Amerikan Havacilik ve Uzay Dairesi (NASA) tarafindan simdiye kadar üretilmis en zeki gezegenler arasi gezginci robot olan Curiosity (Merak), Mars gezegenine indi.
Simdiye kadar Mars gezegenine gitmek için üretilmis en gelismis uzay araci olan Curiosity, 12`den fazla kamerasi, meteoroloji istasyonu, sondaj ile çevreyi "tadarak ve koklayarak" incelemesine olanak saglayan araçlariyla, Mars`ta hayata iliskin kimyasal temel yapi taslarini bulmaya çalisacak.
Radyoaktif plütonyumun parçalanmasi sonucu açiga çikan sicaklikla isleyen, yaklasik 900 kilogram agirligindaki Curiosity, son derece hassas olarak tasarlanmis isi kalkani ve gezegen yüzeyine inisini yavaslatmak için kullanacagi sesten hizli açilan parasütü yardimiyla Kizil Gezegen`e indi. Curiosity, Mars ile Dünya arasinda, 14 dakikayi bulan sinyal ulasma farki nedeniyle Earthlings adli bilgisayar yazilim sirketince gelistirilen yarim milyon bilgisayar kodunu izleyerek Mars`a inisini, dünyadan hiçbir yardim almadan kendi basina gerçeklestirdi.
En zor görev
Curiosity`nin Kizil Gezegen`e inisi, bilim adamlarina göre, gezegenlerin robotlar vasitasiyla arastirilmasi tarihinde, NASA`nin en zor görevi oldu. ABD`nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral üssünden 26 Kasim 2011`de firlatilan Curiosity, daha önce gönderilen uzay araçlarinin aksine, hava yastiklariyla inmek için fazla agir oldugu için özel bir frenleme mekanizmasiyla inis yapti. Araç, saatte 21 bin 243 kilometre olan hizini, fren yaparak saatte 2,74 kilometreye düsürdü. 570 milyon kilometrelik yol kateden robot, Mars`in atmosferinin ilk tabakalarina girdikten sonra parasütlerini açip kapsülden ayrildi.
Son dakika heyecani
Curiosity`nin inis yaptigi alanin güneyinde bu hafta içinde bir toz firtinasinin belirmesi, 2,5 milyar dolara mal olan projenin basindaki NASA ekibine bir an için soguk terler döktürdü. Mars görevinde yardimci proje bilim adami ve Mars hava tahmincisi olarak görev yapan Aswin Vasavada`nin, firtinanin “söndügünü” ve tehdit olusturmadigini belirtmesiyle ekip rahat nefes aldi. Vasavada, “Mars bizimle çok iyi bir isbirligi içindeymis gibi gözüküyor. Inis için iyi bir hava durumu bekliyoruz” demisti. Curiosity`nin inisiyle 2004 yilindan beri gezegende görev yapan Opportunity ile birlikte Mars`ta arastirma görevi yapan uzay araçlarinin sayisi 2`ye çikti.
Curiosity Mars`ta hayatin izlerini arayacak
Curiosity`nin Mars gezegenindeki arastirmalarina baslayacagi ilk yer, daha önce tabaninda su olduguna isaret eden mineral izlerine rastlanan, 5000 metre yükseklikte Sharp daginin üzerinde yükselen, 150 kilometre genisligindeki dev Gale krateri. Hayatin olusmasi için gerekli üç unsur olan su, enerji ve karbondan, sadece karbona dair isaret bulamayan bilim adamlari, Curiosity`nin ana görevlerinden birinin önce dev daga ulasmak, ardindan da kayalari yontmak ve toprakta sondaj yaparak karbon izi aramak olacagini belirtiyor.
Mars üzerindeki gezisi sirasinda radyasyon algilayicilarini açacak olan Curiosity, böylece bilim adamlarina, Mars`ta görev yapacak astronotlarin karsilasmasi muhtemel riskleri daha iyi anlamalarini saglayacak veriler gönderecek. (AA)