Abdullah Öcalan ’in yaklasik 1.5 yildir avukatlariyla görüstürülmemesi, bu nedenle PKK ’li mahkumlarin baslattigi açlik grevi Avrupa Iskenceyi Önleme Komitesi’nin (CPT) de yakin takibinde. Uluslararasi Af Örgütü gibi sivil toplum örgütlerinin baskisi altinda olan CPT, 1 Kasim günü Strazburg’da yapilacak Genel Kurul toplantisinda konuyu masaya yatiracak. Adalet Bakanligi ’nin geçen bir buçuk yil içinde sorunu çözmek için attigi adimlari yeterli bulmayan Komite’nin sesini yükseltmesi bekleniyor. CPT’nin Türk üyesi Prof. Dr. Yakin Ertürk, 2 yil önce cezaevleri konusunda ‘örnek’ gösterilen Türkiye ’den Komite’ye giden bilgilerin endise verici oldugunu anlatti.
Açlik grevlerinin basinda tartisilmaya baslanmasinin ardindan kamuoyunda “Çarsamba günü (25 Ekim) Öcalan’la görüsme yapilabilecegi ve bunun açlik grevini bitirebilecegi” konusulmaya baslandi. Kulisleri hareketlendiren bu habere göre Bayram’da Öcalan’in ve Imrali ’daki diger 5 mahkumun avukatlariyla olmasa da yakinlariyla görüsme ihtimali var. Ancak Adalet Bakanligi kaynaklari, bu yönde alinmis bir karar ya da bilgilerinin olmadigini belirttiler.
Gerekçeler yetersiz
Iskenceyi Önleme Komitesi, Öcalan ve diger 5 mahkumun yakinlarini ya da avukatlarini görme hakkini kullanip kullanmadigini yakindan izliyor. Komite’ye göre hem Öcalan’in, hem Ada’da tek basina kalmamasi için gönderilen 5 mahkumun bu kadar uzun süre tecrit edilmesi uluslararasi sözlesmelere aykiri. Ankara ile Strazburg arasindaki yazismalara göre ise Komite, Adalet Bakanligi’nin “hava ve gemi durumu uygun olmadi” gerekçesini kabul etmedi. Bakanlik bunun üzerine “Avukatlari hakkinda adli sorusturma var” gerekçesini bildirdi. Komite, bu gerekçeyi de kabul etmeyerek Öcalan’in hakkinda sorusturma olmayan avukatlarla görüstürülmesi için adim atilmasini istedi. Avrupa Konseyi nezdindeki Daimi Büyükelçi Engin Soysal’in baskanliginda bir Türkiye heyeti de CPT ile görüserek Adalet Bakanligi’nin sorunu çözmek için yaptigi çalismalar hakkinda bilgi verdi. Pozanti Cezaevi ’nde yasanan sorunlarin ardindan temmuz 2012’de Ankara’ya gelen 3 kisilik CPT heyeti ile görüsen Adalet BakaniSadullah Ergin de çalismalar hakkinda birinci elden bilgi verdi.
Bakanlik, Komite’ye en son Öcalan’in kendi el yazisiyla yazdigi ‘ziyaretçi istemiyorum’ notunu iletti ve tecrit uygulanmadigini, mahkûmun ziyaretçi kabul etmedigini savundu. CPT’nin mektubun Öcalan tarafindan yazildigina dair bir kuskusu yok. Radikal ’in görüstügü bazi Komite üyeleri, BDP ’liler ve bazi sivil toplum kuruluslari yöneticileri sözkonusu mektubun orjinalini görmüs. Ancak Komite yetkilileri, Öcalan gibi bir adada izole edilmis mahkûmlarin bu tür ifadelerinin tecrit gerekçesi olmayacagi görüsünde.
Formül arayisi
Öcalan’in kendi avukatlari ile yaptigi görüsmelerin ‘örgüt faaliyeti’ gibi algilanmasi, Öcalan’a uygulananan tecridin en önemli gerekçesi. Iskenceyi Önleme Komitesi ile yapilan görüsmelerde, bu sorunun ancak Öcalan’in ‘bagimsiz’ avukatlarla görüstürülmesiyle asilabilecegine dikkat çekildi ve sorunun asilmasi için mevzuat degisikligi vaad edildi. Ancak bugüne dek herhangi bir adim atilmadi. Öcalan’in bulundugu ilin barosu tarafindan tayin edilecek avukatlarla görüsmesini mümkün kilacak bir yasal düzenleme için çalisma baslatildi, ancak Öcalan’in da kabul etmeyecegi endisesiyle çalisma sonuçlandirilamadi.
‘Af Örgütü açlik grevleri için baski yapiyor’
CPT’nin Türkiye’yi temsil eden üyesi Prof. Yakin Ertürk, kural geregi Türkiye çalismalarina katilamiyor. Ancak, Komite’nin Genel Kurul toplantilarina katildigindan Türkiye konusunun CPT’de nasil ele alindigini görebiliyor. Prof. Ertürk’e göre 2 yil önce ‘örnek ülke’ olarak gösterilen Türkiye’den Komite Genel Kurulu’na gelen bilgiler endise verici. Ayrica, Uluslararasi Af Örgütü gibi uluslararasi örgütler, Öcalan’in durumu ve bunun açlik grevleri gibi yan etkileri konusunda CPT’ye çok yogun baski yapiyor. Komite’nin Türkiye’deki cezaevleri durumunu denetleyecegi rutin ziyaret 2013’te yapilacak ve Prof. Ertürk, sözkonusu ziyarette Türkiye’nin elestirilebilecegine dikkat çekiyor. CPT belli periyotlarla Genel Kurul yapiyor ve Avrupa Konseyi üyeleri temsilcilerinin katilimiyla cezaevlerinin durumu gözden geçiriliyor. En yakin toplanti 1 Kasim’da Strazburg’da ve Komite’nin önündeki en sicak konulardan biri de Türkiye. Bu tarihe kadar Öcalan’in avukatlariyla görüsmesi saglanamaz ve açlik grevleri daha kritik bir asamaya geçerse Ankara’ya baski artabilir.
