Radikal, Inönü Stadi’nin yapilisina degil, yapilis biçimine karsi... Biz ‘‘Yeni stat yapilmasin, Besiktas kendisine yeni bir yer bulsun’’ demedik. Bu konudaki duyarliligimiz mevcut stat ve çevresindeki kültürel varliklarin korunmasina yönelikti. Simdi bunu biraz açalim:
Radikal bu duyarliligi sadece Inönü Stadi’nda degil, Istanbul ’un tarihi siluetine hançer gibi saplanan 16/9 Kuleleri’ne karsi çikarak da gösterdi. Kulelerin siluete vermis oldugu zarari Türkiye ilk Radikal’den okudu.
Gezi Parki konusunda Topçu Kislasi’nin ihyasi, AVM, müze, ve rezidans tartismalarini adim adim duyurduk. Içinde buz pisti olan Mimar Halil Onur’a ait kisla projesini de yine Radikal ortaya çikardi.
Uygulamalarin yanlisligina dikkat çekerken Henri Prost’un yillar önce planladigi Gezi Parki’ndan baslayip Maçka Parki’na hatta Dolmabahçe Sarayi’na kadar uzanan alanin park yapilmasini önerdik. Inönü Stadi kaldirilsin istemedik, stadin bu parkin bir parçasi olmasi gerektigine vurgu yaptik. Hatta taraftarlarin stada parkin içinden yürüyerek gitmesinin güzelligine degindik.
Radikal’in Istanbul’un tarihi ve dogasina sahip çiktigi haberleri saymakla bitiremeyiz ama bazilarina özellikle deginmek istiyorum. Dolmabahçe Sarayi’nin Besiktas tarafinda tam da Çarsi’nin karsisinda yapilan Shangri-la Bosphorus otelinin tarihi Tütün Deposu yikilarak yapilmasina karsi çiktik. Yassiada’nin yüzde 65’e varan oranda imara açilmasini yine ilk olarak Radikal gündeme tasidi. Sulukule, Sarigöl, Tarlabasi, Fener-Balat gibi kentsel dönüsüm yapilan semtlerde yasayanlarin sesi olduk. Sisli Likör Fabrikasi ve Ali Sami Yen Stadi yikilarak yapilacak gökdelenler ile Kusdili çayirina AVM planlariyla ilgili elestirileri gündeme tasidik. Tarihi Yarimada’da kaçak yapilasmayi okuyucularimizla paylastik. Birçogunun yikilmasina vesile olduk. Kamu malina sahip çiktik, haksizliklarin önüne geçtik.
Stat için ne dedik?
Radikal, Inönü Stadi için ne demisti? Inönü Stadi yapilirken burada Dolmabahçe Sarayi’nin ahirlari vardi. Ama daha da önemlisi Dolmabahçe Sarayi’ni sel baskinlarindan koruyacak kanalizasyon tünellerinin bulunuyor olmasiydi. Kültür ve Turizm Bakanligi ile Milli Saraylar Daire Baskanligi’nin raporunda stat insaati yapilirken çok fazla derine inilmesi halinde kanallarin zarar görecegi, sarayi su basabilecegi anlatiliyordu. Dönemin Kültür Bakani da bu rapora dayanarak stadin mevcut hali ile korunmasi ve zeminden asagiya inilmeden yenilenmesi gerektigini açikliyordu. Radikal bu raporlari haberlestirdi. Hiçbir zaman stadin yapilmamasi yönünde yayin yapmadi.
En son stadin yeni açik olarak adlandirilan bölümü yikilirken Istanbul Arkeoloji Müzeleri uzmanlari, kalintilar tespit etti. Radikal muhabirleri bu kalintilarin is makinesi ile parçalandigini fotografladi. Istanbul 3 Numarali Koruma Kurulu yerinde inceleme yapti. Stadin bundan sonra müze denetiminde kazilmasi gerektigine hükmetti. Ayrica ISKI’nin atik su kanallari için önlem alip alinmadigini sordu. Ancak ortada kalinti olmadigi ve ‘yalan haber’ yaptigimiza dair açiklamalar taraftarin Radikal’e saldirmasina neden oldu. Oysa yapilmasi gereken mevcut kalintilarin arkeologlar ve sanat tarihçileri tarafindan belgelenip kayit altina alinmasiydi. Kültür Bakanligi’nin raporunda da söz edildigi gibi Dolmabahçe Sarayi’ni sel baskinlarina karsi koruyacak önlemlerin alinmasi sorunu çözmek için yeterliydi. Atik su kanallarinin insaati durdurmasi haliyle beklenen bir sonuç degildi. Taksim’de de gördügümüz gibi bu tür kalintilar mutlaka ‘arkeolog gözetiminde ve müze denetimi’nde kaldirilmali. Ancak su ana kadar kazida müzeden tek bir uzman yoktu. Bu haber bundan sonraki yikimin müze denetiminde yapilmasina vesile oldu.
Taraftardan ne bekliyoruz?
Gezi Parki ile ilgili baslayan eylemlerde çevrecilere destek veren Çarsi Grubu’nun, Inönü Stadi’nin yapimi sirasinda tarihi eserlerin korunmasi için de ayni duyarliligi göstermesini bekliyoruz. Hülasa Radikal, stadin yapilmasina degil, stadin yapilis biçimine karsi oldu. Stat yenilenirken kültürel dokunun bozulmamasini, tarihe saygili bir proje olmasini istedi.
Ömer Erbil/ Radikal
