Sözünde durma! Döneklik et! Kazan!
Ülkemiz insani kanun bosluklarindan yararlanma konusunda sapka çikarilacak bir zekaya sahiptir. Bu bosluklari doldurmak bir kesimin çikarini kollamak adina gecikebilir, görmezden gelinebilir, agir isleyen mekanizmanin belirsiz süreçleri onu tozlu raflara teslim edilebilir. Ama toplumsal baski kendini hissettirip dayattiginda ki, burada tüketici söz konusu olunca uzun yillar üç maymun oynanmis, tüketici bilincinin olusmasiyla tüketici lehine bazi gelismeler ve sonuçlar dogurmustur.
Bizde döneklik pek itibar görmeyen bir müessesesidir.
Bir hakaret olarak kabul edilir. Suçlama dilidir. Siyasette, günlük yasamda o kadar çok karsilasirsiniz ki artik yasamin bir parçasi haline gelerek olaganlasmistir.Siyasi tarihimiz bu örneklerle doludur.
Durup dururken bu ‘döneklik’ de neyin nesi diyeceksiniz? Haklisiniz!
Ama yeri geldiginde… Insaat firmalarina karsi... Bir ev alacak oldugunuzda zarariniza bir isleyis görüyorsaniz sözünüzden dönün!
Yillarin birikimini bir anda heba etmemek adina bir daha düsünün! Bu is için ‘döneklik’ etmeye deger! Özellikle simdi! Insaat sirketleri yaklasan patlamaya hazir konut balonuyla topun agzinda iken! Yarin ne olacagi bilinmez iken!
Iste bu yeni 6502 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkindaki yasa size, tüketiciye Sözlesmeden Dönebilme hakki getiriyor.
Dönme Hakki!
Konut açisindan bakalim.
Bir ev almaya karar verdiniz.
Bir ev bulup evi begendiniz, sözlesme yaptiniz… Sonra baktiniz ki evdeki hesap çarsiya uymuyor. Ya da baska bir yerde daha iyi sartlarda daire buldunuz. Hiçbir gerekçe göstermeden siz, yani Tüketici, konutun devir ve teslim edilmesine kadar sözlesmeden dönme hakkiniz var.
Bu iyi tarafi… Öyle döneklik kolay degil! Döneklik etmenin bir de maliyeti var!
Yasa her zaman oldugu gibi önce bir parmak agziniza bal çaliyor, arkasindan yapacagini yapiyor.
Saticiyi korumak adina; bir dönme cezasi icat etmis! Dönekligin cezasi!
Dönme cezasi; satici konutun satisi veya satis vaadi sözlesmesi nedeniyle olusan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden dogan masraflari ödemesini sözlesme ile kararlastirilabilir.
Iste bu sözlesmede öngörülen dönme cezasi en fazla toplam satis bedelinin %2’si oraninda olacak!
Cayma Hakki!
Bir de Cayma Hakkiniz var!
Evi aldiniz. Içinize sinmedi. Mahalle, semt hosunuza gitmedi. Size söyledikleri gibi olmadigini gördünüz.
Iste bir de böyle bir hakkiniz var! Cayma Hakki! Cayma Hakkini kullanmak için herhangi bir süre ile bagli degilsiniz. Ama tüketici cayma hakkini kullanmak isterse bu hakkini sözlesmenin kuruldugu andan itibaren en geç bir yil içinde kullanmasi gerekecektir. Aksi takdirde tüketici cayma hakkini kullanamayacaktir.
Her seyin bir siniri var! Öyle 3-5 yil oturup caymak yok!
Sözlesmelerde tüketiciye 14 gün içerisinde bu sözlesmeden cayma hakki veriliyor. Bu 14 günlük sürede sözlesmeden vazgeçtiginizde hiç bir yükümlülük altina girmiyorsunuz!
Bitmedi!
Eger Satici veya saglayici tüketiciyi cayma hakki konusunda geregince bilgilendirmemisse veya Kanunda ve ilgili yönetmelikteki yükümlülüklerini yerine getirme durumunda olmamis ise bu 14 günlük süre 1 yila çikiyor. Tüketici bir yil içerisinde cayma hakkini kullanabilir. Üstelik cayma hakki konusunda tüketicinin bilgilendirildigi konusunda ispat yükü satici veya saglayicidadir. Satici veya saglayici, tüketicinin siparisinin kendisine ulastigi andan itibaren taahhüt edilen süre içerisinde yerine getirecektir. Bu süre her halükarda 30 günü geçemeyecektir
Bir baska konu:
Tüketici, sözlesme iliskisinin devam ettigi süre içinde herhangi bir ücret ödemeksizin sözlesmenin kâgit üzerinde yazili bir örnegini talep edebilir.
Hayber Gürsoy
Gayrimenkul Danismani- Konut Degerleme Uzmani- Mortgage Broker