesilen cezalarin toplam büyüklügünün bugüne kadar yapilan elektrik özellestirmelerine yakin olmasi tepkileri de beraberinde getirdi. Ankara Baskent Elektrik A.S ve Istanbul`a 1.3 milyar liraya yakin fatura çiktigi belirtilirken, soku atlatmaya çalisan sirketlerin Enerji Bakanligi, EPDK?ve TEIAS?arasinda mekik dokuyarak cezalarin kaldirilmasi için kulis yaptigi ifade ediliyor.

Soke eden ceza

TEIAS`in kamuya ait dönemdeki uygulamalar nedeniyle elektrik dagitim sirketlerine 5 milyar lira ceza kesmesi sonbaharda baslayacak yeni özellesitrme sürecini de olumsuz yönde etkileyebilir. Faturanin özel sektöre çikarilmasi sirketleri ciddi anlamda rahatsiz ederken, Elektrik Dagiticilari Birligi`nin (ELDER) geçen ay Enerji Bakani Taner Yildiz ile yaptigi toplantida bu konuyu gündeme getirdikleri ögrenildi. Bakan Yildiz`in toplantida gündeme gelen sorun hakkinda hemen inceleme baslattigi ve sorunun çözümü için ilgili bürokratlara talimat verdigi gelen bilgiler arasinda.

Elektrik dagitim özellestirmelerinin isletme devir hakki yöntemi ile yapildigini aktaran yetkililer, "Tesis ve mülkiyet kamunun. 2036 yilina kadar isletme özel sirketlerde. Sirketler, özellestirme bedeli büyüklügünde ceza ile karsi karsiya. Bu, haksiz uygulama. Sorun çözülecek" dedi.

Geri sayim sürüyor

Öte yandan Bogaziçi, AYEDAS ve Gediz basta olmak üzere dev dagitim özellestirmeleri için geri sayim sürüyor. Ilgili bölgelerin sonbaharda tekrar ihaleye çikarilmasi beklenirken, özellestirme öncesi yasanan bu belirsizlik sektörü ciddi anlamda tedirgin ediyor. EPDK verilerine göre halen 13 elektrik dagitim bölgesinin yönetimi özel sektörün elinde. Abone sayisi ve tüketim rakamlarina göre özel sektör piyasanin yüzde 52`sini elinde bulunduruyor.

Özellestirmeden 5.6 milyar dolar geldi

2009-2011 yillari arasinda yapilan elektrik dagitim özellestirmelerinden devletin kasasina 5.6 milyar dolar girdi. Özel sektör sirketleri ayrica önümüzdeki 5 yil içinde 8.5 milyar liralik yatirim yapmayi da taahhüt etti.