Özel hastanelerin fazla fark ücreti aldiklarina dair sikâyetlerin yogunlastigi bir dönemde Feyza Demir adli bir hasta konunun üzerine israrla gidince yönetmelikteki yasal bosluk ortaya çikti. Buna göre, hastanin sikâyeti yerinde bulunursa SGK hastaneye ceza kesiyor ancak hasta ödedigi fazla parayi yönetmelikteki bosluk nedeniyle alamiyordu. Demir’in basvurusu üzerine ortaya çikan boslugu çözmek için SGK yeni bir yönetmelik çikardi. Ne var ki, bu yönetmeligin de sorunu çözemeyecegi ileri sürülüyor.
Binlerce hastayi magdur eden yasal durum Demir’in tedavi için 31 Mayis ile 28 Haziran 2011 tarihlerinde Bahçelievler Özel Memorial Hizmet Hastanesi’ne gitmesiyle basladi. Hastane, Demir’den muayene farki ücreti adi altinda toplam 43 lira almasi gerekirken, 130 lira fark ücreti aldi. Yani 86 lira 60 kurus fazla tahsilat yapti. Esinden fazladan para alindigini ögrenen Hasta Haklari Dernegi Baskani Orhan Demir, fazla paranin iadesi için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Istanbul Il Müdürlügü’ne basvurdu. Demir’in basvurusu üzerine Il Müdürlügü, hastanenin sadece Demir ailesinden degil, birçok hastadan haksiz para aldigini tespit etti ve hastaneye 30 bin lira para cezasi kesti. Orhan Demir de 86 lira 60 kurusluk fazla ücretin ne zaman iade edilecegini sordugu dilekçe ile SGK Istanbul Il Müdürlügü’ne basvurdu. Ancak SGK Istanbul Il Müdürlügü’nden Demir ailesine gelen cevap soke etti. Il Müdürlügü, söz konusu hastaneye 30 bin lira para cezasi kesildigini ancak hastanenin kendisinden aldigi fazladan ücretin iadesi için herhangi bir düzenlemelerinin olmadigini, dolayisiyla hastanenin aldigi 86 lira 60 kurusluk fark ücretinin iade edilmesi yönünde yapilacak herhangi bir islemin de bulunmadigini yazili olarak bildirdi. Bu duruma sasiran Demir isi yargiya tasimaya karar verdi ve ‘Tüketici Sorunlari Hakem Heyeti’ne basvuruda bulundu.
Yönetmelik degisti Özel hastaneler, hastalardan fazladan ücret aldigi zaman, özel saglik kurumlarindan hizmet satin alim sözlesmesi kapsaminda cezalandiriliyor. Eski yönetmelige göre bir hastadan fazladan alinan ücretin alti bin liradan az olmamak üzere en az 10 kati cezaya çarptirilabiliyordu. Demir’in basvurusu ise SGK’yi yeni yönetmelik yapmaya sevk etti. Yeni yönetmeligin eskisine oranla birçok noktada açmazlari olmasina karsilik, fazladan kesilen ücretlerle ilgili düzenlemesi söyle: Fazla ücret alan hastane itiraz eden vatandasa parasini iade ederse kesilecek ceza yariya iniyor. Eger hastane iade etmeye yanasmaz ise o zaman aldigi ücretin 10 kati ceza ödüyor. Parasini geri alamayan vatandas ise durumu ‘Hakem Heyeti’ne bildiriyor. Heyet de sorunu çözemezse vatandas tüketici mahkemesine gidiyor. Orhan Demir yeni yönetmelikle belirlenen iade madesinin yeni olmadigini, hastanelerin parayi iade etmemekte israr ettiklerini söyleyerek, “Özel hastaneler hastaya parayi iade yerine cezanin tamamini ödemeye razi oluyor. Çünkü özel hastaneler para iadesinin yayginlasmasini istemiyor” dedi.
Saglik Bakanligi’nin düzenlemelerine göre özel hastaneler, hastanenin sinif türüne göre sosyal güvencesi olan bir hastadan, Saglik Uygulamalari Fiyati’nin (SUT) yüzde 30’u ile yüzde 90’i arasinda bir ücretin yani sira, devlete verilmek üzere 12 liralik bir ücret alabiliyor. Örnegin; bir A sinifi özel hastanenin tarifesine göre kardiyoloji bölümü muayene ücretinin 100 lira oldugu göz önüne alindiginda, SUT fiyati düzenlemesi uyarinca SGK, hastaneye muayene bedeli olarak 34 lira 60 kurus ödüyor. Bu durumda hastadan hastanenin alabilecegi maksimum para 34 liranin yüzde 90’ina denk gelen 30 lira 60 kurus oluyor. Bu ücrete devlete verilmek üzere hastadan alinan 12 lira da eklendiginde para miktari 42 lira 60 kurusa çikiyor. Ancak özel hastanelerin çogu SUT fiyati üzerinden ilave ücret almak yerine kendilerinin düzenledigi tarifeler üzerinden para almaya çalisiyor.
Idris Emen/Radikal