Karakolda kayitlar kaybolmasin

Nijeryali Festus Okey’in, Beyoglu Polis Merkezi’nde öldürülmesini Basbakanlik Insan Haklari Baskanligi’nin istegiyle inceleyen Istanbul Valiligi Il Insan Haklari Kurulu, yasam, adil yargilanma, kisi özgürlügü ve güvenligi haklarinin ihlal edildigini tespit etti. Okey’in ölümüyle sonuçlanan olay ile ilgili hazirladigi ve oybirligi ile karara bagladigi raporu valilik, Basbakanlik, Istanbul Emniyeti ve savciliga yolladi. Raporda; polis ‘en önemli delilleri kaybetmek, sanigi gözaltina almamak, saglik raporu olmaksizin Festus Okey’i gözaltina almak, avukat görüsme odasini nezarethane seklinde kullanmak ve gerçekdisi beyanda bulunmakla’ suçlandi. Polis aleyhine sonuç dogurma ihtimali bulunan her vakada kamera kayitlarinin bulunamadigina dikkat çekilen ve daha ciddi tedbirler alinsin uyarisi yapilan raporda, Festus Okey davasina bakan mahkeme de dört yili Okey’in gerçek kimligini aramakla geçirip, avukatlarin Afrika ’da buldugu ve vekâletnamesini aldigi kardesin basvurusunu reddettigi için elestirildi. 
Festus Okey, 20 Agustos 2007’de ‘uyusturucu bulundurdugu’ kuskusuyla gözaltina alinip Beyoglu Polis Merkezi’ne götürülmüs ve polis memuru Cengiz Yildiz’in silahindan çikan kursunla ölmüstü. Istanbul 21. Agir Ceza Mahkemesi , 13 Aralik 2011’de, Yildiz’a ‘taksirle adam öldürmek’ten 4 yil 2 ay hapis cezasi verdi. Karara Üye Hâkim Keskin Karakurt itiraz etti ve Yildiz’in ‘olasi kastla adam öldürmek’ten en az 20 yil hapis cezasi almasi gerektigini savundu. Savcinin da itiraz ettigi karar, Yargitay’a tasindi. Yargitay Savcisi Ali Özdes de sanik polisin ‘olasi kastla adam öldürmek’ten en az 20 yil hapis istemiyle ceza almasi gerektigini savundu. 

Komisyon ihlalleri siraladi 

Yargilama devam ederken Festus Okey’in avukati Alptekin Ocak, 9 Kasim 2011’de Basbakanlik Insan Haklari Baskanligi’na e-mail gönderip Okey’in ölümünün incelenmesini istedi. Basbakanlik’in yönlendirmesiyle Istanbul Valiligi Il Insan Haklari Kurulu 30 Nisan 2012’de Yrd. Doç. Dr. Murat Önok, Yrd. Doç. Dr. Sinan Bayirdir, Avukat Kaya Kartal ve Mustafa Gökkaya’dan olusan bir komisyon kurdu. Dosyayi inceleyen komisyon, raporunda hem emniyeti hem mahkemeyi elestirdi. Yasam, adil yargilanma, kisi özgürlügü ve güvenligi haklarinin ihlal edildiginin belirtildigi raporda su tespitlere yer verildi: 
YASAM HAKKI IHLALINDE SÜPHE YOK: Olayin olus sekli tartismali olsa da devletin koruma ve gözetimi altinda bulunan bir kisinin öldügü açiktir. Olayda ‘Yasam hakkinin’ ihlal edildigi hususunda süphe yoktur. 
MAHKEME KARDESI DAVAYA KATMADI: Sanigin polis olmasi nedeniylesilahlarin esitligi ilkesin ve bu kapsamda adil yargilanma hakkinin ihlal edildiginin kabulü gerekir. Söyle ki olay sirasinda maktulün üzerinde bulunan ve atis mesafesini göstermesi yönünden en önemli delil olan giysiler emanete alinmamis, taksirle, olasi kastla veya kasten adam öldüren sanik derhal gözetim altina alinmadigi gibi maktulle hastaneye gitmis, sanigin el svabi olaydan 7-8 saat sonra alinmis, kamera kayitlari temin edilememis, maktulün kardesi oldugu ileri sürülen sahsin müdahalesi; maktulün kimliginin, DNA gibi imkânlar söz konusu olmasina ragmen tespit edilemedigi gerekçesiyle reddedilmistir. 
POLIS YETKISINI ASTI: Polisin arama karari olmaksizin sadece silahtan arindirma amaçli kaba üst aramasi yapabilecegi, sokakta yapilan aramada ince arama yapmadan kokain maddesinin bulunmasinin mümkün olmadigi düsünüldügünde polisin yetkisini asarak, kisi özgürlügü ve güvenligi ilkesini ihlal ettigi sonucuna varilmistir. Ayni sekilde avukat odasinin nezarethane olarak kullanildigi varsayilsa bile kisilerin nezarethaneye konulmadan önce isletilmesi gereken usulün isletilmedigi, üst aramasinin nezarethanede yapilamayacagi, doktor raporu olmadan kisilerin nezarethaneye kapatilamayacagi hususlari birlikte degerlendirildiginde kisi özgürlügü ve güvenligi hakkinin bu nedenlerle de ihlal edildigi sonucuna varilmistir. 
KAMERA KAYITLARI IÇIN ÖNLEM ALINSIN: Polis aleyhine sonuç dogurma ihtimali bulunan hemen her olayda resmi kamera kayitlarinin teknik nedenlerle bulunamamasi ciddi süphelere neden olmakta ve bu hususta daha ciddi tedbirler alinmasi gerekmektedir. 

Rapor emniyete de yollandi

Komisyonun 1 Kasim 2012’de hazirladigi bu rapor Il Insan Haklari Komisyonu’nun 28 Ocak 2013’teki toplantisinda ‘oybirligiyle’ kabul edildi. Insan Haklari Kurul Baskani ve Vali Yardimcisi Mustafa Güran, raporu 4 Subat’ta Basbakanlik Insan Haklari Baskanligi’na, Istanbul Cumhuriyet Bassavciligi’na ve Il Emniyet Müdürlügü’ne gönderdi. Avukat Alptekin Ocak, bu karari Yargitay’da süren dosyaya ve idare mahkemesinde açilacak davaya ekleyeceklerini kaydederek, “Bu karar demokrasi ve insan haklari açisindan çok olumludur” dedi.