41 Soruda Imar Barisi!
14 milyon yapiyi ilgilendiren Imar Barisi için basvurularin seçimlerden önce baslamasi planlaniyor. Iste 41 soruda imar barisi.
Imar Barisi uygulamasinda vatandaslarin kafalarinda kalan tüm sorulari detaylari ile masaya yatiran eski Basmüfettis, Iller Bankasi A.S Genel Müdür Müsaviri Muhittin Abacioglu, Yeni Safak gazetesinin imar barisiyla ilgili sorulari yanitladi.
41 soruda imar barisi:
1- Imar affinin amaci nedir?
Imara aykiri veya mülkiyet sorunu çözülememis olan, ruhsatsiz veya ruhsat ve eklerine aykiri olarak yapilmis olan yapilarin kayit altina alinmasi için getirilen bir yasal düzenleme olup, bu düzenleme ile istisna tutulan alanlar hariç olmak üzere, imar ve mülkiyet sorunu olan tüm yapilara yasallik kazandirilmasi amaçlandi.
2- Imar affi hangi yapilari kapsayacak?
-Imar affi yasasi 31.12.2017 tarihine kadar yapilan imara aykiri, ruhsatsiz ya da ruhsat ve eklerine aykiri yapilar ile mülkiyet sorunu olan yapilari kapsayacak.
3- Imara aykiri yapilar için hangi tarihe kadar basvuru yapilacak?
-Imara aykiri yapilar için 31.10.2018 tarihine kadar basvuru yapilmasi gerekiyor.
4- Imara aykiri yapilar için basvurular nereye yapilacak?
-Basvurular Çevre ve Sehircilik Bakanligi ile yetkilendirdigi kurum veya kuruluslara yapilacak.
5- Imar affindan yararlanmak için yapi kayit belgesi bedelinin hangi tarihe kadar yatirilmasi gerekiyor?
-Yapi kayit belgesi bedelinin 31.12.2018 tarihine kadar yatirilmasi gerekiyor.
6- Yapi kayit belgesi basvuru bedeli ne kadar tutuyor?
-Yapi kayit belgesi basvuru bedeli konutlar için yüzde 3, ticari kullanimli yapilar için yüzde 5 olarak uygulanacak.
7- Yapi kayit belgesi basvuru bedeli nasil hesaplanacak?
-Bu bedel yapinin bulundugu arsanin emlak vergi degeri ile yapinin yapi yaklasik maliyet bedelinin toplami üzerinden hesaplanarak konutlar için yüzde 3 orani, ticari kullanimli yapilar için ise yüzde 5 orani esas alinacak.
8- Yapi kayit belgesi alan yapilarin tapuda cins degisikligi yapilmasi ve kat mülkiyeti kurulmasi sirasinda ayrica ödenecek bir bedel var mi?
-Yapi kayit belgesi alan yapinin tapudaki cins degisikligi yapilmasi ve kat mülkiyetine geçilmesi islemlerinde ayrica bir bedel ödenecek. Bu bedel yapi kayit belgesi için basvuru bedelinin 2 kati olarak uygulanacak. Buna göre, konutlar için yüzde 6, ticari yapilar için de 10 uygulanacak.
9- Bu bedeller sabit midir?
-Bakanlar Kurulu basvuru bedelini iki katina kadar artirmaya, yarisina kadar azaltmaya, yapinin niteligine ve bölgeye göre kademelendirip, basvuru ve ödeme süresini bir yila kadar uzatmaya yetkili.
10- Basvuru bedeli nereye yatirilacak?
-Basvuru bedelleri Maliye Bakanligi’na bagli vergi daireleri ile mal saymanliklarina yatirilacak.
11- Bu bedeller ne amaçla kullanilacak?
-Toplanan basvuru bedellerine iliskin gelirler Çevre ve Sehircilik Bakanligi bütçesine ödenek olarak aktarilacak. Bu gelirler bakanlikça afete hazirlik kapsaminda kentsel dönüsüm projelerinin uygulamasi amaciyla kullanilacak.
12- Basvuru kosullarini yerine getiren imara aykiri yapiya ne tür belge verilecek?
-Basvuru kosullarini yerine getiren ve bedeli ödenen imara aykiri yapilara ‘yapi kayit belgesi’ verilecek.
13- Yapi kayit belgesi nedir?
-Yapi kayit belgesi basvuru kosullarini yerine getiren imara aykiri yapilara verilen ve yapi kullanma izin belgesi gibi isleve sahip olan bir belge görevi görecek.
14- Yapi kayit belgesi ne ise yarayacak?
-Yapi kayit belgesi, yapi kullanma izin belgesi gibi isleve sahip olacak. Bu belgeyi alan yapilara su, elektrik ve dogalgaz baglanabilecek. Yapi hakkinda yikim karari verilmisse ya da tahsil edilememis idari para cezasi varsa iptal edilecek.
15- Yapi kayit belgesi ile yapiya tapu alinip, kat mülkiyeti kurulabilecek mi?
-Evet tapu alinabilecek. Yapi kayit belgesi alan yapilar için maliklerin tümünün muvafakat etmeleri ve varsa imar planlarinda umumi hizmete ayrilan yerlere denk gelen alanlarin terk edilmesi sartiyla, yapi kullanma izin belgesi aranmaksizin tapuda bu yapiyla ilgili cins degisikligi ve kat mülkiyeti tesis edilebilecek. Satis islemlerinde bu yapilar için kredi kullanma imkani olacak. Ancak, cins degisikligi ve kat mülkiyeti tesis edilmesi riskli alan uygulamasina engel olmayacak. Riskli alanlar bu kapsama girmeyecek.
16- Yapi kayit Belgesi alan binalar belediyelere ait tasinmazlar üzerine yapilmissa nasil bir islem yapilacak?
-Böyle bir durumda, yapi kayit belgesi sahipleri ile bunlarin yasal veya akdi halefleri talep etmeleri halinde bu tasinmazlar, belediyesince rayiç bedel üzerinden kendilerine dogrudan satilacak. Bu satislarin bedelleri ilgili belediyesine yatirilacak.
17- Yapi kayit belgesi basvuruya konu yapinin ve arsasinin mülkiyet durumu, yapi sinif ve grubu ile diger hususlar yapi sahibinin beyanina göre doldurulur.
18- Yapi kayit belgesi için yanlis beyan yapilirsa ne olur?
-Kayit sisteminde beyan esas olmakla birlikte yanlis beyanda bulunulmasi ve bunun ortaya çikmasi durumunda, o yapi için ileride telafisi güç sorunlarin yasanmasi kaçinilmaz olacak.
19- Yapi kayit belgesi alan yapilar hazineye ait tasinmazlar üzerine yapilmissa nasil islem yapilir?
-Böyle bir durum var ise yapinin yapildigi hazineye ait tasinmazlar bakanliga tahsis edilecek. Yapi kayit belgesi sahipleri ile bunlarin yasal veya akdi halefleri talep etmeleri durumunda bu tasinmazlarin, bakanlik tarafindan rayiç bedel üzerinden kendilerine dogrudan satisi yapilacak. Bu satislardan elde edilen bedeller genel bütçeye gelir kaydedilecek.
20- Yapi kayit belgesi alan yapilar 3. kisilere ait özel mülkiyet tasinmazlarinda yapilmissa nasil islem yapilacak?
-Baskasinin özel mülkiyetine ait tasinmazina yapilan veya özel mülkiyete konu tasinmaza tasan yapilar bu aftan yararlanamayacak.
21- Hazineye ait olup, ancak imar planinda sosyal donati için tahsis edilen tasinmazlar (okul, saglik, spor tesis alanlari, içme ve kullanma suyu, kanalizasyon vb.) üzerine yapilan yapilar için nasil bir islem yapilacak?
-Bu tip yapilar bu aftan yararlandirilmayacak.
22- Yapi Kayit Belgesi ne kadar süreyle geçerli olacak?
-Yapi Kayit Belgesi o yapinin yeniden yikilip yapilmasina ya da bulundugu alanda kentsel dönüsüm uygulamasina kadar geçerli sayilacak.
23-Yapi Kayit Belgesi müktesep hak teskil edecek mi?
-Yapi kayit belgesi yapinin mevcut durumunu muhafaza etmesi açisindan yasal olarak geçerli olacak. Ancak, yapinin yeniden yapilmasi durumunda imar yönünden müktesep hak teskil etmeyecek. Örnegin mevcut yapi 6 kat yapilmissa, meri (yürürlükte olan) imar planinda bu yer için verilen kat yüksekligi de 5 kat ise, yeni yapi 5 kat olarak yapilacak.
24-Yapi Kayit Belgesi alan yapilarin depreme dayanikliligindan kim sorumlu olacak?
-Yapi kayit belgesi herhangi bir teknik degerlendirmeye dayali olarak düzenlenmemekte. Yapi Kayit Belgesi sadece yapi sahibinin beyani esas alinarak düzenlendiginden, yapinin depreme dayanikliligindan beyanda bulunan yapi sahibi sorumlu olacak.
25-Imar barisindan istisna edilen alanlar var mi varsa nerelerdir?
-Evet var. Imar affindan, 2960 sayili Bogaziçi Yasasinda tanimlanan Bogaziçi Sahil Seridi ve Öngörünüm Bölgesi ile Istanbul Tarihi Yarimada içinde yasa ekinde belirtilen ekli kroki ile listede sinir ve koordinatlari gösterilen alanlar ve Gelibolu Tarihi Alani istisna tutuldu. Bu alanlar imar affi kapsami disinda bulunuyor.
26-Imar Barisina iliskin uygulama hangi esaslara göre yapilacak?
-Çevre ve Sehircilik Bakanligi ile Maliye Bakanliginin birlikte düzenleyecekleri usul ve esaslara (yönetmelik) göre yapilacak.
27-Bu Torba Yasa ile imar mevzuatini ilgilendiren baska yeni düzenlemeler getirildi mi?
-Evet getirildi. Bunlardan biri “geçici madde 1” ile getirilen Istanbul Sultanbeyli ilçesi ile ilgili düzenleme. Buradaki tasinmazlar, Bakanlar Kurulu Kararina ekli kroki ile sinirlari gösterilen alanda bulunan ve iyilestirme, yenileme ve dönüsüm uygulamalari kapsaminda bulunan tasinmazlari kapsiyor.
28-Bu tasinmazlarla ilgili uygulama nasil olacak?
-Bu maddenin yürürlüge girdigi tarihte iyilestirme, yenileme ve dönüsüm uygulamalari yapilarak fiilen kullananlara devredilmek üzere talepleri halinde, tapuda ayni ve sahsi haklar ile temlik hakkini kisitlayan veya yasaklayan serhe iliskin muvafakat aranmaksizin Sultanbeyli Belediyesi adina tescil edilecek. Daha önce bu tasinmazlarla birlikte Maliye Bakanligi tarafindan belediyeye devredilen tasinmazlar, zilyetleri veya fiili kullanicilari tespit edilmek ve varsa üzerindeki muhdesatin kime veya kimlere ait oldugu ve kim veya kimler tarafindan kullanildigi kadastro tutanaginin beyanlar hanesinde gösterilmek suretiyle 3402 sayili Kadastro Yasasinin ek 4 üncü maddesi hükümlerine göre kadastrosu yapilarak Belediye adina tescil ediliyordu.
29-Buradaki tasinmazlarin satis usulü ve bedelleri nasil belirlenecek?
-Bu kapsamda bulunan tasinmazlarin kullanicilarina ve/veya muhdesat sahiplerine satis islemlerinde 6292 sayili “Orman Köylülerinin Kalkinmalarinin Desteklenmesi ve Hazine Adina Orman Sinirlari Disina Çikarilan Yerlerin Degerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarim Arazilerinin Satisi Hakkinda Yasa”nin 6’nci maddesine göre hak sahipliginin düsürülmesine iliskin hükümler disinda kiyasen uygulama yapilacak. Satisa konu edilecek tasinmazlarin rayiç bedellerinin tespitinde; üzerinde muhdesat varsa bu muhdesata bedel belirlenmeksizin 6292 sayili Yasaya göre daha önce Maliye tarafindan satilan tasinmazlarin rayiç bedelleri emsal alinacak.
30-Tasinmazlarin devri ve hisselerdeki kesinti orani nasil uygulanacak?
-Bu kapsamda olan tasinmazlardan; fiili kullanimi bulunan tapu maliklerine fiilen kullandiklari alanlar, belediyeye devredilen hisselerinden yüzde 40 oraninda kesinti yapilacak. Fiilen kullanimi bulunmayan veya kullandigi alandan fazla hisseye sahip olan tapu maliklerine ise belediyeye devredilen hisselerinden yüzde 40 oraninda kesinti yapilmak suretiyle kullanicisi olmayan parseller öncelikle, tam ve/veya hisseli olarak ilgili Belediyesince bedelsiz olarak dogrudan devredilecek.
31-Bu alanlarin yetmemesi halinde nasil islem yapilacak?
-Bu alanlarin yetmemesi durumunda, kalan hisseler hakkinda 2942 sayili Kamulastirma Yasasinin acele kamulastirmaya iliskin hükümler uygulanacak. Bu yerlerden ayrica, 3194 sayili Imar Yasasinin 18 inci maddesine göre bir daha düzenleme ortaklik payi (DOP) kesintisi yapilmayacak. Uygulama sonucunda tahsil edilen bedellerden Hazine payina düsen tutar kamulastirma için yapilan masraflar düsüldükten sonra Hazine hesaplarina aktarilacak.
32-Bu madde hükümlerinin uygulama usulünü belirleme yetkisi kime ait olacak?
-Uygulamaya iliskin usul ve esaslari belirlemeye belediyeler yetkili kilindi.
33-Imar plani bulunmayan veya imar planinda tarimsal amaca ayrilan hazineye ait tarim arazileri için bir düzenleme getirildi mi?
-Evet getirildi. Düzenlemeye göre, imar plani bulunmayan veya imar planinda tarimsal amaca ayrilan Hazineye ait tarim arazilerini en az 3 yildan beri tarimsal amaçla kullandigi 31 Aralik 2017 tarihinden önce Bakanlikça tespit edilen ve basvuru tarihinde de halen kullanimlarinin devam ettigi belirlenen kullanicilari yakindan ilgilendiriyor. Bu kullanicilardan; bu maddenin yürürlüge girdigi tarihten sonraki 6 ay içinde bu arazileri dogrudan kiralamak için basvuruda bulunanlara halen ecri-misil borçlari olmamasi sartiyla, cari yil ecri-misil bedelinin yarisi üzerinden 10 yila kadar dogrudan kiralanabilecek.
34-Bu araziler kiracilara verilecek mi?
-Kira süresi bittikten sonra yükümlülüklerini yerine getirdigi tespit edilen ve istekte bulunan kiracilarin kira süresi uzatilabilecek ya da bu araziler sözlesme hükümleri çerçevesinde 10 yillik kullanimin sonunda kiracilarina dogrudan satilabilecek.
35-Arazilerin satisinda bedel nasil belirlenecek?
-Bu arazilerin satisinda 26 Nisan 2012 tarihi itibariyla belediye ve mücavir alan sinirlari içinde yer alan araziler için bu Kanunun 4 üncü maddesinin 12’inci fikrasina bakilacak. Yine bu tarihe göre belediye ve mücavir alan sinirlari disinda kalan araziler için ise 6292 sayili Yasanin Hazineye ait tarim arazilerinin satisina iliskin hükümleri kiyasen uygulanacak. Maddenin uygulanmasina iliskin usul ve esaslari Maliye Bakanligi belirleyecek.
36-Yapi Denetim Yasasinda yeni düzenlemeye gidildi mi?
-Evet gidildi. Buna göre, 4708 sayili Yapi Denetimi Yasasinin 1’inci maddesinde bazi cümleler madde metninden çikarildi, 3’üncü fikrasinin (f) bendi degistirilerek hizmet bedeline esas yapi yaklasik maliyeti tanimi degistirildi. Yeni tanim, “f) Hizmet bedeline esas yapi yaklasik maliyeti: Binalarda, yapi insaat alaninin, Bakanlikça Yönetmelik ile belirlenen birim maliyeti veya birim maliyetleri ile çarpimindan elde edilen bedeli” olarak ifade edildi.
37-Yapi Denetimi uygulamasinda mühendis ve mimarlar disindaki teknik elemanlar için de yeni bir hak getirildi mi?
-Evet getirildi. Buna göre yeni düzenlemede; “n) Yardimci kontrol elemani: Denetçi mimar ve mühendislerin sevk ve idaresi altinda görev yapacak olan mimar ve mühendisler ile Bakanlikça sinirlari belirlenen yapi grubu ve insaat alanina kadar olan yapilarda mimar ve mühendisler yerine yapi denetimi faaliyetlerine katilabilen teknik ögretmen, yüksek tekniker, tekniker ve teknisyenleri” ifadesi eklendi. Getirilen bu düzenleme ile yardimci kontrol elemani olarak teknik ögretmen, yüksek tekniker, tekniker ve teknisyenlerde bundan böyle yapi denetimi faaliyetlerinde görev alabilecek.
38-Yapi Denetim hizmetlerinde yapi denetim kuruluslarinin seçimi nasil olacak?
-Yapi denetim hizmet sözlesmeleri bundan böyle, bakanligin belirledigi usule göre elektronik ortamda lisanslandirilan kuruluslar arasindan belirlenecek olan yapi denetim kuruluslari ile yapi sahipleri arasinda yapilacak.
39-Yapi denetim hizmet sözlesmelerinin fesih usulü nasil olacak?
-Yapi denetim hizmet sözlesmeleri bakanligin belirledigi usuller disinda feshedilemeyecek.
40-Yapi denetimi hizmeti yapan yapi denetim kurulusuna ödenecek hizmet bedeli ne kadar olacak?
-Yapi denetim firmasina ödenecek olan bedel, hizmet bedeline esas yapi yaklasik maliyetinin yüzde 1,5’i kadar olacak. Bu oran sabit olacak, bunun disinda bir oran tespit edilemeyecek.
41-Bu Yasa degisikliginden önce imzalanan sözlesmelerdeki uygulama geçerli olacak mi?
-Degisiklige iliskin bu yasanin yürürlüge girmesinden önce imzalanan yapi denetim hizmet sözlesmeleri geçerli olacak. Bu isler imzalanan sözlesme hükümlerine göre yürütülecek. Yapi denetim yasasina iliskin degisiklikler 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüge girecek.
Kaynak: Yeni Safak gazetesi