SURIYELI MÜLTECILERIN GELMESINDEN KAZANÇLI ÇIKANLAR
Suriye’deki iç savastan kaçarak ülkemize gelen Suriyeliler; toplumsal, sosyal ve ekonomik bazi sikintilara neden oldular. Suriyelilerin gelmesinden zarar gören oldugu gibi kazançli çikanlarda oldu.
Suriye’de devam eden iç savas görünüse göre uzun yillar devam edecek gibi ülkemize gelen mülteciler bu gidisle ülkemizde kalacaga benziyor.
Suriyeliler, ülkemizi göç etmeye basladigi 2012 yilindan itibaren, göç ettikleri sehirlerde; emlak piyasasinda bir hareketlenme oldu. Maddi durumu iyi olan Suriyeliler konut almaya basladilar. Konut alacak durumu olmayanlar; kiralik ev tutmaya basladilar. Bu durum ev kiralarinin yükselmesine neden oldu. Bazi vatandaslarimiz; kiralik dairelerini normal fiyatinin üzerinde kiraya verdiler. Atil vaziyetteki bodrum katlarini, kullanilmayan eski kömürlükleri, sokak arasinda her hangi bir getirisi olmayan dükkanlari kisa bir tadilat ve tamirattan sonra normal degerinin üzerinde kiraya vererek gelir elde etmeye basladilar.
Suriyeli mültecilerin gelmesi ile ucuz is gücü ortaya çikti. Özellikle merdiven alti imalat yapan ve kayit disi çalisan firmalar için ucuz is gücü oldular. Daha az bir ücretle daha agir ve saglik sartlari açisindan zor islerde çalismaya basladilar. Ara eleman bulmakta zorlanan firmalar için bu durum bir kazanca çevrildi. Bir zamanlar Avrupa’ya çalismaya giden vatandaslarimizin düstükleri durumlara benzer olaylar yasaniyor.
Bu göç sirasinda ev esyalarini getiremeyen mülteciler; ikinci el beyaz esya, mobilya ve elektronik ev aletleri piyasasinda, artik bitmeye yüz tutan bu sektörü tekrar canlandirdilar. Hurdaya veya çöpe atilan esyalar degerlendi. Mültecilerin yogun yasadigi yerlerde spot ve ikinci el esya satan dükkanlar açilmaya basladi.
Mobil telefon saticilarina, tekstil ürünleri satan magazalara, gida piyasasina yani kisacasi çarsi pazara belli ölçüde hareketlenme getirdiler.
Kiyi sehirlerdeki insan tacirlerinin islerinde artis binlerce dolar karsiliginda Avrupa Birligi ülkelerine kaçak yollardan geçis için bu mülteciler sömürülmeye basladi. Tekne sahipleri için gelir kaynagi oldu. Kimi Avrupa’ya geçmeyi basarirken kimide denizlerde boguldular.
Suriye sinirina yakin tarim üretimi yüksek olan Adana, Gaziantep, Mersin, Hatay vb. illerde tarim isçisi olarak çalismaya basladilar. Tarim üreticileri bu durumu kendi lehlerine çevirmeye basladilar. Daha az ücretle is gücü sagladilar.
Ülkemizde esi vefat etmis belli bir yas üzerindeki evlenemeyen erkekler, Suriye’den göç etmis kimi kimsesi olmayan ya da maddi durum zor olan kadinlarla evlenmeye basladilar. Bu kadinlar olmasaydi bu erkekler evlenmek zorluk çekiyorlardi.
Yani özetle; Suriyeli mültecilerin göç etmesinden zararli çikanlar oldugu gibi bu isten kazançli çikanlar oldu. Zaten dünyanin kurali bu birileri kazanir, birileri kaybeder.
Hüseyin Karaaslan
