Önce Türkiye`ye sonra silahlara veda

Yilin son MGK toplantisinda TSK ve MIT, PKK ile mücadele ve Imrali’da tutuklu Abdullah Öcalan ile yapilan görüsmeler hakkinda kurul üyelerine bilgi vermisti. Gelen sinyaller, Öcalan ile görüsmelerin olumlu seyrettigi yönünde. Ancak Öcalan’in kamuoyu araciligiyla yapacagi çagrilarin sürecin ilerlemesini saglamaya yetmeyecegi görüsü hâkim. Dolayisiyla PKK’yi aktif olarak yöneten bazi isimlerle dolayli görüsmeler yapilmasi zorunlu olabilir. Sürecin ilk asamasinda Türkiye’deki PKK’li gruplarin Kuzey Irak’a çekilmesi, ardindan da silah birakma asamasina geçilmesi planlaniyor. Suriye ve Irak’ta yasananlari da degerlendiren Ankara, reform adimlarini da sürdürme niyetinde.
MIT’in Öcalan ve PKK yöneticileriyle 2010’da yaptigi görüsmeler, bazi dikkatsizlikler ve ‘fazla güven’ nedeniyle basariya ulasmamisti. Eski MIT Müstesar Yardimcisi Afet Günes ile bugünkü MIT Müstesari Hakan Fidan’in dönemin Basbakanlik Müstesar Yardimcisi olarak Brüksel’de PKK yöneticileri Zübeyir Aydar ve Sabri Ok gibi isimlerle yaptiklari görüsmelerin kaydedilmesi, kaydin kritik bir zamanlama ile sizdirilmasi ve KCK sorusturmasi sirasinda polisin MIT’in PKK içindeki yapilanmasini ifsa etmesi süreci baltalamisti. PKK’nin Silvan saldirisi da eklenince, 27 Temmuz 2011’den itibaren görüsmeler durmus, süreç PKK saldirilari, operasyonlar ve çatismalar nedeniyle kötü bir finalle sonlanmisti.

MIT de hükümet de ihtiyatli

PKK’lilarin cezaevlerinde baslattigi açlik grevlerinin sona erdirilmesi, Öcalan ile devlet arasinda yeni bir temasin kurulmasina vesile oldu. Ekim ayinda MIT’in alt düzeyde baslattigi görüsmeler kasimda da sürdü ve yilin son ayinda siyasi iradeden onay gelmesinin ardindan ‘üst düzeyde’ devam etti. Öcalan ile MIT arasinda 16 gün önce yapilan görüsme ‘yönetici’ düzeyindeydi. (O yöneticinin Hakan Fidan oldugu Ankara’da konusuluyordu ancak MIT’in yalanlama egilimini sezdigimiz için geçen hafta Rifat Basaran’in yazdigi bir haberde Fidan’in görüstügüne dair net bir ifade kullanmaktan çekindik. Yeni Safak Ankara Temsilcisi Abdulkadir Selvi teyit ettirmis olacak ki dün o ismin Fidan oldugunu açikça yazdi.)
Konuyla ilgili yetkililerin anlattigina bakilirsa, MIT, Istanbul polisi ve Özel Yetkili Mahkeme ile yasadigi sorusturma krizi nedeniyle bu kez ihtiyatli. Atilacak her kritik adim için siyasi iradeden onay aliyor. Siyasi irade konumundaki hükümet de MIT gibi ihtiyatli davraniyor ve bu kez Öcalan ve PKK ile temaslarin gidisati konusunda MGK bilesenlerinin olurunu aliyor. Basbakan’in bu kez ‘Imrali ile görüsülüyor’ açiklamasini bastan yapmasi da sürecin istihbarat oyunlarina, sizdirmalara kurban gitmesinin önüne geçiyor.
Öcalan ile görüsmeler sürerken, PKK’nin kis üslenmesini önlemek için sonuç alici operasyonlar yapiliyor. Operasyonlarin temel hedefi, PKK’yi ‘kisi Kuzey Irak’ta geçirmeye’ yönlendirmek. Nitekim, Öcalan’la yapilan görüsmelerde, PKK’nin atmasi istenen ilk adimlardan biri Türkiye topraklarindan Kuzey Irak’a çekilmesi yönünde. Bu, dogal olarak, operasyonlari da bitirecek ve müzakereler çatismasiz, sehit haberleri olmaksizin daha saglikli yürütülebilecek. Öcalan’in bazi ‘güven arttirici adimlar’ karsiliginda örgüte bu yönde çagrida bulunabilecegi haberleri geliyor ama bu adimlar arasinda cezaevi kosullarinin iyilestirilmesi gibi, basta MHP olmak üzere milliyetçi cephenin büyük tepkisini çekecek unsurlar olmasi Ankara’yi kaygilandiriyor.

Reformlar ve silah birakma

AK Parti’nin geçen yilki ‘Büyük Kurultay’inda açikladigi vizyon belgesinde yer alan bazi adimlar, hükümetin Kürt sorununun çözümü yönünde adimlar atmakta kararli oldugunu gösterdi. Bu adimlarin, ‘terörle mücadele’, ‘PKK’nin silah birakmasi’ sürecine paralel, ancak bagimsiz sürmesi gerekiyor. CHP lideri Kiliçdaroglu ’nun “Öcalan ile neden görüstünüz degil, neyi görüstünüz diyoruz. Öcalan’la PKK’yi bitirmeyi konusabilirsiniz ama Türkiye’nin anayasasini görüsemezsiniz” elestirisi de hükümet kanadinda yanki bulmus durumda. Basbakan’in en önemli danismanlarindan AK Parti Milletvekili Yalçin Akdogan’in “Orada Kürt sorunu ile ilgili bir sey görüsülüyor degil, Kürt sorununda muhatabimiz Kürt kardeslerimizdir. Amaç silahlari biraktirmak” sözleri bunu gösteriyor. Gerçekten de hükümetin gündeminde temel hak ve hürriyetler kategorisinde degerlendirilecek siyasi adimlar var. 2012’de aksayan anayasa sürecinin de 2013’te yeniden canlandirilmasi söz konusu.
MIT’in Öcalan’in önüne koydugu denklem net. Ancak Öcalan’in bu denklemin çözümündeki tek bilinmeyen olmadigi da kesin. Öcalan’in kamuoyuna yapacagi açiklamalar tek basina örgütün güven sorununu çözmeyecek ve bu yüzden, PKK yönetiminde aktif olan bazi isimlerin de sürece dahil edilmesi gerekecek. “MIT, PKK’lilarla dolayli görüsmeleri baslatti” haberleri var. Ancak dogrudan görüsmeler için yine siyasi iradenin ve MGK bilesenlerinin oluru gerekiyor. 2013 baharina sakin girmek, silahlara veda için kritik önemde. Bunun için de önümüzdeki 3 ayin verimli kullanilmasi sart. MIT Müstesari Fidan da hükümet de bunun farkinda.