Istanbul Serbest Muhasebeci Mali Müsavirler Odasi’nin gelir vergisi rekortmenleri istatistikleri üzerinden yaptigi tespitlere göre; asgari ücretli ödedigi vergiyle zenginlere fark atti.
Geçen yil “En Zengin 100 Türk”ün toplam serveti 92 milyar 351 milyon lirayi bulurken; “Vergi Rekortmeni 100 Türk”ün ödedigi yillik vergi ise 530.5 milyon lira olarak gerçeklesti. Zenginin ödedigi gelir vergisinin orani servetleriyle karsilastirildiginda ancak yüzde 5.7’lik bir oran ortaya çikarirken, asgari ücretten alinan gelir vergisi orani ise yüzde 15 ile bu oranin neredeyse üç kati.
Bu rakamlara ragmen, hükümetin açikladigi tesvik sistemiyle patronlar üzerinde vergi yükünün hafifletilmesi yönünde kararlar alinmisti. Tesvik sistemiyle vergi adaletsizliginin emekçiler aleyhine daha da artacagi ifade ediliyor.
GELIR UÇURUMU
Maliye’nin açikladigi Türkiye genelinde en yüksek beyanda bulunan 100 mükellef listesinin kendi içindeki analitigine göre de “elde edilen kazançlarin”, asgari ücretlilerin kazanciyla karsilastirilmasiyla da derin uçurum ortaya çikti. 2011 yili vergilendirme dönemi içinde maliyenin tüm mükellefler ortalama tahakkuk verilerine göre; “100 Vergi Rekortmeni” yillik 2 milyar 40 milyon lira kazanç elde ederken, ayni kazanci yaklasik 3 milyon 215 bin asgari ücretli ancak elde edebiliyor. Diger bir ifadeyle 32 bin 150 asgari ücretlinin yilda kazandigi geliri bir zengin tek basina elde edebiliyor.
Incelemede ortaya çikan çarpici tespitlerden bir digeri ise medyada her yil açiklanan “En Zengin 100 Türk”ten çok sayida ismin Maliye’nin açikladigi vergi rekortmenleri listesinde bulunmayisi oldu.
ZENGINDEN AZ VERGI ALINIYOR
Vergi istatistiklerini degerlendiren Istanbul Serbest Muhasebeci Mali Müsavirler Odasi Baskani Yahya Arikan, Türkiye’de vergi geliri politikasinin büyük oranda adaletsiz vergi olarak tanimlanan “dolayli vergiler” üzerine kuruldugunu animsatarak, vergideki adaletsiz dagilimin Türkiye’nin kronik sorunu oldugunu belirtti. Arikan, Türkiye’de büyük zengin ve patronlarin yüksek vergi ödemekten sikayetçi olduklarini dile getirdiklerini, oysa dar gelirlilerin kazançlarinin tümünü tükettikleri için tamamen vergilendirildigini vurguladi.
Varlikli siniflara ait sirket ve banka gibi isletmelerin, kurumlar vergisi olarak toplam vergide yüzde 10 paylari oldugunu bunun da büyük bir haksizlik oldugunu söyleyen ISMMMO Baskani Arikan “Varliklilarin gelir vergisindeki katkisi da toplamin içinde devede kulak kaliyor” diye konustu.
Arikan, dünyada gelismis ülkelerde vergi adaletinin temel unsurunu olusturan “az kazanandan az, çok kazanandan çok” ilkesini Türkiye’nin de hayata geçirmesi gerektigini belirterek söyle devam etti: “Vergi tabaninin genisletilmesi, düsük gelir gruplarina vergi muafiyeti saglanmasi ve dolayli vergilerin bütçe payinin geriletilmesi vergi politikasinin temel karakterini olusturmali.”
(Istanbul/EVRENSEL)
