Halkevleri “COVID-19 Salgininin 1 Aylik Bilançosu” basligiyla bir rapor yayimladi. Rapor, 11 Mart – 11 Nisan tarihleri arasinda yasananlari kapsiyor; emek, kadin mücadelesi, gida-tarim ve ekoloji olmak üzere 4 ana baslik üzerine egiliyor. Ayrica raporda Saglik Bakani Fahrettin Koca’nin COVID-19 salgini süresince yaptigi açiklamalara da yer verildi.
Rapor “Üretim ve dolasim sisteminden baslayarak emek sömürü sürecine kadar kapitalizmin çürümesinin, virüsün dünyadaki yayilim hizini artirdigi bir gerçektir. Kapitalizmin kendi içinde üretecegi çözümlerin sorunu çözemeyecegi asikardir” ifadeleriyle kapitalizm ve dünya sagligi arasindaki çeliskiyi isaret ederek basliyor.
Halkevleri raporunda ilk olarak Saglik Bakani Fahrettin Koca’nin 24 Ocak’ta yaptigi ilk açiklamadan 10 Nisan günü yaptigi açiklamaya kadar bütün açiklamalarina yer verildi. Raporda, Saglik Bakani Koca’nin basari hikayesi yazmaya çalistigina, sözleri ile alinan önlemler arasinda açi olduguna, alinan önlemlerin gereken zamanda alinmadigina dikkat çekildi.
Raporun emek basligi altinda 1 aylik süreçte yasanan isçi eylemleri, emek alanindaki gelismeler, isçi konfederasyonlarinin açiklamalari, öne çikan isçi eylemleri, is cinayetlerinde ve salginda hayatini kaybeden isçiler ve iktidarin isçilere dönük attigi/atmadigi adimlar yer aldi. Salginin en çok etkiledigi kesimin isçiler oldugunu isaret eden raporda, iktidarin patronlari korumaya odaklandigina ve buna karsilik irili ufakli baslayan isyeri eylemlerinin gelistigine yer verildi.
Raporda ayrica ücretli izin ve güvenceli çalisma talepleriyle gerçeklesen isçi eylemleri gün gün siralandi. Devrimci Isçi Sendikalari Konfederasyonu (DISK), Türkiye Isçi Sendikalari Konfederasyonu (Türk-Is) ve Hak Isçi Sendikalari Konfederasyonu (Hak-Is) gibi isçi konfederasyonlarinin açiklamalarina yer verilen raporda, konfederasyonlarin merkezi açiklamalari disinda yapilan çagri ve eylemlere su ifadelerle yer verildi:
Konfederasyon disinda Insaat-Is sendikasi is yerlerinde sagliksiz çalisma kosullarinin teshir, fiili mücadele ve emekçilerin taleplerinin duyurulmasi noktasinda etkin ve yaygin bir mücadele yürüttü. PTT-Sen, PTT’nin Topkapi yerleskesinde gerçeklestirdigi is birakma eylemi ve KESK/Haber-Sen’in PTT önlerinde gerçeklestirdigi açiklamalarla PTT çalisanlarinin sorunlarinin dile getirilmesi noktasinda etkili oldular. Isçi sendikalari disinda, KESK’e bagli Saglik ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikasi (SES) da hastanelerde çalisanlarin seslerinin duyurulmasi için mücadelede öne çikan sendikalardan biri oldu.
Raporda is cinayetlerinde yasamini yitiren isçilerin isimleri de yer aldi. Raporun emek bölümün son kisminda alinan tedbirlerin isçileri salgin günlerinde hayatlari pahasina çalismaya mahkum ettigine ve bu tedbirlerin patronlar için alindigina dikkat çekildi.
“Kadina yönelik ev içi siddet ve ekonomik siddet artti” basligiyla verilen kadin mücadelesi bölümünde ise kadinlarin taleplerine 6 baslik altinda yer verildi. 1 aylik süreçte öldürülen kadinlar da raporda yer aldi. Evde kal çagrilari ve sokaga çikma yasaklarinin kadinlarin toplumsal cinsiyet esitsizliginden kaynakli birçok sorunla karsi karsiya kalmasina dikkat çekilen raporda su ifadelere yer verildi:
Ev islerinin esit bölüsülmemesi sebebiyle basta ev içinde bulunan kadinlar olmak üzere evden çalisma düzenegine geçen sektörlerdeki kadinlar da gün içerisinde mesleki islerini yerine getirirken ev isleri ile ugrasmak zorunda kaliyor. Karsiliksiz emek artiyor. Özellikle tekstil fabrikalari basta olmak üzere birçok atölyede üretim devam ediyor ve kadinlar sagliksiz ortamlarda çalismak zorunda kaliyor. Saglik çalisani kadinlar büyük riskler altinda mücadele ederken, bir yandan da cinsiyetçi isbölümüyle karsilasiyor.
Raporda kadinlarin bir ay boyunca yaptiklari talep ve özsavunma eylemleri de yer aldi.
Raporun gida, tarim ve hayvancilik basliginda ise “Gida krizi kapida mi?” sorusu islendi. Salginla mücadele konusunda Tarim ve Orman Bakanligi tarafindan atilan adimlara ve bunlara yönelik gelen tepkilere yer verilen bölümde tarimsal alandaki gelismelere de dikkat çekildi. Mevsimlik isçilerin kosullarinin da yer aldigi bölümde ürün fiyatlarina yapilan zamlarin da alti çizildi.
Raporun son bölümünde ise “virüs bahane, rant ve yikim sahane” basligiyla ekoloji alanindaki gelismelere odaklanildi. Salginla mücadele tartismalarina ragmen doganin talani ve yagmasinin devam ettirildigine dikkat çekildi. Raporda il il girisilen talan hareketlerine de yer verildi.
Halkevleri salgin günlerinde yayimlanacak raporlara bundan sonra haftalik e-bülten seklinde devam edilecegini duyurdu.
Halkevleri’nin hazirladigi raporun tamamina ulasmak için tiklayiniz.
Sendika.Org