Bugün, 25 Kasım 2024 Pazartesi
Eskisehir’de Gezi direnisine katilan ve bir sokakta sivil polisler ile kimligi belirsiz kisilerin sopali saldirisina ugrayarak hayatini kaybeden Ali Ismail Korkmaz’in kamera görüntülerinin 18 dakikalik kisminin olmadigi ortaya çikmis, hard diskin bozuk oldugu iddia edilmisti.
Polisin sanik olarak yargilandigi daha önceki olaylarda yasananlarda, hep “Görüntü yok” denildi. 2007 yilindan bu yana karakollarda tam 28 kisi ölü olarak bulundu. Bu olaylarin birçogunun ortak noktasi ise, karakolda ölümün gerçeklestigi alana ait kameralarin çalismiyor olmasi.
28 KARAKOL, 28 ÖLÜM, BOZUK KAMERA
Polis kursunu ve saldirisi sonucu yasanan ölüm olaylarini inceleyen Baran Tursun Vakfinin Insan Haklari Inceleme Komisyonuna sundugu raporda, farkli farkli iller ve karakollarda gerçeklesen 28 ölüm olayinda bütün karakollarin güvenlik kameralarinin islevsiz kaldigi belirtiliyor. Ayrica raporda, “Kameralarin neden kayit yapmadigina dair yargida dahil, hiç kimsenin hesap sormadigi” vurgulanmis. Iste kameralarin kayitta olmadigi ölümlerden bazilari.
Festus Okey/Istanbul: 2007 yilinda 20 Agustos günü gözaltindayken polis silahindan çikan kursunla hayatini kaybetti. Nijerya uyruklu 35 yasindaki Festus Okey’in cenazesi ülkesine gönderildi. Savcilik polisten kamera kayitlarini istedi, polis ise “O sirada kayitta degildik” cevabini verdi.
Metin Yüksel/Zonguldak: 2008 yilinin 2 Temmuz günü Zonguldak polis karakolundaki islemleri yürütülürken, saat 17.00 siralarinda nezarethanenin penceresinden atladigi iddia edildi, karakoldaki diger polislerin yardimiyla Yüksel’in cesedi karga tulumba içeriye alindi. Polisler: ”Metin, kendisi nezaret penceresinden atladi, güvenlik kameralarin çalisip çalismadigini bilmemekteyiz” dedi. Metin Yüksel cinayetinde de emniyetin güvenlik kamerasi çalismiyordu. Osman Asli/Istanbul: 20 Aralik 2009 günü dagitim iznine gelen 2 aylik asker Osman Asli gözaltina alindiktan sonra götürüldügü Avcilar Firuzköy Karakolunun avukat görüsme odasinda ölü bulundu. Polis memuru ”Osman karakolda bot ipiyle kendisini asmis, nasil oldu bilmiyoruz, güvenlik kameralari kayit yapmamis, haberimiz yok” dedi. Osman Asli cinayetinde de, emniyetin güvenlik kamerasi çalismiyordu.
Abdurrahman Sözen/Izmir: 2009 yilinin 21 Temmuz günü, Izmir’in Gümüspala Semti’nde, gözaltina alinan 24 yasindaki Abdurrahman Sözen, iddiaya göre nezarette su istedigi polis memurunun tabancasini ele geçirip intihar etti. Polis: ”A.Rahman silahimi aldi, önce havaya sonra kendine sikti, güvenlik kamerasi bozuk oldugu için kayit yapilamadi” dedi. A.Rahman’in cinayetinde emniyetin güvenlik kamerasi çalismiyordu.
2007 yilinda degistirilen Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu sonrasi 28 kisi karakollarda hayatini kaybederken, polisin sanik durumunda oldugu ölüm sayisi ise 138. Polislerin daha ‘serbest’ hareket etmesini saglayan tek yasa PSVK degil. TMK’nin ek 2. maddesi de 2006 yilinda aldigi son degisiklik ile birlikte kisinin yasam hakkina dönük bir tehdit için ‘Teslim ol’ emrine itaatsizlik yeterli neden halini almis durumda.
‘DEVLET, ALEYHINE DELIL TOPLAMAZ’
Avukat, Istanbul Barosu eski baskani Prof. Dr. Yücel Sayman:
Yasanan ölümleri ya da olaylari sadece yargi açisindan ele almak eksik olur. Bir devlet biçimi olarak ele almak gerekli. Içinde yasadigimiz despotik devlet biçimi özgürlükleri ve hak kullanimlarini güvence altina almak için degil, hak ve özgürlükleri bastirmak ve kullandirmamak için hareket ediyor. Devlet biçimimiz özgürlükleri engellemek için hareket ettiginden dolayi bu özgürlükleri engelleyen devlet görevlileri için delil ya da kanit toplamak mümkün degil. Çünkü o hakki ve özgürlükleri engellemek için var olan bu teskilat ayni zamanda bu isi yaparken bir yandan da delilleri topluyor. Ülkemizde bugün ses kayitlari ve telefon dinlemeleri gerçeklesiyor, insanlarin parmak izleri, dijital izleri aliniyor. Örnegin MOBESE’ler. MOBESE’lerin kontrolü yok. Yargi kontrol edemiyor. Ya da delilleri toplamak için bagimsiz olarak çalisan teskilat yok. Böyle olunca da hem özgürlükleri engelleyen hem de delil toplayan devlet kurumlarinin kendi aleyhine delil toplamasi mümkün degil.
KOCASAKAL: SUÇU ISLEYEN KADI
Ümit Kocasakal-Istanbul Barosu Baskani:
Böyle durumlarda tekil olaylar anlamli degil. Büyük fotografa bakmak gerekli. Bu bir rejim sorunu. Demokratik oldugunu, hukuk devleti oldugunu söyleyen bir devlette polis yetkilerini düzenleyen kanunlar olur ama o kanunlar is olsun diye degildir. Gezi olaylarinda sürekli olarak ‘orantisiz siddet’ deyimi kullanildi. Siddetin orantisiz olabilmesi için öncelikle siddet gerektirecek fiil olmasi lazim. Ama öyle bir fiil yoktu. Yani polis orantisiz degil hukuksuz bir güç kullaniyor. Örnegin sokakta sopalarla dolasanlarin bir kisminin sivil polis oldugu anlasildi. Hukuk devletlerinde polisin ne giyecegi, ne kullanacagi bellidir. Bir polis hukuk devletinde paramiliter güç gibi gezebilir mi? Polisin orantisiz ve hukuksal gücünü elestiriyoruz ama arkasinda ki siyasi güç ve siyasi iradeyi görmek lazim. Basbakan polis siddetini överse, bakanlar alkis tutarsa bir söz vardir bizde ‘suçu isleyen kadi kimi kime sikâyet edeyim’ diye, iste o durum olusur. Ne yazik ki bu hukuksuzluklari denetlemesi gereken yargi da bagimsiz degil. Iste o zaman her sey bitmis demektir.
Metin Akarsu
(Istanbul/EVRENSEL)
