Suriyeli Hiristiyanlarin drami büyüyor
Suriye`nin en eski Hiristiyan köylerinden olan Malula`nin Hiristiyan sakinleri, Müslüman komsularinin "bir elde kalasnikof, bir elde kiliç" gezer hale gelmesinden büyük üzüntü duyuyorlar. Suriye Hiristiyanlarinin yüzde 60`inin ülkelerini terk ettigi tahmin ediliyor.
(soL - Dis Haberler) Suriye`de yürütülen vekalet savasi 3. yilini doldurmaya yaklasirken, savasin en fazla vurdugu topluluklarin basinda Hiristiyanlar geliyor.
Independent`ten Robert Fisk, geçtigimiz haftalarda El Kaide`ye bagli Nusra Cephesi militanlari tarafindan ele geçirilen ve dünyanin en eski Hiristiyan köyü kabul edilen ve Isa`nin konustugu dil oldugu söylenen Aramice`yi dünya üzerinde konusan az sayidaki bölgelerden olan Malula sakinleriyle görüstü.
`Komsularimiz nasil bu hale geldi?`
Malulali Georgios isimli bir Katolik, Müslüman ve Malulali Diyab ailesinin üyelerinin Afgan-Pakistan kiyafetli adamlarin arasinda yürüdügünü ve bunlarin bir elinde kalasnikov, diger elinde kiliç oldugunu vurgulayarak buna inanamadigini belirtiyor.
"Evet, Diyab`larin oldukça radikal oldugunu biliyorduk, fakat bize hiçbir zaman ihanet etmeyeceklerini düsünmüstük. Onlarla beraber yemek yedik. Biz tek bir halkiz" diyen Georgios, Diyab`larin erkeklerinin birkaç ay önce köyden ayrildiklarini ancak kadin ve çocuklarin kendileriyle birlikte yasamaya devam ettigini söyledi. Ancak Nusra saldirisindan iki gün önce kadin ve çocuklarin da köyden ayrildigini belirten Georgios, bunu önce anlamadiklarini, ancak kendi komsularinin Nusra`yi kendi köylerine getirdiklerini söyledi.
Hayalet köy Malula
Köydeki Hiristiyanlarin ve Müslümanlarin kaçtiklarini ve geri dönmediklerini söyleyen Robert Fisk, Nusra Cephesi militanlarinin köyün etrafindaki magaralarda saklanarak merkeze keskin nisanci ve havan atisi yaptigini kaydediyor. Kendisinin orada bulundugu sirada, muhtemelen Nusra`cilar tarafindan atilan bir havan topu, bir kilisenin kubbesinde delik açiyor.
Ordunun Nusra`cilari köyden çikarttigini söyledigini ve bunun "teknik olarak" dogru oldugunu kaydeden Fisk, bununla birlikte Malula`dan ayrilmak için zirhli bir araca binmek zorunda kaldigini belirtiyor.
Köyde yalnizca Georgios, Hanna ve onlarin birkaç Hiristiyan arkadasinin kaldigini ve bunlarin da Malula`yi savunmak için "Ulusal Savunma Güçleri"ne girdigini söyleyen Fisk, bu isimlerin kendisine, Islamiyet`i kabul etmeyen Hiristiyanlardan bazilarinin vurularak öldürüldügünü, bazilarinin ise bogazinin kesildigini söylediklerini aktariyor. Fisk bunun köyle ilgili tarihsel ve korkunç bir ironi oldugunu söylüyor: 2000 yil önce, Hiristiyan oldugu için infaz edilen Romali asker Sergius anisina yapilan Mar Sarkis Manastiri Malula`da yer aliyor.
`Böyle degildik`
Savas Malula`ya ulasmadan önce, köyün Hiristiyanlari ve Müslümanlari olarak yasadiklari yerin "baris mekani" olarak kalmasi konusunda anlastiklarini söyleyen Hanna söyle konusuyor:
"Aramizda bir tür beraber yasama vardi. Iliskilerimiz mükemmeldi. Müslüman komsularimizin bize ihanet edecegi aklimiza bile gelmemisti. Tek söyledigimiz, `Lütfen bu köyün baris içinde yasamasina izin verin. Birbirimizi öldürmemize gerek yok` idi. Fakat simdi düsmanlik var. Onlar Hiristiyanlari köyden atmak ve bizden sonsuza kadar kurtulmak için Nusra`yi buraya getirdiler. Beraber yasadigimiz Müslümanlarin bazilari iyi insanlar ama artik onlarin yüzde 90`ina güvenmeyecegim."
Hanna`nin sözlerinden, Nusra`nin mezhepçi nefreti körükleme amacinin basarili oldugu sonucunu çikartan Fisk, simdi Hiristiyanlarin ordu birlikleriyle birlikte savastigini belirtiyor. Köyde savasan ordu birligi, 3. Zirhli Tümeni.
Kiliselerin durumu
Bes ay önce, savasin ugramadigi Malula`ya geldiginde, Mar Takla Kilisesi`nde Aramice dua eden bir kiz gördügünü söyleyen Fisk, su anda dua eden kimsenin kalmadigini kaydediyor.
Köyde kalanlarin çikarttigi hasar listesi ise söyle: Mar Takla Kilisesi kötü bir sekilde hasar gördü, mihrabin arkasindaki altar panosu kirildi, Bizans resimleri yok edildi.
Fisk ayrica, Nusra`cilarin yalnizca köydeki Hiristiyanlari degil, Müslümanlari da öldürdügünün aktarildigini belirtiyor. Fisk, savasin balangicindan bu yana Suriye Hiristiyanlarinin yüzde 60`inin ülkeyi terk etmek zorunda kaldiginin tahmin edildigini yaziyor.