Bugün, 6 Temmuz 2024 Cumartesi
SARAY’IN MALIYETI’NI BILMEYEN (!) MALIYE BAKANI OLUR MU?
Aylardir yeni yaptirilan Cumhurbaskanligi Sarayinin maliyeti tartisiliyor. Kaçak miydi, yasal miydi tartismalarina, verilen bir mahkeme karariyla biraz olsun açiklik gelse de maliyeti konusunda ki tartismalarin kisa süre içerisinde bitecegine ise hiç kimse inanmiyor. Çünkü iktidar erki bunu asla açiklamaya niyetli degil.
Niyetli degil, (çünkü) gerçek maliyet açiklanirsa halk bundan zarar görürmüs (!) Nasil bir zarar görür orasi pek açiklanmadi ama devletin tüm harcamalarindan sorumlu olan Maliye Bakani’nin da bu maliyeti bilmedigi gerçegi ortaya çikti. Maliye Bakani Mehmet Simsek, CHP Istanbul Milletvekili Mahmut Tanal’in konuya iliskin bir soru önergesine cevap verirken aynen su ifadeyi kullaniyor. “ Bu konuda bakanligimizda herhangi bir bilgi bulunmamaktadir.”
Oysa ayni Maliye Bakani bundan daha üç ay evvel 2015 yili bütçe görüsmeleri esnasinda yeni Cumhurbaskanligi hizmet binasinin proje bedelinin “1 milyar 370 milyon” lira oldugunu açiklamisti. Bakan ya da bakanlik, “olmayan herhangi bir bilgiyi” (!) o zaman nasil ve neye dayanarak açiklamislardi simdilik bilemiyoruz. Ama kesin olarak bildigimiz bir sey var ki, o da her iki konusmanin TBMM Meclis Tutanaklarinda yer aldigidir.
Bu konuda hepimizin söyleyebilecegi çok sey elbette vardir, ancak biz burada ne öyle derin tahliller yapacagiz, ne de ‘tumturakli’ sözler sarf edecegiz. Isin o tarafini siyasiler zaten yapiyorlar. Biz sizi tarihten bir örnekle günümüzden biraz geriye götürelim. Konumuz yine ayni. Yeni yaptirilan bir sarayin maliyeti ile ilgili.
18. yy’in tam ortalarinda, Osmanli Devletinin en gösterisli saraylarindan biri olan Dolmabahçe Sarayi insaatinda artik sona gelinmistir.* Devrin padisahi Sultan Abdülmecid (1839-1861) Hazineden sorumlu nazir’i çagirarak sarayin devlete kaça mal oldugunu sorar. Nazir’in verdigi cevap padisahin aklini donduracak niteliktedir. Çünkü nazir sarayin “üçbinbesyüz kurusa” mal oldugunu söylemektedir. Oysa bu miktar sadece sarayin insasi için gerekli olan kâgit paranin basim masrafi olup, gerçek maliyet “iki milyon sekizyüz bin Sterlin” idi.**
O günden bu güne degisen ne, ya da bu günden o günlere duyulan özlem, ne ölçüde bu maliyet açiklamalarina etki etmektedir? Bu sorulara sanirim herkesin kendi durdugu yerden mantikli bir açiklamasi vardir. Vardir olmasina da acaba kaçimizin açiklamasi hesaba, kitaba uymaktadir? Hesaba kitaba siganlarin da, ne kadari vicdana ve hukuka uyar? Iste asil mesele de bu galiba.
Dostlukla.
*Insasina 13 Haziran 1843 tarihinde baslanan Saray, çevre duvarlarinin tamamlanmasi ile birlikte 7 Haziran 1856 tarihinde kullanima açilmistir. **Donald C. Blasisdell. Osmanli Imparatorlugunda Avrupa Mali Denetimi ‘Duyunuumumiye’. Çev. Ali Ihsan Dalgiç, Dogu – Bati Yayinlari, Istanbul.1979. s.34
