Ödenegin örtülüsü

2013 bütçesi Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda tartisilmaya devam ediliyor. 2013 bütçesinin savas bütçesi olmasinin yani sira “Örtülü ödenek” de bütçede önemli ve dikkat çeken bir kalem. Zira 2012 bütçesinden 665 milyon örtülü ödenek adi altinda harcandi. 2013 bütçesindeki örtülü ödenek ise henüz belirsiz. Çünkü “Basbakanliga Ait Gizli Hizmet Giderleri”ne bütçede bin TL gibi sembolik bir rakam ayriliyor. Böylece bütçenin bu bölümü olasi gelismelere “açik” birakiliyor. Buna üst sinir konulamadigi için, Basbakanlik, rakami istedigi kadar yükseltebilme ve kimseye hesap vermeden harcama yetkisine sahip. Ancak bir yil önce yapilmis olan harcamanin ne kadar oldugu ögrenilebiliyor.

SON SEKIZ YILIN GIZLI ÖDENEGI

Yillardir kaldirilmasi istenen ve hakkindaki pek çok iddiayla birlikte gündeme gelen örtülü ödenek harcamalari her yil artiyor. Devlet harcamalarinda en büyük sir da örtülü ödenek. Örtülü ödenegi kullanma yetkisine sadece Basbakan Erdogan sahip. Üstelik nereye ne kadar ve neden harcandigina dair kimseye bilgi vermek zorunda degil. Örtülü ödenegin kullanilacagi alanlar ise söyle tanimlaniyor: “Kapali istihbarat ve kapali savunma hizmetleri, devletin milli güvenligi ve yüksek menfaatleri ile devlet itibarinin gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar.”

‘GIZLILIK’ GEREKÇESI

TBMM’de görüsülmekte olan 2013 bütçe tasarisi içinde örtülü ödenek ile ilgili bölümü inceleyen CHP Kocaeli Milletvekili Hursit Günes, AKP döneminde örtülü ödenek adi altinda yapilan harcamalara dikkat çekiyor: “Basbakanliga Ait Gizli Hizmet Giderleri” içinde ana kalemi “Örtülü ödenek” olusturuyor. 2005 yilinda gizli hizmet giderleri 85 milyon, 2006 yilinda 207 milyon, 2007 yilinda 262 milyon, 2008 yilinda 280 milyon, 2009 yilinda 341 milyon, 2010 da 383 milyon, 2011 de 391 milyon. Bu yilin ilk dokuz ayinda ise ‘gizli hizmet’ giderleri ise 665 milyon liraya ulasti.
Örtülü ödenek adi altindaki bütçenin nasil kullanildigina iliskinse net bir bilgi bulunmuyor. Denetlenemeyen, nerede kullanildigi, ne amaçla harcandigi gizlenen milyonlarca lira, hükümet tarafindan harcanmaya devam ediliyor. Emekçilerin kendisinden kesilerek harcanan bu bütçenin nerelerde, kimler tarafindan hangi amaçlarla kullanildigini sorma, sorgulama ve yanit alma hakki bulunmuyor. Seffaf devletten, demokratik isleyisten bahseden AKP’nin, örtülü ödenekteki isleyisi, kurallari ve yüksek harcamalari koruyup kollamakta bir sakinca görmüyor.  (Adana/EVRENSEL)

BÜTÇE HALKIN DENETIMINE AÇIK OLMALI

ÖRTÜLÜ ödenegin denetlenmiyor olmasi ve örtülü ödenegin kimlere karsi ve nasil kullanildigi konusunda ciddi saibelere de zemin hazirliyor. Bu ödenegin halktan gizlenmesi basli basina bir seffaflik ve demokrasi tartismasini da beraberinde getiriyor. Bütçenin nereye harcandiginin bilinmemesi ise iktidarin icraatlarinin halktan gizlenmesi anlamina geliyor. Yasal denetime tabi olmadigi için her türlü istismara da açik. AKP’nin demokrasiden en çok bahsettigi dönemde örtülü ödenek altinda en yüksek harcamalar yapilmis. Bu da halktan kaçirilan, gizli-vahim antidemokratik uygulamalar anlamina geliyor.

SURIYE MUHALIFLERINE MI GITTI?

2012 yilinin ilk dokuz ayinda örtülü ödenek adi altinda harcanan meblagin bu kadar yüksek olmasini Günes, Suriyeli muhaliflere yapilan “silah yardimi” ile açikliyor. Günes konuyla ilgili sunlari ifade etti: “Bu konuda net bir bilgi sahibi olunamamakla birlikte Suriye’deki muhaliflere giden silah ve mühimmatin örtülü ödenekten karsilanmasi halinde bu kaleme de bakilmasi gerekir. 2011 yilinda örtülü ödenek 391 milyon TL’den ibaretti. 2012 yilinda ise bu neredeyse iki katina çikarilarak 665 milyon TL oldu. Buna ragmen daha Agustos ayi sonunda bu ödenekteki paranin tamami harcanmis oldu. Eylül ayinda ise buna ilaveten 204 milyon TL harcandi. Öyle saniyoruz ki, yilsonunda en az 1 milyar TL’lik bir harcama yapilmis olacak. Bu yil örtülü ödenegin tamaminin Suriye için harcandigi elbette düsünülemez. Ancak geçen yila göre artan meblag ancak bu etmene baglanabilir.”