Kiymada tavuk tirnagi, yogurtta domuz derisi

Kiymada tavuk tirnagi, yogurtta domuz derisi

Türkiye`de gida teröristlerinin ekonomiye zarari 20 milyar lirayi asti

Taklit ve sahte üründe dünya üçüncüsü olan Türkiye’de en büyük tehlike ise gidada. Gida teröristleri et ve süt ürünlerini hedef alirken, son dönemde bir de ‘mekanik kiyma’ vakasi ortaya çikti. Sahteciligin ekonomiye zarari hizla büyüyor. Hastalik ve ölümler ise cabasi…

Dönerden sucuga, zeytinyagindan peynire, tereyagindan tavuk etine, pirinçten bala neredeyse her gida maddesinin sahteciligi var. Halk sagligini tehdit eden, özellikle hamile, çocuk ve yaslilarda ölümlere yol açan gida terörüyle ilgili tüm kamu kurumlari topyekun mücadele halinde. Gida teröristlerinin ülke ekonomisine zarari ise 20 milyar TL’yi geçiyor. Neden oldugu hastalik, ölüm ve sakatlanmalar ise ölçülemez!

ÇÖPE ATMAK YERINE SATIYORLAR
Aksam’dan Esin Gedik’in haberine göre, gidada en büyük tehlike et ve süt ürünlerinde yasaniyor. Hayvanlarin kemiklerini, zarlarini, tavuk derilerini, bagirsaklarini toplayarak mekanik kiyma haline getiren gida teröristleri, halka ‘ucuzluk’ adi altinda çöpe atilmasi gereken atiklari satarak, yediriyorlar. Mekanik kiymalar döner yapimindan sucuga, lahmacundan kebaba kadar her yerde kullaniliyor.

BAKANLIK PESLERINDE AMA…
Hatta daha ileri gidip bayat tavuklari beyaz görünsün diye çamasir suyuna yatiranlar bile var! Gida, Tarim ve Hayvancilik Bakanligi tarafindan çikarilan gida kodeksleri ve yönetmelikler aslinda birçok ürünün içerigini nasil hazirlanacagini, yetistirilecegini net olarak ortaya koyuyor. Subat ayinda çikan tebligin ardindan salam, sosis, sucuk gibi ürünlerin içine soya, kemik, tavuk eti katan birçok irili ufakli firma pazardan çekilmek zorunda kaldi. Sektörün büyük oyunculari “5 TL’lik sosisi 2 TL’ye satiyorlardi simdi yapamadiklari için kepenk indirdiler” yorumunu yapiyor.

3 ANA BASLIKTA SAHTECILIK
Gidada sahteciligi 3 ana baslik altinda toplamak mümkün. Et, süt ve diger ürünler… Arastirmalar su gruplarda sahteciligin çok yaygin oldugunu belirtiyor: Sigara, içki, kozmetik, ilaç ilk siralarda yer aliyor. Zeytin, peynir, et ürünleri, zeytinyagi ve bal.

HAMILELERDE DÜSÜK ÇOCUK VE YASLILARDA ZEHIRLENME TEHLIKESI

TATLISES Gida Genel Koordinatörü Elif Attepe, etin çok çabuk bakteri üreten bir besin oldugunu belirterek mekanik kiymalarda çok sayida bakterinin olduguna dikkat çekti. Bu bakterilerin de çabuk üreyerek zehirlenmelere, çok ciddi hastaliklara ve hatta ölümlere yol açtigini söyledi. Sadece ette degil süt ürünlerinde de ayni sorunun oldugunu ifade eden Attepe, durumun ciddiyetini su sözleriyle anlatti: “Mekanik kiymalarda yer alan bakteriler hamile kadinlarda düsük tehlikesi yaratiyor, çocuk ve yaslilarda zehirlenme hatta ölüm riski  daha yüksek olabiliyor.”

1 TL’YE LAHMACUN YIYEN TEKRAR DÜSÜNSÜN
Tüketicinin mekanik kiyma karistirilmis bir ürünü anlamasinin zor olduguna dikkat çeken Attepe, en önemli göstergenin fiyat oldugunu belirtiyor. “Lahmacunun, dönerin maliyeti belli, kaliteli ve saglikli ürünlerden yapilmis bir lahmacunun fiyati mininum 2.5 TL olmali, eger  1-1.5 liraya lahmacun satiliyorsa bilin ki içinde mekanik kiyma vardir. 2-3 TL’ye döner olmaz, bu fiyatlarla kâr ediyorsa sorun var demektir. Tüketicilerin satin alirken dikkat etmesi, ucuz diye bu sagliksiz ürünleri tüketmemesi kendi sagliklari açisindan çok önemli” önerisinde bulundu.

Gida sahteciliginin en yogun oldugu ürünlerden biri de bal. Piyasada sadece misir surubu kullanarak sözde bal üretenler bile var. Nisasta, sekerkamisi, hidrol, parafin, akçaagaç gibi eklentilerle üretilen ballara su da katiliyor. Benzer hileler reçel ve pekmezlerde de yapiliyor.

ISTE GIDADA EN ÇOK RASTLANAN HILELER

KIYMAYA TIRNAK SUCUGA SAKATAT
- Sucuk, salam, sosis: Sakatat veya kanatli etlerin kemiginin karistirildigi mekanik kiyma konuluyor.
- Kiyma: Kedi-köpek için ayrilan kemikler kiymaya katiliyor. Kiymada tavugun gagasi, tirnagina bile rastlamak mümkün.
- Beyaz peynir: Yag oraninda hile yapilarak, mayalamadan önce yagi aliniyor. Raf ömrü uzasin diye fazla nitrat katiliyor.
- Süt tozu: Tebesir tozu bile ekleniyor.

YOGURTTA DOMUZ DERISI BILE OLABILIR
- Yogurt: Merdiven alti üretim yapan markasiz yogurtlarda kivam artirmak ve su tutmasi için jelatin katiliyor. Jelatin, domuzun deri veya kemiklerinin kaynatilmasiyla elde ediliyor.
- Tereyagi: Bitkisel margarin de katiliyor, hatta patates püresi koyanlar bile var.
- Zeytin: Zeytin havuzlarina pasli demir atilarak zeytinler karartiliyor, tekstil boyasi da renk için kullaniliyor.

ET DIYE DERI VE KEMIK YIYORUZ
Tatlises Gida Genel Koordinatörü Elif Attepe, subatta et ürünleriyle ilgili yönetmelik çikmis olmasina karsin sorunu devam ettigini söyledi. Attepe, sektörde ‘mekanik kiyma’ olarak bilinen yöntemin ciddi sekilde kullanildigini belirterek “Bazen kemigin kendisini bile ezerek karisim haline getiriyorlar. Yani çöpe atilmasi gereken ne varsa insanlara yediriyorlar” dedi.

BAKLAVADA FISTIK YERINE BEZELYE
- Kakaolu ürünler: Kakaolu findik kremasinda kakao yerine keçiboynuzu tozu, kakao yagi yerine margarin kullaniliyor.
- Tatli: Baklava ve kadayifin içine fistik yerine bezelye konuyor.
- Helva: Içine beyaz susam yerine Sudan’dan ithal edilen ucuz siyah susam konuluyor.
- Bakliyat: Kalitesiz bulgura boya katip rengi degistiriliyor, pirinç türleri birbirine karistiriliyor.

KIRMIZI VE BEYAZ ETIN IÇINDE YOK YOK!
Özellikle lokantalar ve büfeler et ve hazir kiymadaki sahteciligin en yogun görüldügü alanlar. Burada yöntem söyle isliyor: Et terbiye edilirken su katilarak agirlastiriliyor. Bu et tencereye girdiginde agirliginin yaklasik yüzde 20’sini kaybediyor. Dana kiymaya tavuk kiymasi, tavuk sakatati, boyanmis iç yag katiliyor. Hazir yemek sektöründe kullanilan kiymalarda dana etine kanatli eti, at-esek eti, yabanci doku, iç organ karistiriliyor. Gayri sihhi kosullarda üretilen ya da saklanan salam ve sosis gibi ürünlerde Salmonella ve Listeria adi verilen virüsler üreyebiliyor. Subat ayinda çikan yönetmelikle islenmis et sektöründe, beyaz et karisimli ürünlerin yapilmasi yasaklandi. Denetimler artirildi buna karsin hala “mekanik kiyma” islemi sürüyor.

CEZA ÖDEYIP ÜRETIME DEVAM EDENLER VAR
Gida Güvenligi Hareketi Baskani Kemal Özer de su bilgileri verdi: “Türkiye’de temel problem cezalarin caydiriciliktan uzak olmasi. Hileli üretim yapan firmalar 10-12 bin liralik para cezasini ödedikten sonra tekrar üretimine devam ediyor. Çünkü bu firmalarin günlük kâri 10 bin liradan çok çok fazla. Firmalarin teshiri dogru ancak eksik uygulama. Denetimler hangi yöntemlerle, kaç kisiyle, nerelerde yapiliyorsa vatandasa bildirilmeli.”

‘TAZE’ SÜSÜ VERILMIS ÇAMASIR SULU TAVUK!
Sahteciligin en çok yapildigi et ürünleri islenmis olanlar yani salam, sosis ve sucuk… Bu ürünlerin içine baharatla karistirilmis soya, hayvansal etsel atiklar, akciger gibi iç organlar, kireç suyunda soyulmus sarimsak karistiriliyor. Son kullanma tarihi geçmis sucuklar yenilerin içine katiliyor. Beyaz ette ise sorun daha büyük. Tavuk dönerin içine tavuk derisi, bagirsak, paça ve sakatatlar karistiriliyor. Bayat tavuklar çamasir suyuyla beyazlatilarak taze görüntüsü veriliyor