Askeri Alanlarda Betonlasma Tehlikesi
Milli Savunma Bakanligi`nin askeri alanlari sinir disina tasiyarak bosalacak alanlari imara açacak olmasi tartisma yaratti.
Milli Savunma Bakanligi’nin askeri alanlari sinir disina tasiyarak bosalacak alanlari imara açacak olmasi tartisma yaratti.
Bugünkü Zaman gazetesinin mansetinde yer alan konuyla ilgili haber söyle:
Milli Savunma Bakanligi’nin yürüttügü çalisma ile askeri alanlarin sehir disina tasinmasi ve bosalacak arazilerin imara açilmasi gündemde. Uygulama hayata geçerse büyük sehirlerde ‘yesilin son kalesi’ kislalar da betonlasma tehlikesi ile karsi karsiya kalacak. Uzmanlar, kisla arazilerinin halkin nefes alabilecegi yesil alanlar olarak kalmasi gerektigi görüsünde.
Milli Savunma Bakanligi’nin sehir merkezindeki kislalarin kent disina tasinmasiyla ilgili çalisma yürüttügünü duyurmasinin ardindan, askeri alanlarin akibeti de merak konusu oldu. Çevre ve Sehircilik Bakanligi’nin kisla arazilerine talip olmasi, ‘Yesil alanlar betonlasacak mi?’ sorusunu akla getirdi. 537 bin 917 hektar alana sahip olan Istanbul ’da, toplam 21 bin 410 hektar Askeri Alan ve Askeri Güvenlik Bölgesi bulunuyor. Tapuda hazineye kayitli olan fakat kullanim için askerlere tahsis edilmis bu alanlar bosalirsa araziler Hazine’ye dönecek. Araziler, hazirlanacak protokollerle bakanlik ve belediyelere tahsis edilebilecek. Bosalacak arazilerin ne amaçla kullanilacagi ise simdilik bilinmiyor. Çevre ve Sehircilik Bakanligi Müstesar Yardimcisi Mücahit Demirtas, “Askeri alanlarin topyekûn imara açilacagini söylemek de hiç imara açilmayacak demek de yanlis olur.” diyor. Uzmanlar ise Istanbul Sariyer’deki Zekeriyaköy örnegini hatirlatiyor. 2010 yilinda hava füze üssü olarak kullanilan 500 dönümlük yesil alan bosaldiktan sonra, bölgede iki kattan fazla ev yokken, 5 katli bloklar kurularak yapilasmaya açilmisti.
Istanbul genelinde çarpik sekilde yükselen binalarin arasinda, askeri bölge ve mezarliklar yesil alan olarak korunmus durumda. Imar yasagi oldugundan çarpik yapilasma bu bölgelerde son buluyor. Yerlesimin yogun oldugu Esenler, Maslak, Kagithane’de yesil kalan alanlari askeri bölgeler olusturuyor. Istanbul’da askeri alanlarin bosaldiktan sonra imara açilmasi örnegi Sariyer’deki Zekeriyaköy’de karsimiza çikiyor. 2010 yilinda hava füze üssü olarak kullanilan 500 dönümlük yesil alan bosaldiktan sonra, bölgede iki kattan fazla ev yokken, 5 katli bloklar kurularak yapilasmaya açilmis durumda.
Askeri alan içinde kalip orman siciline kayitli yerler de var. Tuzla Piyade Okulu, Maslak’taki 3. Ordu Komutanligi sinirlari içinde yer alan yesillik alanlar orman siciline kayitli. Bu bölgelerin Orman Kanunu’na tabi oldugu için yapilasmanin söz konusu olmadigini belirten Marmara Belediyeler Birligi Baskani Recep Bozlagan, “Istanbul’da askeri alan içinde kalan bazi bölgeler ormanlik vasfini yitirmis bulunuyor. Esenler Belediyesi sinirlari içerisinde kalan Metris ve Topkule kislalarinda orman yok. Ancak tescilde Orman Kanunu’na tabi olabilirler. Ayni sekilde Istanbul’daki askeri bölgeler içinde kalan küçük koruluk seklinde ormanlik araziler de var. Askeriye buralardan kalktigi zaman bu araziler ne olacak? Eger sicile orman diye girmisse Orman Kanunu’na tabi olacak.” diyor. Bozlagan, ormanlik arazi disinda kalanlarin ise kentsel dönüsüm kapsaminda degerlendirilmesi gerektigini savunuyor: “Sehrin içinde arsa kaynaklari sinirli. Askeri araziler bu açidan çok önemli. Kentsel dönüsüm ihtiyacini karsilamak için degerlendirilmesi gerek.”
Nurettin Sözen döneminin Imar Planlama Daire Baskani ve Istanbul Büyüksehir Belediyesi Meclis Üyesi Mehmet Yildiz da her dönemde birçok askeri alanin imara açilarak yapilasmanin oldugunu söylüyor. Hazine arazilerinin önce belediye tarafindan sosyal ve kültürel tesis alanina dönüstürülerek imara açildigini ifade eden Yildiz, “Daha sonra buralara tapu çikartiliyor. Belediyeler adina kaydedildikten sonra yeni bir plan sekli geliyor. Çogu benzin istasyonu, ticaret merkezi ve konut olarak yapilip satiliyor. Eger bu alanlarda sosyal donati olarak kullanilmazsa Istanbul’un gelecegi kararir.” diye konusuyor. Askeri alanlarin devredilmesinin Bedrettin Dalan’in belediye baskanligi döneminde basladigini hatirlatan Yilmaz, su ifadeleri kullaniyor: “Mesela Maslak’ta 42 kooperatif, 4. Levent’te karayolcular gibi birçok kooperatif belediye araciligi ile devredildi. Hatta Zeytinburnu’ndaki tank fabrikasinin devri için protokol de yapilmisti.”
Istanbul’daki kislalarin imara açilmasinin, gerekli olan yesil alanlarinda elden gidecegini söyleyen TMMOB Mimarlar Odasi da kislalarin yesil kalmasi uyarisi yapiyor. Kamu mülkündeki alanlarin o bölgedeki donati ihtiyacinin giderilmesi yönünde kullanilmasi gerektiginin altini çizen Istanbul Sehir Plancilari Odasi Baskani Tayfun Kahraman, “Askeri alanlari kamulasmaya açmak demek kentteki bütün damarlari tikamak demektir. Bu alanlarin yesil alan olarak kullanilmasi ve kamu mülkiyetinde kalmasi saglanmali.” çagrisinda bulunuyor.
Istanbul Büyüksehir Belediyesi Imar ve Sehircilik Daire Baskanligi Sehir Planlama Müdürlügü’nün çevre planlamasi raporunda ise su ifade dikkat çekiyor: “Milli Savunma Bakanligi’nin programi dahilinde askeri alanina çikarilmasi halinde, bu alanlarin öncelikle sosyal ve teknik altyapi (egitim, saglik, kültürel tesis, mezarlik, yesil alan vb.) alanlari olarak kullanilmasi öngörülmüstür.”
Yesil Alanlara Bina Yapip Kentin Damarlarini Tikamayin
Çevre ve Sehircilik Bakanligi Müstesar Yardimcisi Mücahit Demirtas: Askeri alanlarin topyekûn imara açilacagini söylemek de, hiç imara açilmayacak demek de yanlis olur. Konumlarina ve yerlerine göre, askeri alanlar tasininca bu alanlara imar düzenlemeleri yapilabilir. Fakat çok konutlu bir sey olmaz. Askeri alanlar dedigimiz her taraf orman degil. Içinde büyük egitim alanlari var. Sonuç olarak hangi planlamayla ilgili nasil bir yol izlenecek bilinmiyor. Fakat böyle bir çalisma sürüyor.
Istanbul Kentsel Dönüsüm Müdürü Bülent Babaoglu: Istanbul’daki askeri arazilerin rezerv alani olmasiyla ilgili çalismalar var. Bu alanlara dev parklarin yani sira piknik alanlarinin yapilmasi yönünde görüsmeler devam ediyor. Buralari kullanarak kentin yogunlugunu hafifletmek hedefleniyor. Ama TSK’nin ‘Burasi artik bize lazim degil.’ demesi gerekiyor.
AK Parti Milletvekili ve TBMM Çevre Komisyonu Baskani Erol Kaya: Askeri alanlarin tasinmasiyla olusacak yeni alanlari, Çevre ve Sehircilik Bakanligi’nin kentsel dönüsümle ilgili olarak depolama alani olarak degerlendirmesi söz konusu. Yani bu yerler, yeni yapilasma yerine kentsel dönüsüm esnasinda bosaltilacak alanlar için kullanabilir. Sirf yesil alan olarak kalmasi dogru mu? Bu da degerlendirilebilir.
CHP Milletvekili Kadir Ögüt:Çok eski zamanlarda daha gençken bu sehir içindeki askeri alanlardan ben de rahatsiz oluyordum. Ama sonra gördüm ki bu sehir içindeki askeri alanlarin tamami bu kenti koruyan yerler. Bogazlar da dahil olmak üzere sehir içinde ne kadar yesil alan varsa bir buralar kaldi. Bu bölgelerin de yesil olarak kalmasi gerekiyor.
Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisligi Bölüm Baskani Prof. Dr. Cemal Saydam: Askeri alan tasinacaksa eger elbette yesil kalmasini isterim. Buralari imara açmanin anlami ne olabilir? Etrafta yesil kalan tek yerler askeri yerlerdir. Istanbul Bogazi’na bakin mesela, yesil kalan yerler askeri yerlerdir.
Mimar ve Kent Bilimci Ahmet Vefik Alp: Istanbul’da kurtarilmis bölgeler olarak elimize bir tek askeri alan ve mezarliklar var. Istanbul’da kisi basi 2 metrekare yesil alan oldugunu tahmin ediyoruz. Halbuki bu rakam gelismis ülkelerde en az 12 metrekare. O yüzden bugüne kadar korunmus askeri alanlarin kent parki ve kültürel alan olarak saklanmasi gerekiyor.
Mimar ve Mühendisler Grubu Baskani Murat Özdemir: Kentsel dönüsümde rezerv alan tanimi var. Bu maksatla askeri alanlarin dönüsümde geçiçi olarak kullanilacagi söyleniyor. Bu alanlarin kullanima açildiktan sonra kalici olarak yapilasma tehlikesi var. Bu alanlarin ne amaçla kullanilacagi kesin olarak belirlenmeli. Ardindan buralarin mümkün mertebe yesil alana dönüsecek sekilde kurgulanmasi gerekiyor.
Mimarlar Odasi Genel Baskani Eyüp Muhçu: Sehir içindeki askeri alanlarin özellestirilmesi ve imara açilmasi ile ilgili bir torba yasa gündeme geldi, fakat TBMM’den henüz geçmedi. Bu yasa kapsaminda kiyi alanlarda bulunan askeri bölgeler dahil, bütün kamu kuruluslari tesislerinin imara açilmasi gündemde. Bu uygulamalar gerçeklesirse kentler son yesil alanlari betonlasarak kaybedecektir.
Doga Savasçilari Çevre Örgütü Baskani Zafer Murat Çetintas:Askeri alanlar tamamiyla halkin nefes alabilecegi yesil alanlar olarak kalmali. Yesil alanlar yok oldukça su havzalari da zarar görüyor. Istanbul’un su sikintisina sebep olabilir.
Radikal