Tiyatrocular özellestirmeye karsi çalistay yapacak

Sehir Tiyatrolarindaki repertuar ve idari yönetimde yapilan degisiklerin ardindan Basbakan’in ‘ikisini de özellestirecegim’ dedigi Sehir Tiyatrolari ve Devlet Tiyatrolarinin oyunculari bir araya geldi. Tiyatro Elestirmenleri Birligi’nin önceki gün düzenledigi ‘Tiyatronun güncel sorunlari’ adli panelin moderatörlügünü tiyatro elestirmeni, yazar Metin Boran yapti. Konusmacilar arasinda Devlet Tiyatrolari’nda uzun bir dönem Genel Müdürlük yapan Yücel Erten, 1973’ten bu yana Ankara Sanat Tiyatrosu’nun Genel Sanat Yönetmenligi’ni sürdüren Rutkay Aziz ve Sehir Tiyatrolarinda yönetmen Orhan Alkaya yer aldi. Tiyatrocular, tiyatronun ve sanatin son yillarda gördügü baskiya karsi tepkilerini sürdüreceklerini, farkli eylem ve etkinliklerle özellestirmeye karsi direneceklerini söylediler. Panele katilan sanatçilarin konuya dair sunduklari önerilerin arasinda çalistay yapma fikri öne çikti.

SANAT YÖNETMENI TIYATROCU DAHI OLMAYABILIR

Sehir Tiyatrolari Eski Genel sanat Yönetmenlerinden Orhan Alkaya haftalardir süren tartismalara dair ayrintili bir inceleme sundu. 2006’da kaldirilan Katma bütçe uygulamasi sonlandirildiktan sonra bir kaos dogdugunu, bu kaostan çikabilmek için Sehir Tiyatrolarini özerk statüde tarif edecek bir yasa teklif ettiklerini vurgulayarak, “bunun için modeli önerdik. Hiçbir sey yapilmadi ve oyunlarimiza yönelik malum elestiriler gelmeye basladi. ‘Günlük Müstehcen Sirlar’ bahane edildi.’ Zaman gazetesinin  TIEK’ten aldigini iddia ettigi haberlerini hatirlatan Alkaya, ‘Isin lojistigi böyle olusmaya basladi ardindan da  Mustafa Isen muhafazakar sanat kavramini atti ortaya. Pek bir sey anlamadik dogrusunu söylemek gerekirse. Ve arkasindan Sehir Tiyatrolari yönetmeligi degisikligi geldi. Hem de ayni günde.’ Dedi. Simdiye kadar Sehir Tiyatrolarina Bas rejisör ya da Sanat Yönetmeni baskanlik ediyordu. Yeni yönetmenlige göre Sehir tiyatrolarinin bagli oldugu Sekreter Yardimcisi, Sehir Tiyatrolari Yönetim Kurulu Baskani. Baskan’in katilmadigi toplantilara da onun yerine Kültürel ve Sosyal Islerden Daire Baskani olacak. Sanatçilarin da daha önceki yönetmeliklerde seçtigi iki temsilcinin yeni yönetmelikte olmadigini söyleyen Orhan Alkaya, ‘Bundan sonra Sanat Yönetmeninin tiyatrocu olmama ihtimali de var.’ Diye konustu.

DISARIDAN IHALEYLE OYUN SATIN ALI(NI)R

Araya sikismis bir maddeden daha bahseden Orhan Alkaya konusmasini bu noktaya odakladi. Alkaya ‘Disaridan Ihaleyle oyun satin alinir’ bu isin bam teli. Kültür A.S. yeni bir proje baslatacak bu ay. ‘100 oyun 100 temsil’ dedikleri bu projeyi Sehir Tiyatrolari finanse edecek. Yani benim yönetmenim, benim oyuncum, benim dekoratörüm, benden izin alacak, disarida is yapacak. Asli isini aksatmamak üzere. Oradan para kazanacak hakki. Sonra ben onlarin yaptigi isi satin alacagim.’ Dedi. Sehir tiyatrolarinin belli revizyona ihtiyaci oldugunu söyleyen sanatçi, ‘Ama daha da özgürlestirilmesi gerekiyor, özellestirilmesi degil. Benim yaratici gücüme kim deger biçecek? Devlet sanatçisinin bir fiyati mi var?’ diye sordu. Alkaya,  Bu özellestirmeyi ancak tiyatrolari lagvederek yapabilinecegine degindikten sonra yüzyillik bir gelenegi çöpe atmak istendigini ve buna biz teslim olmayacaklarini aktardi.

DEMOKRASI IÇIN GENÇ KUSAKLARLA ÇOK YAKIN ILISKI IÇERSINDE OLALIM

Rutkay Aziz konusmasina ‘ben bu ülkede son 10 yildir yasanan hiçbir seye sasirmiyorum. Sasirmamayi ögrendim derdim ama yine de sasirmaya devam ediyorum.” sözleriyle basladi.  “Tabii ki Devlet Tiyatrolari da Sehir Tiyatrolari da  olacaktir diyen Aziz, “Brecht’in de dedigi gibi ‘gereken bütün destegi vermek, hiçbir seye karismamak, buralari tiyatroculara birakmaktir’ Dünyanin hiçbir yerinde kültür sanat baski altina alinamaz. Hiçbir yerde buna izin verilmemistir, verilmeyecektir de.” dedi.

TIYATRONUN HÜKÜMETE YANDASLIK YAPMA GÖREVI YOKTUR

Yücel Erten, “Basbakanin da içine düstügü büyük yanilgi, uygar bir ülkenin sanat kurumlarinin, hükümetin ekmegine yag sürecegi düsüncesidir. 30 yildir böyle bir seyin olamayacagini söylüyoruz. Hükümetlerin tiyatrosu degildir Devlet Tiyatrosu. Yerel yönetimlerin de tiyatrosu degildir Sehir Tiyatrolari. Tiyatro tiyatrodur. Hiçbir hükümete yandaslik yapma görevi yoktur. Olmasi ihtimali çok kötü bir ihtimaldir. Tiyatro sanatçilari da” seklinde konustu.  Erten, ‘Sanati sanat için yapiyorlar, toplum için degil’ diyen Basbakan’a ‘Basbakan sanirsiniz sosyalist, komünist. Biz de ‘bunlar cizvit imami’ desek yakisik kalir mi? Biz onun sayin Basbakan oldugunu biliyoruz o da bizim sanatçi oldugumuzu bilsin’ dedi.
(Istanbul/EVRENSEL)