11 Mart günü yasanan is cinayeti sonrasinda insaat isçilerinin örgütlenmesine iliskin çalismalar sürüyor. Bu örgütlenme ile ilgili geçtigimiz günlerde Evrensel gazetesinde, isçi sendika dayanisma merkezinin bünyesinde kurulma çalismalari sürdürülen insaat isçileri birligi ile ilgili bir haber çikmisti.
Gazetede yer alan haberi insaat isçilerine ulastirmak için sabah saatlerinde basladik gazete dagitimina. Önce tek ya da çift daireli 6 katli binalarda çalisan isçilere gittik. Gazetede çikan haberi anlattik ve insaat isçileri birligine katilmalari çagrisi yaptik. Bu küçük insaatlarda çalisan isçilerin hepsi ölen arkadaslari için üzüntülerini bildirdiler ve eklediler “Bizim sektörde birlik olmak zor” diye. Genelde küçük insaatlarda çalisanlar bir ekip oluyor ve çogunlugu da ailelerinin yaninda yasiyorlar. Küçük insaatlari bitirip büyük santiyelere dogru yol aliyoruz, ilk karsilastigimiz engel kapida bekleyen güvenlik görevlileri ve burada duydugumuz ilk sözler “Nereye hemserim”, “yok giremezsiniz yasak” oluyor.
ÖLÜMLE BURUN BURUNA ÇALISIYORUZ
Güvenlik görevlilerinin atlatip girdigimiz ilk santiyede 200 isçi çalisiyor. Gittigimiz saat çay molalarina denk geldi. Yapilan binanin ikinci katinda odalara ranzalar kurulu ve bu ranzalarda kaliyorlar. Gruplar halinde oturmus isçilerin yanlarina gidiyoruz. Gazetede çikan haberi ve insaat isçileri birligini anlatiyoruz. Gelen tepkiler olumlu “böyle bir sey sart” ardindan ekleniyor “ama zor.”
Isçilerden Vanli Mahmut anlatiyor santiyede çalisma kosullarini “Yasanan yangindan sonra bizim burada biraz tedbirler aldilar, denetim olur diye, hepsi odur iste burada ölümle burun buruna çalisiyoruz. Valla biz gurbetçiyiz memlekette para bekleyenler var. Iyi düsünmüssünüz bir sorunumuz olunca size bas vururuz ama biz bir görev aliriz desek zor olur buradan çikamiyoruz.”
Muhabbet ilerliyor baska bir grup isçinin yanina gidiyoruz sohbetimiz de ne yapmak istedigimizi anlatinca hemen telefonumuzu aliyorlar. Erzurumlu bir isçi “Gecen benim bir akraba çalistigi santiyede elektrik akimina kapilip öldü böyle isler çok oluyor bu birlige basvurmak iyi olur” diyor. Sohbet sürerken Pasali lakapli Erzurumlu bir usta geliyor yanimiza “Abi telefonunuzu alayim, sizi ararim biz paramizi alamadik daha, belki yardiminiz dokunur.”
INSAAT SEKTÖRÜNDE GÜVENCE YOK
Burada ki sohbetimizden sonra baska bir insaata gidiyoruz, kapida güvenlik yok. Öglen yemegi molasinda isçiler. Güvenlik görevlisi yemekhane girisinde bekliyor yemekhaneye giden bir grup isçinin arasinda giriyoruz içeriye. Ayni sekilde isçilerle sohbet ediyoruz. Burada konteynerler kurulmus isçilerin kalmalari için. Barakalara elektrik direklerinden kablolar uzatilmis ve konteynerlerin tepelerine monte edilmis demirlerin üzerinden içeriye alinmis kablolar. Bir kismi da daha uzakta olan konteynerlere yerden uzatilarak alinmis. Yani her an bir elektrik akimina isçilerin kapilmasi ya da yangin çikmasi an meselesi.
Isçilerin kaldiklari konteyerler yan yana dizili ve ortasinda bir koridor olusturulmus bir kaç tane ortak dus yeri var. Barakalarin aralarinda isçilerin elleri ile yikadiklari kiyafetleri asili. Santiyede Karadenizli ve Kürt 300 isçi çalisiyor. Burada da tepkiler ayni, “birlik olmak önemli” diyor isçiler ama insaat sektöründe bunun zor olacaginin altini da çiziyorlar. Ordulu Eren “Abi bizim insaat sektöründe hiçbir güvencemiz yok, burada çalisiyoruz kaza çok oluyor. Birlik olmak iyi ama ben hiç duymadim insaat sektöründe böyle bir seyi” diyor. Burada da isçiler telefonlarimizi aliyorlar yasadiklari sikintilari iletmek ve yardim talep etmek üzere.
Isçilerin kaldigi barakalarin hemen dibinde bir isçi güvercinlerini egitiyor. Yanina variyoruz güvercin beslemesine nasil izin verildigini soruyoruz. Erzurumlu Hamza “Ben memleket de besliyordum buraya geldik çalismaya ne yapalim bu da bizim eglencemiz. Bunlar olmazsa burada hayat çok sikici” diyor. Onunla biraz sohbet ettikten sonra santiyeden ayriliyoruz. Çikis kapisina yöneldigimizde iki isçinin vincin ucundan sarkan çelik zincirlere demir bagladigini görüyoruz. Vinç kaldirmaya baslarken zincirin çelik kancasi yerinden çikiyor ve büyük bir hizla baglayan isçinin yüzüne dogru savruluyor. O an donakaliyoruz ve isçi son anda çevik bir hamle ile kancadan kendini egilerek kurtariyor. Basinda bareti var. Isçilerin bu santiyede de baretlerinden baska kendilerini koruyan hiçbir seyleri yok.
Insaat isçileri kendilerini koruyacak ve karsilastiklari haksizliklar karsisinda bas vuracaklari bir merkeze ihtiyaç duyuyorlar. Insaat isçileri birliginin kurulma çalismalari bu ihtiyaca yanit vermek için sürdürülüyor.
(Istanbul/ EVRENSEL)