Kötü sendika da iyi midir?

Sendikalara olan güvensizlik o kadar artti ki artik kimse “En kötü sendika sendikasizliktan iyidir” söylemini dile getirmiyor.

Sendikalarin isyerlerinde yapmasi gerekenleri yapmamasi bir yana kosullari daha da kötüye götürmesi bu duygunun olusmasinin en önemli sebebi.

Trakya’ya da özellikle tekstil sektöründe çalisan isçiler bu cümleyi kurmayi birakmis. Son yirmi yilda isçilerin yasadiklari, deney ve tecrübeler isçilere baska seyler söyletiyor.

Isçiler, tekstil sektöründe örgütlü sendikalara güvenmiyorlar. Çünkü sendikali ve sendikasiz isyerleri arasindaki makas farki, giderek kapanmis ve neredeyse hiçbir fark yok.  

Ücret, çalisma kosullari ve baskilar sendikali ile sendikasiz isyerleri arasinda esitlenmis durumda.

ÜCRETLER VERILMIYOR SENDIKA IZLIYOR

TEKSIF Sendikasi’nin örgütlü oldugu Bilkont Tekstil Fabrikasi’nda çalisan isçiler, sendikanin hak gasplarina sesini çikartmadigini anlatiyor. Isçilerin birkaç aylik ücret ve ikramiyeleri içeride duruyor. Patronun enerji sektöründe yatirim yaptigi için ücretleri ödemedigini aktaran isçiler, “Sendikanin bu konuda girisimi yok. Isçiden degil, patrondan yana tutum aliyor. Patronlarin baskisi, sendikalarin yetersizligi ve mücadeleden uzaklasmasi daginiklik, bireysellik ve baska arayislar ortaya çikariyor” diyor.
Tekstil sektöründe çalisan isçilerin bu sektöre geçici is olarak baktigini ifade eden isçiler, daha iyi bir is bulduklari anda is degistirdiklerini aktariyor.

Bu durum sendikalasma ve isyerinde mücadele egilimini zayiflatiyor.

CAMDA NELER YASANIYOR?

Cam sektöründe örgütlü olan Kristal-Is Sendikasinin Ocak ayinda basladigi toplusözlesme görüsmeleri devam ediyor. Türkiye’nin en iyi sözlesmesini yapma sözü veren sendika, kime göre iyi sözlesme yapacagini açiklamiyor. Eski isçilerle, genç isçiler arasinda yari yariya ücret farki var. Eger bir iyilestirme olmazsa isçilerin büyük bölümü sözlesmeden kazançla çikmayacak. Saat ücretleri en yüksek 11 TL, en düsük 5,5 TL. Bu farkin kapanmasi çok mümkün gözükmüyor. 1995 yilindaki sendika ile bugünkü sendika ayni degil. Geçmiste yasanan grevler ve mücadele isçiye güven verirken, simdi bu güvenin yerinde yeller esiyor. Bir cam isçisi, “Bizim sendika TEKSIF gibi oluyor” diyor. Simdi artik isçilerin sorunlarini degil, patronlarin sorunlarini çözen bir anlayis var. Sisecam patronu isçilerin isteklerini vermezse ne olacagi ise soru isareti olarak havada duruyor. Ne isyeri komiteleri, ne aydinlatma, ne de grev hazirligi var. Hatta sendika artik grevle hak alinacagina inanmiyor.

DAYANISMA YOK ELESTIRI VAR

Sendika isyeri temsilcileri ve delegeleri seçimle belirliyor ama esit kosullarda degil. Isçiler, “Fabrikanin birinde çarsaf liste uygulamasi yapilirken, digerinde isçiler blok listeye zorlaniyor. Sendika merkezi zayif oldugu yerde çarsaf liste uyguluyor, güçlü oldugu yerde blok listeyle seçimlere gidiyor” elestirisini yapiyor. Her seçim dönemine denk gelen geçici isçilere kadro vaadiyle blok oy kullandiriliyor. Sendika merkez yönetimi ve sube “Muhalefetin listesini getirenleri kadroya aldiracagiz” diyerek isçiler üzerinde baski kuruyor.

“Sendikamiz Sendikal Güç Birligi Platformu (SGBP) içinde, Türk-Is yönetimine aday olduklarinda söylediklerinin yüzde birini bile isyerinde uygulamiyorlar. Hatta fazlasi var eksigi yok diyebiliriz. Iki liste oldu, anlayis olarak ayriliklari varsa ortaya koymalilar.

Petrol-Is Sendikasinin Mersin Soda grevi ayni isverene ait olmasi öncelikli dayanismayi gerektirir. Ancak dayanisma yerine, yanlis zamanda ve gereksiz greve çikildi, böyle zamanda grev mi olur diye propaganda edildi. Sanki Petrol-Is yanlis bir sey yapti gibi anlatiliyor. Sinif dayanismasi zayif, iki sendika tek patron ama dayanisma olmadi. Bu durum Hava-Is süreci açisindan da ayni. Türkiye sendikal hareketi Hava-Is sendikasina ve isçilerine sahip çikmadi. Tekel gibi olmadi, olmaliydi. Her seyden önce ‘SGBP ne yapti? Kristal-Is ne yapti?’ diye  sorgulamak ve elestirmek durumundayiz. Yangina bir kova su dökmezsen sen de yanarsin, sendikalarin durumu böyle” diyen isçiler, kidem tazminati, kiralik isçilik konularinda hükümetlerin saldiri planlari oldugunu ancak bununla ilgili isyerlerinde aydinlatma yapilmadigini dile getirdi.   

PROFESYONELLIK KALKMALI

Cam isçileri sendikal hareketin yeniden güçlenebilmesi için su önerileri getiriyor; “Profesyonel sendikacilik kalkmali, oraya gelenler bozuluyor. Yönetime seçilen yoldan çikiyor. Araba, maas, koltuk, etiket derken zaten isçiden kopuyorlar. Sözlesmeden sözlesmeye isyerlerine geliniyor, o da isçileri ikna etmek için, mücadeleye hazirlamak için degil. Bu is amatörlerin isi mücadele edenlerin isi olmali. Sendikacilar denetimsiz, her yönetim kendine yakin olani disiplin ve denetim kuruluna seçiyor, onlara da imkan sunuyorlar, koklatiyorlar, kim kime hesap soracak. Bütün bunlara ragmen, sendikanin yanlis da olsa alacagi her mücadele kararina isçiler sonuna kadar uyar ve sahip çikar, bu cam isçisinin geleneginde var.”(Lüleburgaz/EVRENSEL)