Türkiye , ABD’li Wall Street Journal (WSJ) gazetesinde yer alan bir makale sayesinde 28 Aralik 2011 gecesi gerçeklesen trajik Uludere olayini yeniden gündemin birinci sirasina tasidi. Makalede ABD’li yetkililere dayanilarak verilen “Ilk görüntü ABD menseli Predatör’dendi. ABD ’liler daha fazla kesif yapabilecekken Türk yetkililer, Predatör’ü baska bir bölgeye yönlendirdi” bilgisi, Türkiye’de süren sorusturmada elde edilen bilgilerle çelisti. Genelkurmay da dün “28 Aralik 2011 tarihinde Uludere güneyinde sinir ötesinde meydana gelen olayda, ilk görüntünün ABD Predatör’den verildigi iddia edilmektedir. Haber gerçegi yansitmamaktadir. Olayda grubun ilk görüntü tespiti TSK’ya ait Insansiz Hava Araci (IHA) tarafindan yapilmistir” açiklamasini yapti.
Uludere ’den yola çikan kaçakçilari Kuzey Irak’ta ilk kim gördü? Predatörler mi Heron’lar mi?
WSJ’in iddiasi, Predatörlerin kervani görüp Ankara’daki Türk ve Amerikali subaylarin görev yaptigi birlestirme birimini uyardigi yönünde. WSJ’ye konusan ve ABD’nin rolünün ham görüntü vermekten ibaret oldugunu vurgulayan ABD ’li yetkili, ilk tespitlerin ardindan Predatörlerin Türk subaylarin istegi üzerine baska bölgelere yönlendirdigini de iddia ediyor. Bu bilgi ABD Büyükelçisi Francis Ricciardone’nin 26 Ocak 2012 günü Ankara temsilcileriyle bulusmasinda verdigi bilgiyle de örtüsüyor. Nitekim ABD Büyükelçisi , gazetecilerin israrli sorulari üzerine kendilerinin rolünün görüntüyü ham olarak aktarmaktan ibaret oldugunu, analiz sürecine katilmadiklarini söylemisti. Ancak, WSJ’nin isimsiz kaynagi ile Büyükelçi Ricciardone’nin verdigi bilgi ile TBMM’deki Insan Haklari Komisyonu’nun ulastigi bilgiler çelisiyordu. Çünkü Genelkurmay’dan gönderilen operasyon görüntüleri Heron (Satin alinmis Israil menseli insansiz hava araci) kaynakliydi. Ankara’daki kaynaklar, ABD ’li yetkililerin Genelkurmay’in dünkü kategorik yalanlamasina ancak görüntüleri ve telsiz kayitlarini sizdirarak yanit verebileceklerine dikkat çektiler.
Asil önemli olan analiz
Toplanan görüntülerden ‘terörist grup’ analizini kim yapti ve ‘vurun’ emri hangi kanallardan geldi?
Predatörlerin PKK’ya karsi kullanimi Türkiye ile ABD arasindaki ‘anlik istihbarat’ anlasmasi çerçevesinde gerçeklesiyor. Anlasma çerçevesinde Türkiye ’ye satisi ABD Kongresi engeline takilan 4 Predatör, Incirlik Üssü’nde tutuluyor ve ABD ’deki üsten kontrol edilerek Kuzey Irak semalarinda geziyor. Bu sirada asagida görülen kuskulu hareketlilikler ise Ankara’daki ‘Isbirligi ofisi’ne ‘eszamanli’ iletiliyor. Türkiye ’ye ait Heronlar’in görüntüleri ise Batman’daki Türk personelin bulundugu üsse ve Ankara’ya gönderiliyor. Uzmanlar, ilk görüntünün ABD’den ya da Heronlar’dan gelmesinin trajik olayla ilgili temel gerçegi degistirmedigi görüsünde. Çünkü görüntünün ilk kaynagi degil, ilk andan son ana kadar elde edilen görüntülerden yola çikilarak yapilan analiz önemli. Bu yüzden Diyarbakir Özel Yetkili Bassavci Vekilligi’nin sorusturmasi da görüntünün kaynagi ekseninde degil, analiz üzerinden verilen ‘operasyon emrinin’ kaynagina yogunlasmis durumda.
Edinilen bilgiye göre, görüntülerden “PKK’li grup” sonucunu çikaran askerler, operasyon karari vermeden önce de bölgedeki ve Ankara ’daki istihbaratçilarin elindeki bilgilere basvuruyor. Iste bu noktada istihbarat koordinasyonu çerçevesinde MIT de devreye giriyor. Analiz, MIT ve askeri istihbaratin raporlariyla da örtüsüyorsa bir üst komutanliga ‘operasyon gerekir’ tespiti iletiliyor. Yeterli veri toplanamadiginda ise yerel kara birliklerinin destegi isteniyor. Tespitleri degerlendirip operasyon karari verme süreci de Genelkurmay Karargâhi, Hava Kuvvetleri Komutanligi ve Malatya’daki 2. Hava Taktik Komutanligi’nda sonuçlandiriliyor. Operasyon sürerken IHA’larin sagladigi görüntülerle yönlendirme sürdürülüyor.
