Tuncel Kurtiz: Insanlik için komünizmden baska yol var mi?
Tuncel Tayanç Kurtiz 1 Subat 1936’da Izmit’te dogdu. Sinema ve tiyatro oyuncusu, yönetmen, yapimci ve senaristtir.
Aslinda üniversitede bir süre hukuk fakültesinde, daha sonra ise filoloji, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi bölümlerinde okumus ancak hiçbirinden mezun olmamistir. 1959 yilinda oyunculuga baslayan Kurtiz, Sürü filmiyle zirveye çikmistir.
1981 Antalya Altin Portakal Film Festivalinde en iyi senaryo ödülünü Nurettin Sezer ile birlikte kaleme aldigi Gül Hasan filminin senaryosuyla kazanmistir.
27 Eylül 2013’te Istanbul’da kalp krizi sonucu 77 yasinda hayata gözlerini yumdu. 29 Eylül 2013’te Balikesir’in Edremit ilçesine bagli Çamlibel köyünde defnedilmistir.
Türk sinemasinin usta ismi Tuncel Kurtiz, her geçen gün eksikligini daha fazla hissettigimiz halkin sanatçilarindan birisiydi.
Kurtiz, hayati boyunca gericilige, sermayeye, fasizme karsi sesini yükseltmis, Nazim’in siirlerini okuyarak umudumuzu arttirmis, TEKEL isçilerinin yaninda durarak gücümüze güç katmis, Yilmaz Güney’i anlatarak sanatin, sinemanin en yalin, en güzel haliyle bizi bulusturmustur. Kurtiz yillar önce, bir söyleside ‘Komünistim evet. Insanlik için komünizmden baska yol var mi?’ der…
Kurtiz hayati boyunca savassiz, sömürüsüz, özgür bir dünya için yasadi, oynadi…
Yilmaz Güney ile dostlugu
Kurtiz’in sinemada isminin duyulmasi aslolarak Yilmaz Güney ile birlikte çalismaya basladiktan sonra olmustur. Kurtiz, Yilmaz Güney filmleri hakkinda su ifadeleri kullanir:
“Örnegin dünya sinemasinda, bugün Japonya’ya gidiyorsunuz Japonya’da Umut ve Sürü kitap olarak yayinlanmis. Bizim resmimiz var kapakta, bir tarafta Japonca. Inanilmaz bir sey. Görünce saskina döndüm. Bir bakiyorum oradaki Japon teknisyen çocuk filmin sonundaki agiti bana söylüyor. Müzigi ezberlemis. Umut filmi dünyanin en iyi yüz filmi içinde dolasiyor. Son olarak, Ankara Gezici Avrupa Filmleri Senligi Dernegimiz var bizim. Bunu her sene yapiyoruz. Ankara, Izmir, Bursa, Malatya, Kayseri, Kars… Önemli filmler götürüyoruz. Geçen sene de Sürü’yü götürdük. Umut’ta gitti dolasti oralari. Agit da dolasti. Umut öyle bir yerde ki iste dedigim gibi dünyanin en iyi yüz filminin içine koyabiliyorsunuz. Sürü’yü ayni sekilde bir yerde degerlendirebiliyorsunuz. Her yerde ödüllerini almis, Türkiye’de de halkiyla bulusabildigi zamanlarda bulusmasini bilmis, merhabalasmis. Dünya sinemasinda Yilmaz Güney’in artik bir yeri var. Bu bir gerçek. Yeni genç sinemacilarimiz da geliyorlar. Yilmaz’imizi sevgiyle saygiyla aniyorum, çok genç kaybettik. Kirk yedi-kirk sekiz yaslarindaydi. Ben bugün altmis dokuz yasindayim. Yilmaz’la surada sohbet ediyor olabilirdik…”
Filmografi
Sanatçinin aldigi roller
Seytanin Usaklari, Üçünüzü De Mihlarim, Son Kuslar, Sokakta Kan Vardi, Sokaklar Yaniyor, Sayili Kabadayilar, Krallar Krali, Konyakçi, Kanli Meydan, Haracima Dokunma, Güzel Bir Gün Için, Büyük Sehrin Kanunu, Bitmeyen Yol, Bir Caniye Gönül Verdim, Ben Öldükçe Yasarim, Babasiz Yasayamam, Agalarin Savasi, Zehirli Kucak, Yigit Yarali Olur, Silahlarin Kanunu, Silahina Sarilan Adam, Nikahsizlar, Kiran Kirana, Karanlikta Vurusanlar, Kanunsuz Yol, Kanunsuz Daglar, Kanli Mezar, Kader Çikmazi, Hudutlarin Kanunu, Dört Kursun, Çirkin Kral, Çingene, At Avrat Silah, Kuduz Recep (Aslan Arkadasim), Krallar Ölmez, Bana Kursun Islemez, Umut, Tatort, Otobüs, Nehir, Kanal, Sürü, Gül Hasan, Bereketli Topraklar Üzerinde, Kleiner Mann was tun, Kalabaliken i Bender, Duvar, Turkse Video, Die Abschiebung, Vägen till Gyllenblå!, Hiuch HaGdi, Den Frusna Leoparden, Aufbrüche, Livsfarlig Film, Noel Baba, Täcknamn Coq Rouge, Mahabharata, Skyddsängeln, Zeit der Rache, Die Hallo-Sisters, Kvällspressen, Çakallarin Izinde, Korkunun Karanlik Gölgesi, Agri’ya Dönüs, Bir Ask Ugruna, Ask Ölümden Soguktur, Cemile ve Umudun Masali, Cemile, Usta Beni Öldürsene, Tabutta Rövasata, Isiklar Sönmesin, Istanbul Kanatlarimin Altinda, Gräfin Sophia Hatun, Çökertme, Akrebin Yolculugu, Vive la mariée… et la libération du Kurdistan, Hosçakal Yarin, Kurtlar Sofrasi, Kumru, O da Beni Seviyor, Sellale, A cavallo della tigre, Alacakaranlik, Inat Hikayeleri, Haci, Kara Duvak, Yasamin Kiyisinda, Asi, Jack Hunter and the Lost Treasure of Ugarit, Lal, Güz Sancisi, Kayip Armagan, Siyah Beyaz, Ezel
Rol Aldigi Bazi Tiyatro Oyunlari
Çok Tuhaf Sorusturma, Seyh Bedrettin, Kesanli Ali Destani, Mahabaratta, Devri Süleyman, Yolcu, Marti, Zafer Madalyasi, Altin Yumruk, Ayi Masali, Kalbin Sesi Halkin Gözü, Teneke
