Tesvik paketine göre Türkiye’nin en zengini asgari ücretliler. Paketin ayrintilari ortaya çikiyor. Tesvik paketiyle asgari ücret alan isçinin degil patronlarin ödedigi vergi ve primler ortadan kaldiriliyor.
Yillardir emek örgütleri ve sendikalar asgari ücretin vergi disi birakilmasini talep ediyorlar. Asgari ücret tespit komisyonu görüsmeleri sirasinda gerek komisyonda gerekse yapilan eylemlerde ilk talep asgari ücretin insanca yasayacak bir seviyeye çikarilmasiysa ikincisi de asgari ücretin vergi disi birakilmasi olmustur. Ancak, tesvik paketiyle asgari ücret alan isçinin degil patronlarin ödedigi vergi ortadan kaldirildi.
Türkiye’de vergi sistemininde az kazanandan çok, çok kazanandan da az vergi alinmasi yillardir elestiri konusu olmustur. Ta ki, yeni tesvik sistemine kadar. Bu sistemle artik çok kazanan sermayeden ‘az’ vergi bile alinmayacak. Yeni pakette isverenlere katma deger vergisi (KDV) istisnasi, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi isveren hissesi destegi (asgari ücret üzerinden), gelir vergisi stopaji destegi ve KDV iadesi destegi saglaniyor.
PATRON 10 YIL PRIM ÖDEMEYECEK
2002 yilinda iktidara gelen hükümet 2003, 2006 ve 2009 yillarinda tesvik sistemini yenilemisti. Bu dördüncü tesvik sistemi. Basbakan Recep Tayyip Erdogan ve Ekonomi Bakani Zafer Çaglayan’in açikladigi paketin satir aralari okundugunda tesvikin boyutlari da ortaya çikiyor. Tesvik sisteminde iller sosyo-ekonomik gelismislik düzeylerine göre 6 bölgeye ayriliyor. Pakete göre; 31 Aralik 2013 tarihine kadar baslanacak yatirimlarda, isverenlere 10 yil süreyle Sigorta Primi Destegi uygulanacak. Bu tarihten sonra baslanacak yatirimlarda ise 7 yil süreyle uygulanacak.
PATRONLARA TAM DESTEK
Ancak bir istisnasi var. Ekonomi Bakani Zafer Çaglayan tesvik paketiyle ilgili açiklamasinda, “Yeni getirilen, asgari ücret üzerinden hesaplanan Sigorta Primi Isçi Hissesi Destegi ve Gelir Vergisi Stopaji Destegi sadece 6. bölgedeki bölgesel, büyük ve stratejik yatirimlar için geçerli olacak” dedi. Buna göre, isçilere sigorta prim destegi yalnizca 6. bölge illerinde ve büyük stratejik yatirimlarda saglanacak. Bu su anlama geliyor, bölgede mevcut isyerlerinden hiçbirinin bu kapsama girme sansi yok. Belki bir iki isyeri-fabrika girebilir. Dolayisiyla isçilere yönelik sigorta prim destegi, eger yapilirsa bölgede kurulacak birkaç tane fabrika için geçerli olacak. Dolayisiyla milyonlarca isçi için herhangi bir ‘tesvik’ söz konusu olmazken, belki (o da belki) birkaç bin isçi bu desteklerden yararlanacak. Dolayisiyla sermayenin yapacagi yatirimlar için, yatirim tutarinin yüzde 116’sina kadar destek sunulurken, birkaç bin isçiden sigorta primi alinmayacak olmasi, olsa olsa bir talebin sulandirilmasi olabilir. Hatirlatmakta fayda var: Talep, milyonlarca isçinin asgari ücretinden vergi alinmamasi talebidir.
SENDIKALARA GÖREV DÜSÜYOR
Konuyla ilgili gazetemize görüslerini açiklayan Hava-Is Genel Baskani Atilay Ayçin, tesvik paketinin bölgesel esitsizligi ortadan kaldirma adina gündeme getirildigini ancak asil amacinin patronlara kaynak aktarimi oldugunu ifade etti. Tesvik paketinin hükümetin patronlarla baglantisini bir kez daha ortaya koydugunu belirten Ayçin, “Özüne baktigimizda hükümetin kimlere hizmet için geldigi, AKP’nin kime hizmet için kuruldugu belli. Kendisini iktidar yapan güçlerin çikarlari bir bir yasama geçiriyor. Patronlarin iktidarini pekistirmekten baska bir sey düsünmüyor. Dogal ki emekçilerin menfaatini düsünmeyecek. 24 Ocak 1980 kararlariyla baslatilan sürecin devamidir. Sadece bugünkü hükümetle ilgili degil. Bugün AKP de bir Özal döneminin devami oldugunu çok açik bir sekilde söylüyor. O günden bugüne politikalardaki kararligi göstermesi bakimindan önemli.” diye konustu.
Isçilerin yillardir asgari ücret üzerindeki verginin kaldirilmasi da dahil taleplerinin hükümet tarafindan gözardi edildigini belirten Ayçin, bu taleplerin hayata geçmesi için sendikalara görevler düstügünü ifade etti.
(Istanbul/EVRENSEL)
ERGÜN: TESVIK TEMMUZ 2011’DEN BASLAYACAK
Sanayi Bakani Nihat Ergün, yeni tesvik sisteminde yürürlük tarihinin 15 Haziran ya da 1 Temmuz 2011 olarak uygulanacagini ifade etti. Basbakan Tayyip Erdogan geçen hafta yeni tesvik sistemini açiklamak için yaptigi basin toplantisinda, yeni sistemin 1 Ocak 2012’den geçerli olacagini söylemisti. Ergün yaptigi açiklamada sunlari söyledi: “Daha kararname yayimlanmadi. Sadece tanitim yapildi. Kararnamede gerekli revizyonlar yapilir. Biz seçimden sonra tesvik paketinin revize edilecegini, yatirimcilardan yatirimlarini durdurmamalarini istemistik. Haziranin 15’i ya da Temmuzun 1’i (2011) kararnameye eklenebilir. Bu tarih, kararnameye eklendiginde bu konuyla ilgili tartisma sona erecektir.”
BÜROLARDA, BAKANLIKLARDA ÇÖZÜM OLMAZ
Atilay Ayçin (Hava-Is Genel Baskani): Tesvik sistemi de, diger yasalar da emekçilerin insanca yasamasini gözeten düzenlemeler olmadi. Hep mevcut haklari nasil ortadan kaldirabiliriz diye düsünüldü. Emekçilere bakis açisi hep bu oldu. Son tesvik yasasiyla da sözüm ona bölgesel kalkinma adina hazirlanmis ama patronlara kaynak aktarmayi merkezine koymus. Yillardir asgari ücretten vergi kesilmemesi talebini dile getiriyoruz. Ancak, bu ve diger talepler; ulusal istihdam stratejisine karsi çikilmasi, kidem tazminatina saldiri ve diger düzenlemelere karsi, yasalarla çizilmis kaliplarin disina çikmadan bu taleplerin karsilanmasi mümkün degildir. Aksi takdirde toplusözlesme masalarinda, bürolarda, bakanliklarda, onlari ikna ederek bu sorunlarin çözümü mümkün degildir. Bunlar olmadan emekçilerin hakça paylasimi beklemesi çok hayalcidir. Emekçilerin sömürüyü ortadan kaldirabilmeleri, vergide ve paylasimda adaleti saglamalari ancak kendi partileriyle iktidar olduklarinda olacaktir.