`Vefa`siz dönüsüm

AYÇA ÖRER - ayca.orer@radikal.com.tr / Arsivi

Istanbul Manifaturacilar Çarsisi’nin ardindan baslayip Süleymaniye’ye uzanan Vefa’ya yolu düsenleri bu ara içi bosaltilmis, yarisi yikilmis, yarisi ayakta evler karsiliyor. Eski suriçinin kadim yerlesimlerinden olan mahalledeki bu degisim, kentsel dönüsümün bir parçasi. Mahalleliye “Evler aslina uygun yeniden insa edilecek” denilmis, arkasindan da simdi dördüncü ayini dolduran süreç baslamis. 
Ramazan Dogru, semtin eski sakini. Simdi isyeri vesilesiyle her gün yolu düsüyor. Ailesiyle Bayrampasa’ya geçeli 10 yil olsa da Süleymaniye Külliyesi’nin alt sirasinda kalan evlerini özlemle aniyor: “Burasi çok eski, çok kadim bir yerlesimdi. Simdi meshur olan çok insanin buradan yolu geçmistir. Sonra IMÇ’nin kurulmasiyla giderek burasi küçük küçük atölyelere dönüstü. Kimi evler viran kaldi, kimi evler düzeltilemedi. Simdi de yikiyorlar.” 
Molla Gürani Camii’ne giden yollardan, Süleymaniye Camii’ne çikan yollara kadar her sokakta yikilmis evlere rastlamak mümkün. Bazi sokaklar tamamen yikilacak.

‘Tarlabasi gibi olacakti’

Hâlâ semtte oturan Semsi Gök is makineleriyle iç içe hayati anlatiyor: “Burada evleri yeniden aslina uygun yapacaklarini söylediler. Biz de Tarlabasi Projesi’nde oldugu gibi cephe korunacak, içi yenilenecek diye düsündük. Bir sabah uyandik ki, hepsi yikilmaya baslanmis.” 
Nuriye Canik ekliyor: “Bu binalar zaten eski, o eski binalarin içinden kaçan göçen, çer çöp evlere doldu. Zaten burasi fakir bir semt. Fareydi, böcekti, oydu buydu derken, biktik bunaldik.” 
Adini vermek istemeyen bir esnafa göre, semtin kaderini degistiren metro insaati ve turizm yatirimlari: “Buradaki bazi konaklar otellerce kiralandi. Yenileri de yapilmak isteniyordu. Ama bütün eski evlerin niye yikildigi sorusu hâlâ yanitsiz. Yikilacak da yerine otel mi yapacaklar bilmiyoruz. Fatih Belediyesi’ne verilen dilekçelere ‘Binalar aslina uygun yapilacak’ yaniti verildi. Bekliyoruz.” 
Süleymaniye’ye çikmaya çalisirken yolunu kaybedip yikintilar arasinda saskinca gezen turistlerle karsilasiyorum. Fotograf çekip soruyorlar, “Burada neler oluyor?” diye... Onlara yanit seyyar leblebiciden geliyor: “Söyle de gidip bir boza içsinler, gördüklerinin üzerine soguk soguk iyi gider…”