RAMAZAN ORUCU KIMLERE FARZDIR?
SORU- Oruç kimlere farzdir?
CEVAP- Oruç tutmak, ergenlik çagina gelmis, akli basinda, gücü yerinde, yolcu olmayan ve engeli bulunmayan her Müslüman’a farzdir.
Bunlar 6 vasiftir: Müslümanlik ergenlik, akilli, iktidar güç yetirebilme ve engelsizlik.
Kâfirin oruç tutmasi ve baska bir ibadet yapmasi gerekmez. Ona farz degildir.
‘kâfire oruç ve baska ibadet farz degildir.’ Dememizin anlami sudur: kâfirligi esnasinda ona oruç tutmasi mecbur edilemez, Müslüman olduktan sonra da kaza etmekle yükümlü degildir; çünkü küfrü esnasinda onun ibadeti kabul edilmez.
Bunun delili Allah’in su ayetidir: ‘Onlar harcamalarinin yaptiklari hayirlarin kabul edilmesini engelleyen, Allah ve Rasulüne küfretmeleridir.( Tevbe:9/54) Islam’a girdikten sonra da bunlari kaza etmeleri gerekmez. Çünkü Allah Teâlâ söyle buyurmaktadir: ‘küfredenlere vazgeçerlerse geçmis günahlarinin bagislanacagini söyle.’ (Enfal: 8/38)
Fakat kafir küfrü esnasinda vacipleri/farzlari terk ettiginden dolayi cezalandirilir. Çünkü Allah Teala iyi insanlarin ahretteki durumlarindan söz ederken onlarin suçlularla aralarinda söyle bir diyalogun geçecegini haber verir: ‘onlar cennetler içindedirler. Günahkârlara: sizi su yakici atese sokan nedir? Diye sorarlar. Onlar söyle cevap verirler. Biz namaz kilanlardan degildik. Yoksulu doyurmuyorduk. Bos seylere dalanlara birlikte daliyorduk. Ceza gününü de yalanlardir.(Müdessir: 74/42-47)
Onlarin, namazi terk etmeyi ve yoksulu doyurmamayi cehenneme girmelerinin sebebi olarak zikretmeleri, cehenneme girmelerinde bunun bir etkisi oldugunun delilidir.
Hatta kafir su ayeti kerimenin delaletinden dolayi yiyecek, içecek ve giyecek gibi Allah’in büyün nimetlerinden yararlandigi için de cezalandirilacaktir: ‘Iman eden ve iyi isler yapanlara, hakkiyla sakinip iman ettikleri ve iyi isler yaptiklari, sonra yine hakkiyla sakinip iman ettikleri, sonra da hakkiyla sakinip yaptiklarini da ellerinden geldigince güzel yaptiklari takdirde (haram kilinmadan önce) tattiklarindan dolayi günah yoktur. Allah iyi ve güzel yapanlari sever.(Maide: 5/93)
Allah Teala’nin müminlerden (haram kilinmadan önceki) tattiklari seylerden günahi kaldirmasi, müminlerden baskasinin tattiklari seylerin günahinin devam ettigine delalet eder.
Çünkü Allah Teala baska bir ayette de söyle buyurur: De ki: Allah’in kullari için yarattigi süsü ve temiz riziklari kim haram kildi? De ki: Onlar dünya hayatinda, özellikle kiyamet gününde müminlerindir.’ (Araf:7/32)
‘Onlar dünya hayatinda, özellikle kiyamet gününde müminlerindir.’(A’raf: 7/32)
Mümin olmayanlar hakkindaki hükmün, müminler hakkindaki hükümden farkli oldugunun delilidir.
Fakat bir kâfir Ramazan esnasinda Müslüman olursa, Müslüman olmadan önceki oruçlari kaza etmesi gerekmez. Mesela Ramazanin yirmi besinci gecesi Müslüman oldugunda önceki yirmi dört günün orucunu kaza etmesi gerekmez.
Gün içinde Müslüman olursa o andan itibaren oruç tutmasi gerekir, kaza etmesi gerekmez. Mesela günes zeval noktasinda iken Müslüman olsa ona deriz ki:Günün kalan kismini oruç tut, sana kaza gerekmez. Ona o andan itibaren orucu emrederiz. Çünkü o artik kendisine orucun vacip oldugu bir kimse haline gelmistir, ona kazayi emretmeyiz. O, üzerine vacip olan seyi yerine getirmistir. Üzerine vacip olan sey de Müslüman oldugu andan itibaren oruç tutmaktir. Kim üzerine vacip olan seyi yerine getirirse artik o ibadeti tekrar yapmakla yükümlü degildir.
Abdulkadir AKYOL