Içisleri Bakanligi`nin açiklamasina göre, Türkiye`de 1952`den beri hakkinda toplatma, yasaklama ve yayin durdurma karari verilen 22 bin 601 yayin var. Hakkindaki yasak kaldirilan yayin sayisi ise 529.
Türkiye Yayincilar Birligi Koordinatörü Akin Dirik ise listenin güncellenmedigini, su anda kesin rakami tespit etmenin imkansiz oldugunu açikladi.
Yasaklama karari bulunan bazi kitaplarin yeni baskisi yapiliyor ve kitapçilarda satisa sunuluyor.
Bu yayinlarin yasak oldugu, ancak iddianamelere konu olduklarinda ya da hapishaneye yollandiginda hatirlaniyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya Milletvekili Veli Agbaba`nin 28 Kasim 2011`de Adalet Bakanligi`na verdigi soru önergesine, Içisleri Bakani Idris Naim Sahin`den yanit gelmisti.
Cevapta sadece yasaklanan veya toplatilan yayinlarla ilgili rakam yer aldi. Önergede sorulan, yayin yasaklarinin kaçinin degistirildigi, kaldirildigi ve gerekçeleri ise yanitlanmadi.
Peki 22 bin 601 yayin, hakkinda yasak veya toplatma karari vermek için çok büyük bir rakam degil mi? Yasak kitaplarin yeni baskisini yapmak nasil mümkün oluyor?
Sorularimizi yanitlayan Türkiye Yayincilar Birligi`nden Dirik, mahkemelerce verilen yayin yasaklama ve toplatma kararlarinin bulundugu listenin gümrüklere yollanarak kitaplarin ülkeye giris-çikisinin denetlenmesinin amaçlandigini, listenin de bu nedenle hazirlandigini söyledi.
Bu listedeki kitaplardan bazilarinin toplatma ya da yasaklama kararinin yine mahkemelerce kaldirildigi halde, resmi listenin güncellenmedigini bu nedenle bakanliktaki "yasak kitap" listesinin 22 binin üzerinde göründügünü söyledi.
"Listeye bir kez giren kitap, hakkindaki yasak kalksa da orada kalmaya devam ediyor. Gümrüklere yollanan listede Osmanlica yazilmis, hakkindaki karar uzun yillar önce alinmis ve artik piyasada bulunmasi mümkün olmayan kitaplar bile var."
Dirik, yasaklanan ya da toplatilan yayinlarla ilgili kesin bir rakam vermenin mümkün olmadigini ifade etti.
Hakkinda yasaklama karari bulunan "Komünist Manifesto"nun sürekli yeni baski yapmasi, listenin fiiliyatta geçerli olmadigini gösteriyor.
Dirik, rakamin bu denli büyük olmasinda, listenin brosürleri bile içermesinin de payi oldugunu açikladi.
"Örnegin, TKP`nin Sesi radyosunun 1970`lerdeki yayinlarinin yer aldigi brosürler hakkinda bile toplatma karari var. Bakanligin listesinde, buna benzer birçok brosür de yer aliyor. O yüzden listedeki rakam büyük."
Kitapçilarda yasal sekilde satilan bazi kitaplar ise ev baskinlarinda bulundugunda, delil olarak iddianamelere giriyor, haklarindaki yasaklama kararlari raftan indiriliyor. Hatta bazi iddianamelerde, yasaklama karari olmayan kitaplar bile suç deliline dönüsüyor.
Örnegin, Kürdistan Topluluklar Meclisi (KCK) Istanbul iddianamesinde, su kitaplar "suç delili" olarak nitelendi:
Marksizm`de Temel Kavramlar, Diyarbakir Zindani, Yeni ve Yakin Çagda Kürt Siyaset Tarihi, Lenin Safagi, Daragacinda Üç Fidan, Osmanlidan Semdinliye JITEM Tarihi, Yas Tutan Tarih 33 Kursun...
Ankara`da görülen Hopa davasinin iddianamesinde de Karl Marx, V. I. Lenin, Mahir Çayan, Deniz Gezmis`in yazilari, kitaplari veya hakkinda yazilanlardan olusan kitaplar suç delili olmustu.
Adalet Bakanligi, Eylül 2011`de hakkinda toplatma karari verildigi için hapishaneye sokulmayan kitaplar hakkinda bir çalisma baslatildigini açikladi.
Cezaevi ve Tevkif Genel Müdürlügü tarafindan baslatilan çalismada, satisi yasal olan ancak bu toplatma ya da yasaklama kararlari nedeniyle hapishaneye alinmayan kitaplar hakkindaki yasaklarin kaldirilmasi amaçlaniyor. (AS)