Köy endüstrileriyle kalkindik.

Köy endüstrileriyle kalkindik.

Kurtulus savasindan sonra ülke insani savasinin acilarini yasarken bir taraftan da yoksulluk ve geri kalmislikla mücadele etmesi gerekiyordu. Toplumun ve köylünün kalkinmasi için önce Cumhuriyetin kurulmasi gerekiyordu ve Cumhuriyetimizin yasanmasi içinde devrimlerin yapilmasi gerekliydi. Ulu önderimiz Musatafa Kemal Atatürk kalkinmanin köyden baslanacagini ilan etti. Bütün bu hamleleri öncülügüne de Mustafa Kemal Atatürk yapiyordu.

Atatürk egitimcileri bir araya toplayarak bu isin bir an önce baslamasini talimatini verdi. Önce Cumhuriyeti ilan etti. Sonra sirasiyla devrimlere baslayan M.Kemal harf devrimini yapti millet mekteplerini açti. Ve egitimcileri seferber ederek ülkede bir seferberligi baslatti. Köylüler  yazar degildi böyle olunca ülkenin kalkinmasi mümkün olmayacakti. 1935 yillarina gelindiginde Türkiye nufünun %70 -80’i  egitimden ve sagliktan yoksundu. Buna çareler aranmaliydi. Anadoluda yol yoktu okul yoktu. Iki milyona yakin çocuktan ancak 300-400’bini okula gidebiliyordu. 40000’den fazla 4-5’bininde okul vardi. Ülkenin bu durumuna çare bulmak için deft. 1936’dd 3238 sayili yasa ile iki tanede köy okulu ve bir egitmen kursu açilmisti.

1940 yilinda bu sayi çogalarak 14’ e çikmis 17 Nisanda 3803 sayili bir yasa ile bu okullarin adi degistirerek köy ensititüsü ismini aldi.  Sonradan bu 20’e kadar çikartilmistir. Köylüyü aydinlatip kalkindirmanin çareleri günden güne araniyordu. Askerligini çavus ve ya onbasi olarak yapanlar kisa döneme tabi tutulup bu basarili olanlar köylere egitmenler olarask gönderilmeye baslandi. Ilk uygulama Eskisehir Çiftelerde basladi.

Köy ensitülerinde okuyan çocuklar mezun olduktan sonra köylerinde ögretmenlik yapmaya kadar basladi ve köyden sehire bir aydinlanma seferberligi baslatildi. Kiz çocuklari ebe, biçki dikis gebe gibi dersler aliyorlardi. Erkek ögrenciler saglik memuru tarim ve hayvancilik konusunda dersler alarak ülkenin kalkinmasi için yetistiriliyordu.

Köy ensitülerinde mezun olarak sehirlerden uzak bütün imkansizliklara canla basla hizmet veriliyordu. Erkek ögrenciler demir islri marangozluk yapi malzemeleri ziraat ve halicilik dersleri gördükleri için ögretmen olarak gittikleri köylerden egitim seferberligine katiliyorlardi. Hayvancilik aricilik tarim ve ziraat için köylüyü bilgilendirerek çalismalarini sürdürüyorlardi.

Köy ensitüleri hem atölye hem santiye gibi çalisarak tarlalari isleyip hem üretimi artirip bütün bu gelismeler oldukça andolunun halkini beslenmesi de iyi gidiyordu. 17 Nisan Enstitü Bayrami olarak ilan edildi. Devlet büyükleri her yil enstitüleri ziyaret ediyordu. Milli Egitim Bakani Hasan Ali Yücel ve Ismail Hakki Tonguçun önderliginde köy enstitüleri çogaliyor ve gelistirilmeleri saglaniyor.

Köy enstitülerinden edebiyatçi yazar ozanlar yetismeye basladi.

Bag bahçe tarim alaninda egitim veren enstitüler.

Izmir – Kizilçullu,Kirklareli – Kepirtepe , Kastamonu – Kölköy , Antalya – Aksu , Isparta – Gönen ,Kocaeli – Arifiye Kayseri – Pazarören ,Erzurum – Pulur olmak üzere yirminin üzerinde köy ensitüsü açildi. Ne var ki bu enstitüler Ikinci dünya savasindan sonra hizli çogalirken 1946 yilina gelindiginde seçimler sonrasi yapilan degisiklerle Hasan Ali Yücel Milli Egitim Bakanligindan alinip yerine Resat Semsettin Sürer getirilir. Sürer ilk is olarak Ismail Tonguçu Ilkögretim müdürlügünden alir ve enstitüleri islenmez hale getirir. Egitim esitligine uymamaya devam eder ögretmen okullarina verilen haklar enstitüleri mezunlarina verilmez. 1946’da çok partili dönemde en büyük darbe köy enstitülerine vurulur. Bazi egemen çevrelerin agalarin Seyhlerin köy enstitülerin mezun olan çocuklarinin halki,köylüyü  uyandirislari islerine gelmez. Toprak agalarinin mollarinda köylünün aydinlanmasi isine gelmiyordu. CHP ve DP baskisina oy kaybedecegim kaygisiyla yesil isik yakti.

D.P basa gelince köy enstitüleri ögretmen okullariyla birlestirildi. Egitim allak bullak yapilarak köylünün uynamasi  D.P’nin ve onlar gibi düsünenlerin islerine gelmiyordu.Köy enstitüleri kurulusundan 1954 yilna kadar egitimde ve köylünün aydinlanmasinda büyük isler yapmisti. 17300 ögretmen yetistiren bu kurum kapatilarak ögretmen lisesine dönüstürüldü. Bugün kü bu durumun egitimin çarpikliginin ve kalkinamayasimizin bence en önemli sebeblerinden biri köy enstitülerin kapatilmasidir.