Istanbul`u Degistirecek 12 Ilçe
Seçim sonucu en çok merek edilen illerin basinda Istanbul geliyor. Kentin kaderini 12 ilçedeki seçmenlerin tercihi belirleyecek.
Türkiye yerel seçimlere kilitlendi. Pazar günü 52 milyon 674 bin seçmen sandik basina gidiyor. Sonucu en çok merak edilen illerin basinda Istanbul geliyor. Çünkü seçmenlerin 9.5 milyonu, yani her 5 seçmenden biri Istanbul’da. Türkiye’nin özeti Istanbul… “Istanbul’u alan Türkiye’yi alir” sözünden hareketle Istanbul seçimi, içinde Belediye Baskanini seçmenin ötesinde anlamlar barindiriyor. Ak Parti, Istanbul mevziini koruyup Agustos ayinda yapilacak Cumhurbaskanligi ve genel seçimlere umutlu gitmek istiyor. Muhalefet ise önce AKP’nin 20 yildir yönettigi Istanbul, daha sonra da Türkiye’deki iktidarina son vermenin hesaplarini yapiyor. Bu seçimde merak edilen iki önemli nokta var: Türkiye’de milyonlarca kisinin sokaklara çiktigi Gezi eylemleri sonrasi AKP, 20 yildir elinde tuttugu Istanbul’u yeniden kazanabilecek mi? Trafik çilesini bitirme, daha yesil ve özgür bir Istanbul sözü veren
‘Sarigül’e ‘çare’ diye mi sarilacak?
Daha yapacak çok isimiz var’
Istanbul’da 2009 yilinda 8.8 milyon kayitli seçmenden 7.1 milyonu oy kullanmis ve AKP adayi Kadir Topbas oylarin yüzde 44.3’ünü alip. CHP ’nin adayi olan simdi ki Genel Baskani Kemal Kiliçdaroglu’na 7 puan fark atmisti. Kenti 10 yildir yöneten Topbas, ‘Daha yapacak çok isimi var’ sloganiyla ‘ustalik’ dönemi için tekrar aday oldu. Istanbul’da yillardir çözüm bekleyen en temel sorun olan ve her geçen gün daha da içinden çikilmaz bir hal alan trafik sikisikligini bu kez çözecegini dile getiriyor ve projelerini agirlikli olarak ulasim üzerine oturtuyor. Marmaray, Metrobüs ve bugüne kadar yaptigi metro hatlari Topbas’in bu alandaki hanesinde arti olarak duruyor. ‘Her yere metro, her yerde metro’ Istanbul’un Kadir Abisi’nin trafik çilesine çözüm slogani olarak öne çikiyor.
‘Ötekisi olmayan Istanbul’
Topbas’in en büyük rakibi ise yillardir daga tasa adi ‘çare’ olarak yazilan, Sisli’yi 15 yildir yöneten Mustafa Sarigül. 20 yildir ayni anlayisin yönettigi Istanbul’da degisim zamani geldigini söyleyen Sarigül Sisli modelini Istanbul’a uygulamayi misyon edinmis. ‘Ötekisi olmayan bir Istanbul’ slogani ile çalisiyor. Onun da projelerinin temelini trafik sorunu olusturuyor. 5 yilda yapacagim dedigi 200 kilometre metro, hava ray, transfer merkezleri, otoparklar, kent parklar, ‘Göster geç’ diye tanittigi ögretmen ve ögrencilere ücretsiz ulasim, ücretsiz internet gibi birçok proje gelistirmis. ‘Kazanmayacagim seçime girmem’ diye iddiali söylemi olan Sarigül, birçok kisi tarafindan antipatik bulunsa da son yillarda Istanbul’da muhalefete seçim kazandirabilecek isimlerin basinda geliyor. Genel kani Topbas’in kazanacagi yönünde olsa da 20 yil önce Recep Tayyip Erdogan’in yaptigi sürprizin bir benzerini Sarigül’ün yapabilecegi de çok dillendiriliyor.
Istanbul seçimlerinin kaderini etkileyecek birkaç etken var ki bunlarin basinda Basbakan Recep Tayyip Erdogan geliyor. Istanbul’un eski Belediye Baskani Erdogan, baskan adayi gibi çalisiyor. Reklam kampanyasinin basrolünde hep kendisi var. Ilçe ilçe gezip oy istiyor. 17 Aralik sonrasi bu seçimi bir güven oylamasi olarak halka sunuyor.
‘Bas geç’ formülü isler mi?
Istanbul seçimlerinin kaderini belirleyecek ikinci etken ise seçmen davranislari ve sandiga gitme orani. 2009 yerel seçimlerinde Istanbul’da seçim yarisi 500 bin oy farkla bitmisti. Ancak 1 milyon 600 bin seçmen sandiga gitmemis, 198 bin oy da geçersiz sayilmisti. 5 yil içinde Istanbul’da 700 bin seçmen artisi oldu. Sandiga gitmesi halinde 2 milyon 300 bin kisi seçimin kaderini degistirebilir. Daha önceki seçimde ilçelerde baska partiye oy veren seçmenlerin Büyüksehir adayinda tercihini degistirdigini görmüstük. Iste burada Kürt ve milliyetçi seçmenlerin nasil bir tavir takinacagi en önemli soru isareti. MHP adayi Rasim Acar ile HDP adaylari Sirri Süreyya Önder ve Pinar Aydinlar sessiz ve derinden çalisiyorlar. Her iki adayin da seçimi kazanacaklarina ihtimal verilmese de alacaklari oylarla seçimin sonucunu tayin edecekleri kesin. Son dönemde özellikle AKP karsitlarinin gelistirdigi Sarigül ve CHP’yi sevmesen de ‘bas geç’ formülünün isleyip islemeyecegi de merak konusu. Bu formül islerse Istanbul yarisinin sonucunu fotofinis belirleyebilir.
EN FAZLA ILÇEYI ALAN ISTANBUL’U ALIR
Istanbul’da Büyüksehir belediye baskani seçim kadar 39 ilçedeki sonuçlar da merakla bekleniyor. En fazla ilçeyi alan parti Büyüksehir belediyesini de alacagi için partiler her ilçeye ayri bir önem veriyor. 2009 yerel seçimlerinde Istanbul’daki 39 ilçeden 26’sini Ak Parti, 12’sini CHP, bir tanesini ise DSP (Mustafa Sarigül) kazandi. Mustafa Sarigül’ün CHP’ye katilmasi ile CHP’nin belediye sayisi 13 oldu.
AKP kaybettiklerinin pesinde
AKP büyük oranda seçime birkaç ilçe hariç eski belediye baskanlari ile girdi. CHP’nin iktidar oldugu ilçelerde ise ilçe baskanlarini sahaya sürdü. AKP daha önce elinde olan ancak geçen seçimde kaybettigi Maltepe, Silivri, Sariyer ve Kartal’in yani sira yillardir CHP’nin elinde olan Avcilar, geçen yil az farkla kaybettikleri Büyükçekmece ve Atasehir’i gözüne kestirmis.
CHP’de hedef en az 18 ilçe
CHP, Istanbul’da 2009 seçimlerinde 5 olan ilçe belediyesi sayisini 12’ye çikarmayi basardi. Bu seçimde de hedef en az 18 ilçeyi almak. CHP ise oy deposu olan ve yillardir iktidarda oldugu Kadiköy, Besiktas, Bakirköy, Maltepe, Avcilar, Adalar gibi belediye baskanlarini yeniden aday göstermeyip yeni adaylarla seçmenin karsisina çikti. CHP, AKP’nin güçlü oldugu ilçelerde ise daha fazla oy alabilecegi adaylari tercih etti.
Hangi ilçeler banko?
Ancak özellikle AKP’nin oy deposu olarak görülen Bagcilar, Gaziosmanpasa, Zeytinburnu, Arnavutköy, Sultanbeyli, Sultangazi, Sile, Fatih, Pendik, Ümraniye, Esenler, Güngören, Kâgithane, Bahçelievler ve Üsküdar’da AKP’nin yine kaybetmeyecegi konusuluyor. CHP’nin ise iktidarda oldugu Silivri, Büyükçekmece, Çatalca, Sisli, Kartal, Avcilar, Besiktas, Bakirköy, Kadiköy, Atasehir, Maltepe ve Adalar’i kaybetmeyecegi dillendiriliyor.
Yeni yapilasma ve göç eden genç seçmen etkisi Istanbul’un seçmen sayisi 2009 yilindan bu yana 700 bin artti.
Istanbul bu süreçte göç alsa da son yillarda bazi ilçelerde hizla artan insaatlar yeni yapilasma ve evlenen gençlerin site yasantisini tercih etmesi bazi ilçelerde seçmen sayisinin çok artmasina neden oldu. Seçmen sayisi Esenyurt’ta 170 bin artarken, Basaksehir’de 80, Ümraniye’de 76, Pendik’te 75 bin, Küçükçekmece’de 70, Avcilar ve Beylikdüzü’nde 50, Çekmeköy, Atasehir, Bagcilar, Maltepe ve Sultangazi’de ise 40 bin artti. Son 5 yilda Sisli, Fatih, Kadiköy, Besiktas ve Güngören ise seçmen kaybetti. Seçmen hareketlerine ragmen Istanbul’da 39 ilçenin sadece 12 tanesinde kiyasiya bir yarisin olacagi ve yönetimin degisebilecegi konusuluyor. Iste o 12 ilçe:
SARIYER: CHP, 2009 yerel seçimlerinde 9 bin oy farkla aldigi ilçede liste tartismasi yüzünden az kalsin seçime giremiyordu. Sisli’den bazi mahallelerin alinip Sariyer’e baglanmasi oy dengesini degistirdi. CHP seçime mevcut baskan Sükrü Genç’le girerken, AKP ise geçen seçimde MHP’den aday olan Sedat Özsoy’la ilçeyi geri almaya çalisacak.
BASAKSEHIR: Ilçede 2009 yerel seçimlerinde AKP 39 bin CHP ise 31 bin 700 oy aldi. Ilçenin seçmen sayisi 80 bin artti. AKP seçimlere mevcut Baskan Mevlüt Uysal ile girerken, CHP ise eski ilçe baskani Özgür Karabat’i aday gösterdi. Özellikle Bahçesehir ve çevresindeki yeni yapilasmayla birlikte ilçeye gelen seçmenler ve Kürtlerin tercihi belirleyici olacak.
BEYKOZ: Geçen seçimde AKP, Beykoz’u Yücel Çelikbilek ile 7 bin oy farkla kazandi. AKP Çelikbilek ile yola devam ediyor. CHP, Hizir Yilmaz, MHP ise ilçenin eski Belediye Baskani Alaattin Köseler ile yarisa girdi. Köseler’in alacagi oylar ile seçimin dengesini bozabilecegi dile getiriliyor.
KÜÇÜKÇEKMECE: Daha önce SHP ve DSP’nin iktidar oldugu ilçe mevcut Belediye Baskani Aziz Yeniay ile birlikte 2004 yilindan sonra AKP’nin oy deposu haline geldi. Istanbul’un 518 bin ile en çok seçmenine sahip ilçesi olan Küçükçekmece’de 2009 seçimlerinden AKP’li Yeniay en yakin rakibine 60 bin oy fark atarak seçimi kazandi. Aradan geçen 5 yillik süreçte Küçükçekmece’nin yapisinda önemli degisiklikler yasandi. Halkali ve çevresinde yasanan yogun yapilasma ilçeye yogun göçe 70 bin seçmen artisina neden oldu. Bunun yaninda AKP, Istanbul’da ilçesinde Istanbul Büyüksehir Belediye Baskani Kadir Topbas’tan daha fazla oy almayi basaran Aziz Yeniay’in yerine eski ilçe baskani Temel Karadeniz’i aday gösterdi. CHP ise yarisa genç bir isim olan Gökhan Gümüsdag ile girdi. AKP’nin aday tercihi ve seçmen sayisindaki artisin yönetim degisikligine neden olacagi konusuluyor.
BEYOGLU:2009 yerel seçimlerinin en çok tartisilan ilçelerinden biriydi Beyoglu. CHP’nin seçimleri kazandigi, ancak elektriklerin kesilmesi ile oylarin degistirildigi tartismalari yasanmis AKP’nin adayi Ahmet Misbah Demircan 14 bin oy farkla seçimi kazanmisti. Beyoglu Gezi Parki eylemleri ile de 2013 yilinin en çok konusulan ilçesi oldu. Gezi süreci ve ilçede planlanan kentsel dönüsüm çalismalarinin seçmenin tercihini degistirebilecegi dile getiriliyor. AKP Demircan ile yola devam ederken, CHP, Beyoglu’nu Aylin Kotil ile almak için çalisiyor.
EYÜP: Eyüp’te uzun yillar sonra CHP 2009 yerel seçimlerinde AKP ile arasindaki farki 9 bin oya kadar düsürdü. AKP mevcut Baskan Ismail Kavuncu’nun yerine Remzi Aydin’i aday gösterdi. CHP ise ilçede sevilen Ferzan Özer ile yarisa girdi. 2009 seçimlerinden sonra ilçede 30 bin seçmen artti. Özellikle Yesilpinar, Alibeyköy çevresindeki yapilasmadan dolayi gelen seçmenler ilçede yönetim degisikligine yol açabilir.
ESENYURT:Istanbul’un en çok seçmen artisi olan ilçesi. 2009 yerel seçimlerini AKP’nin adayi Necmi Kadioglu 20 bin oy farkla kazandi. Ancak geçen 5 yillik süreçte ilçede bir insaat patlamasi yasandi. Siteler arka arkaya yükselmeye basladi ve ilçe özellikle yeni evlenen gençlerin tercihi oldu.
Geçen seçimlerde AKP, CHP ve BDP’nin aldigi oy kadar; yaklasik 170 bin seçmen artisi oldu. AKP yarisa mevcut Baskan Kadioglu ile girerken, CHP ise önce ilçenin ilk belediye baskani Gürbüz Çapan’i aday gösterdi. Ancak o çekilince yerine kardesi Çetin Çapan aday gösterildi. Sitelere gelen genç seçmen ve Kürtlerin oyu belirleyici olacak.
BEYLIKDÜZÜ: 2009 yerel seçimlerinin basa bas geçtigi ilçelerden biri Beylikdüzü. AKP’nin adayi Yusuf Uzun 1500 oy farkla seçimi kazandi. Ancak meclis çogunlugu muhalefette kaldi. CHP’nin belediye baskanligini aday tercihinden kaybettigi yorumlari yapildi. AKP, bu seçimde Uzun ile devam ederken, CHP yarisa eski ilçe baskani Ekrem Imamoglu ile girdi. Hem Imamoglu hem Uzun’un Trabzonlu olmasi dikkat çeken bir unsur. 2009 yerel seçimlerinden bu yana ilçedeki seçmen sayisi 52 bin artti. Beylikdüzü degisimin olacagina kesin gözüyle bakilan ilçelerin basinda geliyor.
TUZLA:CHP’nin 2009 yerel seçimlerinde 1500 oy farkla kaybettigi ilçelerden biri Tuzla. Geçen seçimi kazanan Sadi Yazici yeni dönemde de AKP’nin adayi. Geçen seçimi kaybeden Cemil Eksi de CHP’nin adayi. CHP rövansi almak için yarisiyor. Yaklasik 30 bin seçmen artisinin oldugu ilçede degisim çok sikça konusuluyor.
ÇEKMEKÖY: CHP’nin 2009 yerel seçimlerinde az farkla kaybettigi ilçelerden biri de Çekmeköy oldu. Defalarca sayim yapildi. Oylarin çalindigi öne sürüldü ancak AKP’nin seçimi 700 oy farkla kazandigi açiklandi. CHP bu ilçede de rövans pesinde. AKP mevcut baskan Ahmet Poyraz ile seçime girerken, CHP ise Seyfettin Yildirim ile yarisa girdi. Özellikle yeni yapilan sitelere tasinan seçmenler dolayisiyla 40 bin yeni seçmenin bulundugu ilçede degisimin olabilecegi dillendirilen ilçelerin basinda geliyor.
BAYRAMPASA: Göçmenlerin yogunlukta yasadigi Bayrampasa’da CHP’nin adayi Bahri Sipahi bir göçmen ve geçen seçimde yine göçmen olan Hüseyin Bürge’ye karsi yarisi kaybetmisti. AKP’nin adayi ise Bürge, milletvekili olunca atanan belediye meclisinin seçtigi Atilla Aydiner. Aydiner’in Rizeli olmasi ve Bürge’ye göre profilinin düsük olmasi dezavantaj olarak görülüyor.
SANCAKTEPE: Geçen seçimde AKP’nin adayi olan Ismail Erdem, CHP’nin adayi Arif Sag’a 12 bin oy fark atmisti. Ancak ilçede seçmen sayisi 60 bin artti ve CHP ilçe örgütünden Özgen Nama’yi aday göstererek rüzgâri tersine çevirmeye çalisiyor. AKP’nin ayni adayla devam etmesi dezavantaj olarak görülüyor.