Bugün, 8 Eylül 2024 Pazar
Savaşın Gölgesindeki Bosna Hersek
Birleşmiş Milletler (BM) himayesindeki Bosna Herseğin, komşusu Sırbistan’ın saldırısına uğradı ve bu süreçte Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra işlenen en büyük insanlık suçu yaşandı. 1991'de Yugoslavya’nın dağılmasının ardından, Bosna Hersek Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti. 1 Mart 1992'de yapılan referandumda seçmenlerin %99'u bağımsızlığa "evet" dedi ve Bosna Hersek, 22 Mayıs 1992'de BM'nin 157 sayılı kararıyla üyeliğe kabul edildi. Ancak, Bosnalı Sırp siyasetçiler, Bosna Hersek için özel bir Sırp bölgesi oluşturmak isteyerek bağımsızlığa karşı çıktı.
Radovan Karadzic ve Sırp Cumhuriyeti'nin Kanlı Saldırısı
Radovan Karadzic liderliğindeki Sırp Cumhuriyeti, bağımsız Bosna Hersek Devleti’ne karşı acımasız bir saldırı başlattı. 1992 yılının Nisan ayında başlayan ve Ekim 1995'e kadar süren bu saldırılar, Büyük Sırbistan'ı kurma amacıyla Bosna Hersek topraklarını boşnak nüfusundan temizlemeye yönelik bir soykırım hedefliyordu.
Srebrenitsa'nın Trajik Öyküsü
Nisan 1992'nin başından Mayıs ayının ortasına kadar, Srebrenitsa Savaş Alanı, Bosna'nın Sırp güçlerinin kontrolü altındaydı. 9 Mayıs'ta Bosna Hersek ordusu Srebrenitsa'yı Bosnalı Sırplardan kurtardı ve güvenli hale getirdi. Ancak, 6 Temmuz 1995 sabahı Sırp ordusu Srebrenitsa’ya yeniden saldırıya başladı. Binlerce sivil, BM'nin koruması altındaki bölgeye kaçmak zorunda kaldı. 11 Temmuz'da General Ratko Miladiç ve askerleri, BM tarafından güvenli bölge ilan edilmiş Srebrenitsa’ya girdi ve burada toplanmış sivillere karşı acımasız bir katliama başladı.
Soykırımın Karanlık Yüzü
Bu saldırıda, 15 gün süren ve "ölüm yürüyüşü" olarak bilinen yolculuk sırasında en az 8.372 kişi ormanlık alanlarda, sığınaklarda ve toplu mezarlarda öldürüldü. Bugüne kadar Srebrenitsa ve çevresinde 94 toplu mezar çıkarıldı ve 6.900 kurbanın kimliği tespit edildi. Hala kayıp olan 1.700'den fazla kurban için arama çalışmaları devam ediyor.
Uluslararası Tanıma ve Anma
Uluslararası Adalet Divanı, 26 Şubat 2007'de Srebrenitsa katliamını "soykırım" olarak tanıdı. 23 Mayıs 2024'te ise BM Genel Kurulu, 11 Temmuz’u Srebrenitsa Soykırımı Anma Günü olarak kabul etti. Bu kararlar, Srebrenitsa Soykırımı’nın uluslararası toplum tarafından tanınması ve anlaşılması için önemli adımlar olsa da, bu yaraların sarılması ve benzer suçların tekrarlanmaması için daha yapılması gereken çok şey var.
Unutulmaz Bir İnsanlık Suçu
Srebrenitsa, boşnak soykırımına dair gerçekleri hatırlatıyor ve bu gerçeğin yaşatılması, vicdan sahibi tüm insanların sorumluluğunda. Bu insanlık suçunu unutmayacağız ve unutturmayacağız. Çocuklarımıza ve gelecek kuşaklara anlatmaya devam edeceğiz. Çünkü biliyoruz ki unutulan soykırım tekrarlanır. Dünyada barışın devam etmesini istiyorsak, nefret tohumları ekmeden yaşadıklarımızı ve yaşananları unutmamalıyız.
