Çanakkale Biga’ya bagli Karabiga beldesinde yapilmak istenen termik santral, mahkeme tarafindan durduruldu. Çanakkale Idare Mahkemesi, Kaz Daglari silsilesine ve Priapos antik kentinin yanina yapilmak istenen termik santralin tarim arazilerine, insan yasamina, yerlesim yerlerine zarari olacagi gerekçesiyle Çevre ve Sehircilik Bakanligi’nca verilen ÇED olumlu kararini oybirligiyle geçersiz kildi.
Kararda santralin çevreye verecegi zararlar bilirkisi raporuna atif yapilarak vurgulandi.
Çevre platformu üyelerine göre bu kararin ardindan bölgeye termik santral için tek bir çivi bile çakilamaz. Devletin bir enerji politikasi oldugunu vurgulayan Karabiga Belediye Baskani Muzaffer Karatas’a göre ise ‘santral, eksiklikleri tamamlandiktan sonra’ yeniden devam edecek. ÇED raporu mahkemede iptal edilen santralin yani sira Kaz Daglari’nda 7-8 termik santralin daha yapilmak istenmesi ise bölgede gerginlik konusu.
Dünya mirasina kömürlü santral
Karabiga beldesinde CENAL Elektrik tarafindan kömürle çalisacak enerji santrali, liman, kül depolama sahasi ve derin deniz projesi yapilmak isteniyor. Milli park alanlari ve dünya mirasi Kaz Daglari’nin bulundugu bölgeye yapilmak istenen termik santral bölgede protesto ediliyor.
Madra Dagi ve Kaz Dagi Belediyeler Birligi Baskani Cahit Inceoglu, Ziraat Mühendisleri Odasi Çanakkele Sube Baskanligi ile Biga Çevre Dernegi santrala verilen ÇED olumlu kararinin durdurulmasi istemiyle dava açti. Geçen yil açilan dava 19 Temmuz 2013’te sonuçlandi. Oybirligi ile bakanlik tarafindan santrala verilen izin durduruldu.
Kararda, Anayasanin 35’inci Maddesi’ne göre herkesin saglikli ve dengeli bir çevrede yasam hakkina sahip oldugu hatirlatilarak termik santralin neden o bölgede kurulmamasi gerektigi tek tek anlatildi. Kararda “Dava konusu islem kapsaminda, termik santralin yapimina baslanilmasi ve isletmenin çalismaya geçmesi durumunda, çevreye olacak etki ve yapilan yatirimlar açisindan telafisi güç ve imkânsiz zararlar dogacagi açiktir” denildi.
Kararda iki insaat, bir ziraat, bir çevre mühendisi ile bir arkeolog tarafindan bölgede yapilan bilirkisi incelemesi neticesinde hazirlanan rapora da atifta bulunuldu. Bilirkisi raporunda santralin tarim ve hayvancilik açisindan uygun olmadigi, santralin kurulmasi için belirlenen yerin hemen yakininda Priapos antik kentinin bulundugu, santralin yerlesim yerlerine en az 1 kilometre uzaklikta olmasi gerekirken 200-300 metre uzaklikta oldugu, santralin zeytin agaçlarini nasil etkileyecegi konusunda ÇED raporunda bilgi olmadigi vurgulanmisti.
Kararda ayrica termik santralin antik kentin kalintilarina zarar vermeyecek olmasina ragmen, insaat ve isletme asamasinda deniz suyuna ve deniz canliligina, yerlesim yerlerine, tarim arazilerine, insan yasamina telafisi güç zararlar verecegi belirtilerek, bakanlik tarafindan verilen ÇED olumlu kararinin yürürlügü durduruldu.
Mahkeme kararinin yani sira, termik santralin yapilacagi bölgede baska bir kesif daha yapildi.
Ruhsatsiz faaliyete baski yapildi
3 Haziran 2013’te santralin yapilacagi alana giden iki uzman 250 bin metrekarelik alanda insaat ve hafriyat yapildigini tespit etti. Ruhsatsiz ve kaçak denilen bu faaliyet de Asliye Hukuk Mahkemesi’ne bildirildi.
Karabiga çevre platformu dönem sözcüsü Asli Badem: Martta insaat basladi. 10 gün sonra ruhsatsiz insaat faaliyeti yapildigina dair suç duyurusunda bulunup mahkeme karariyla durum tespiti yaptirdik. Imar planlarina aykiri hareket etmekten de ruhsatsiz çalistirmaktan dolayi sorumlularin cezalandirilmasi için ayri bir dava açtik. Evimizin dibinde Kaz Daglari gibi çok önemli bir bölgede termik santral yapilmasini istemiyoruz.
CENAL enerjinin ithal kömürlü termik santrali 1320 megavat gücünde. Çevre Platformu’nun eski sözcüsü Hicrin Nalbantoglu’nun verdigi bilgiye göre “Kaz Daglari’nin da bulundugu 30 km çapindaki bölgede bu santral gibi 7-8 kadar santral daha planlaniyor. Santrallarin toplam kapasitesi 14 bin megavat gücünde. Türkiye’nin toplam enerji kapasitesi 50 bin megavatin biraz üzerinde.”
Çanakkale Çevre Platformu Eski Sözcüsü Hicrin Nalbant: Mahkeme kararinin ardindan santral kurmak için artik bir tek çivi bile çakilamaz. Biz bu santrala yöredeki yasam kalitesini düsürecegi için karsiyiz. Havaya, suya, denize, çevreye geridönüsü güç zararlar verildigi için mahkeme tarafindan durduruldu. Karabiga’ya giderek mahkeme kararini basin açiklamasiyla duyurduk. Ayrica ruhsatsiz kaçak insaat yapimiyla ilgili suç duyurusunda bulunduk. Ve bunu da tespit ettirdik. Karabiga Belediye Baskani önceden bu projeye karsiyken, sonradan taraf olmaya basladi. Ayrica belediye santrala yasal olmayan destek veriyor. Imar izni iptal oldugu halde insaat devam etti. Belediye, insaati mühürlemesi gerekirken mühürlemedi. Belediye yarginin istedigi belgeleri dahi yargiya ulastirmadi. Bu mahkeme karari, burada yapilmasi planlanan diger termik santrallarla ilgili de emsal teskil ediyor.
Karabiga Belediye Baskani Muzaffer Karatas: Ruhsatsiz çalisiyorlardi ancak su an ruhsat aldilar. Santralin iki asamada sorunu vardi. Kül depolama sahasi yakin bir yerdeydi. 3 kilometre uzaga götürdüler. Onunla ilgili süreç devam ediyor. Beton santrali da uzak bir bölgeye kurulacak. Projede yakin görünüyordu. Bu iki asamada sikinti vardi. Giderildiginde insaat çalismalari devam edecek. Tarim alanlarina mesafesi zaten uzak. 200-300 metre yakininda birkaç yazlik ev var. Onun disinda yerlesim yerlerine uzak bir bölge. Devletin bir politikasi var. Karsimizda bir irade var. Yasa da destekliyor. Bize çok fazla bir sey düsmüyor. Nasil idare edecegimizi sasirdik. Isteyenler oldugu gibi, istemeyenler de var. Is beklentileri var. Bölgeye katki saglayacagini düsünüyorum.
Serkan Ocak/ Radikal